Calorieen, wat zijn dat eigenlijk?

Heb je er weleens over nagedacht hoe het kan dat je haar en je nagels groeien, dat je kan zitten, staan, lopen, dansen en zelfs intensief kan sporten? Heb je er weleens over nagedacht hoe het kan dat je hart klopt en dat je kunt ademhalen, iedere minuut van de dag? Hoe kan het dat je weer beter wordt als je een griepje hebt, dat wondjes weer helen en dat een botbreuk weer herstelt?

"Calorieën, die zitten toch in alles wat je eet? Van calorieën word je toch dik? Waarom zitten er dan calorieën in alles wat je eet? Waarom eet je dan?"

Je lichaam kan heel veel en zit bijzonder in elkaar. Maar net als dat een auto niet rijdt zonder brandstof en jouw computer en tv niet aangaan zonder dat ze aangesloten zijn op elektriciteit, zo kan ons lichaam ook niet zonder brandstof. Ons lichaam kan dus niet functioneren zonder brandstof en de brandstof die wij mensen nodig hebben is energie. Volgens internationale afspraken wordt de energie die wij nodig hebben, uitgedrukt in kiloJoules (kJ). Vroeger werd hier het woord kilocalorieën gebruikt (kcal) en daar komt nu het woord calorieën vandaan. Het klopt dat in het dagelijks leven de term kiloJoules bijna niet wordt gebruikt, maar calorieën of kilocalorieën wel. Vandaar dat je het zo vaak tegenkomt.

cake
bron foto

Calorieën, dus de energie die wij hard nodig hebben om te leven, te bewegen, te studeren en te werken, zitten inderdaad in onze dagelijkse voeding. We eten dus om brandstof binnen te krijgen, net als dat je met de auto moet tanken en je de stekker van je pc in het stopcontact steekt. In onze dagelijkse voeding zitten voedingsstoffen.

We kennen in totaal 7 voedingsstoffen: eiwitten, vetten, koolhydraten, vitamines, mineralen, water en alcohol. De energie die wij gebruiken wordt geleverd door 3 van deze voedingsstoffen; namelijk eiwitten, vetten en koolhydraten.

♥ Koolhydraten zijn de belangrijkste energiebron! Als je een maaltijd aan het eten bent, zal je lichaam dit altijd als eerste gebruiken als brandstof! Koolhydraten vind je in brood, aardappelen en fruit. Koolhydraten zitten ook in suiker, snoep, chocola en koekjes, maar het is verstandiger om voldoende aardappelen, brood en fruit te eten, want daar zitten ook heel belangrijke vitaminen en mineralen in die we nodig hebben! Snoep, chocola en koekjes zijn vooral voor de lekkere trek. Als ons lichaam niet genoeg koolhydraten binnenkrijgt, dan gaat het vetten als brandstof gebruiken. In vetten zitten vetzuren die ons energie leveren, die zijn ook belangrijk voor onze gezondheid. Ons lichaam behoort ook een vetvoorraad te hebben, niet alleen als "reserve-energie", maar vooral ook voor de bescherming van onze organen en om onze lichaamstemperatuur op peil te houden. Ook hebben we vetten zodat bepaalde vitaminen die we nodig hebben in ons lichaam vervoerd en opgenomen kunnen worden.

♥ Vetten als brandstof zijn niet ideaal, want onze hersenen en zenuwstelsel nemen de vetzuren in vetten niet op en krijgen hierdoor geen energie. Vetten zijn echter wel noodzakelijk om goed te kunnen functioneren! Vetten zitten in boter, olie en oliesoorten, maar ook in nootjes, brood, vlees, melk en vis!

♥ Ook eiwitten zijn niet de beste energiebron, want eiwitten hebben heel veel andere belangrijke functies in ons lichaam en zijn juist daarvoor nodig! Eiwitten worden ook pas als brandstof gebruikt als door onze voeding niet voldoende koolhydraten en vetten worden geleverd. Als ons lichaam echt niet voldoende eten binnenkrijgt, dan breekt ons lichaam uit nood onze eigen eiwitten af! Ons lichaam haalt de eiwitten onder andere uit onze spieren. Ook ons hart is een spier, dus dit kan levensbedreigend zijn! Eiwitten vind je vooral in vlees, melk, yoghurt, kwark en kaas.

Zoals je hebt gelezen hebben we dus eten nodig om energie, onze brandstof, binnen te krijgen. Maar hoeveel energie heb je eigenlijk per dag nodig? Gemiddeld genomen heeft een vrouw 2000 kcal nodig en een man 2500 kcal. Sport of dans je heel intensief (dagelijks meerdere uren), dan kan het zijn dat je meer energie nodig hebt. Hierover kan je het beste advies vragen bij een (sport-)diëtist.

Ons lichaam zit heel bijzonder in elkaar. Als we een gezond lichaam hebben dan zijn alle onderdelen van ons lichaam goed op elkaar ingespeeld en afgestemd! Om een gezond lichaam te hebben en te behouden, hebben we dus energie en voedingsstoffen nodig, we kunnen gewoon niet zonder! De energie in voeding zorgt ervoor dat je groeit, dat je haar en nagels groeien, dat je hart klopt, dat je kunt ademhalen, dat je een goede weerstand hebt en dat je kunt bewegen, sporten en dansen. Zonder energie kan ons lichaam niet goed functioneren en krijg je allemaal klachten als vermoeidheid, je somber en chagrijnig voelen, sneller ziek worden en niet snel herstellen. Je hebt het veel sneller koud, je huid en je haar worden dof. Je kunt op den duur, als je echt heel lang veel te weinig eet, zelfs botontkalking en hartklachten krijgen. Ook hebben een aantal van je organen, zoals je nieren, een bedje van vet nodig. Als je niet voldoende vet binnenkrijgt, dan verdwijnt dit bedje van vet: je organen worden veel kwetsbaarder en kunnen zelfs van hun plaats raken.

Wist je dat als iemand ernstige brandwonden heeft, de behoefte aan energie, dus calorieën, kan verdubbelen? Dit om het lichaam dan weer te herstellen. We hebben calorieën nodig omdat het ons energie levert en energie is onze brandstof om van te kunnen leven. Of je van calorieën dik kunt worden? Ja dat kan, maar alleen als je veel te veel binnenkrijgt. Als je gezond eet, dan zullen de calorieën die je binnen krijgt gebruikt worden voor het behoud van een gezond lichaam, groei, het herstellen van ziekte en om je te laten bewegen, sporten, lachen, kortom om een leuk en gezond leven te leiden.