Mineralen en hun werking
Naast vitamines heb je ook mineralen nodig om goed te kunnen functioneren. Het lichaam maakt zelf geen mineralen aan. Een tekort aan mineralen kan ernstige gevolgen met zich meebrengen. Vandaar dat voldoende en gevarieerd eten zo belangrijk is. Hieronder vind je een beschrijving van een aantal belangrijke mineralen en hun werking.
Calcium
Goed voor:
Calcium is nodig voor de botten en het gebit. Verder speelt het een rol bij de het transport van stoffen in de lichaamscellen (natrium, kalium en magnesium). Een calciumtekort kan leiden tot botontkalking. Als helemaal geen zuivelproducten worden gegeten, is de kans op te weinig calcium groot.
Hoe krijg je het binnen:
- Melk
- Kaas
- yoghurt e.a. zuivelproducten
En in mindere mate door:
- Brood
- Groente
- Aardappelen
Chloride
Goed voor:
Chloor is in het lichaam gebonden aan de mineralen natrium en kalium. Dit zijn zouten. Ze zorgen voor de vochtbalans in je lichaam. Ook is chloor onderdeel van het maagzuur. Aangezien voeding veel zout bevat, krijgt iedereen meer dan genoeg chloor binnen.
Hoe krijg je het binnen:
Chloride zit in bijna alle voedingsstoffen en dranken.
Fosfor
Goed voor:
Fosfor is een mineraal dat in het lichaam en in voedsel in de vorm van fosfaat voorkomt. Fosfaat geeft net als calcium, stevigheid aan de botten en de tanden. Het lichaam heeft niet snel een tekort aan fosfor. Alleen overmatig gebruik van geneesmiddelen kan een tekort veroorzaken. Een tekort aan fosfor uit zich in pijn in spieren en botten en botontkalking, gebrek aan eetlust en het ontstaan van nierstenen.
Hoe krijg je het binnen:
Voedingsmiddelen als melk, vis, vlees en brood bevatten relatief veel fosfor.
Kalium
Goed voor:
Kalium is belangrijk voor een gezonde bloeddruk. Het zorgt voor de samentrekking van spieren en de geleiding van zenuwprikkels. De nieren houden de hoeveelheid kalium in het lichaam constant. Als het lichaam te weinig kalium heeft, scheiden de nieren zo min mogelijk kalium uit. Als er te veel kalium is, wordt dat voor ongeveer negentig procent uitgeplast. De rest verlaat het lichaam via de ontlasting.
Een tekort aan kalium komt normaal niet voor. Alleen bij hevig braken en ernstige diarree en door het gebruik van bepaalde plastabletten kan een tekort aan kalium ontstaan. De verschijnselen van een tekort aan kalium zijn: verminderde eetlust, spierzwakte, misselijkheid, lusteloosheid en gevaarlijker nog, hartritmestoornissen!
Hoe krijg je het binnen:
Kalium zit in bijna alle voedingsmiddelen.
Wanneer groente en aardappelen in te veel water worden gekookt, gaat de kalium echter verloren.
Natrium
Goed voor:
Het lichaam heeft natrium nodig voor de vochthuishouding van het lichaam. Daarnaast is natrium in combinatie met kalium belangrijk voor een gezonde bloeddruk, het doorgeven van zenuwprikkels en het samentrekken van de spieren. Natrium komt van nature in bijna alle voedingsmiddelen voor, maar is ook een bestanddeel van keukenzout.
De kans op een tekort aan natrium is klein. Van natrium heb je maar heel weinig nodig. De hoeveelheid natrium die in voeding voorkomt, is meer dan voldoende. Bij ernstige diarree kan een tekort aan natrium in het lichaam ontstaan en bestaat de kans op uitdroging. Extra drinken in combinatie met meer zout is dan nodig om het tekort aan te vullen.
Hoe krijg je het binnen:
Natrium komt in alle voedingsmiddelen voor.
Magnesium
Goed voor:
Magnesium is nodig voor de opbouw van je botten en speelt een rol bij de samentrekking van spieren. Een tekort komt niet vaak voor. Een tekort leidt tot vermoeidheid; spierkrampen en zelfs hartcomplicaties. De symptomen zoals dorst, lusteloosheid of vermoeidheid zijn heel algemeen en dus moeilijk te herkennen.
Hoe krijg je het binnen:
- Cacao
- Schelpdieren
- Noten
- Groene groente
Chroom
Goed voor:
Chroom heeft invloed op de koolhydraatstofwisseling. Tekorten aan chroom komen in Nederland niet voor. Men gaat er dus van uit dat gevarieerde voeding voldoende chroombevat. De bewering dat chroomsupplementen de eetlust verminderen, is nog nooit bewezen.
Hoe krijg je het binnen:
- Graanprodukten
- Vlees
- Vis
- Gevogelte
Fluoride
Goed voor:
Fluoride speelt een rol bij de opbouw van je botten en het tegengaan van tandbederf. In voeding zit fluor altijd vast aan een ander mineraal. Onze voeding bevat te weinig fluoride om een goede bescherming te geven tegen tandbederf. Daarom wordt extra fluoride aangeraden in de vorm tandpasta met fluoride.
Hoe krijg je het binnen:
Een kleine hoeveelheid fluoride zit in bijna alle voedingsmiddelen, maar met name in thee en zeevis.
IJzer
Goed voor:
IJzer speelt een grote rol bij stofwisselingsprocessen in het bloed en de lichaamscellen. Hoe meer behoefte het lichaam heeft aan ijzer, hoe beter het ijzer opneemt. Een tekort aan ijzer, met bloedarmoede als gevolg, komt bijna niet voor in westerse landen. Bij een ijzertekort heb je veelal last van vermoeidheid, een bleke huid en een verminderd uithoudingsvermogen. Ook heb je het snel koud en heb je last van rusteloze benen.
Hoe krijg je het binnen:
IJzer zit vooral in brood en vlees
Jodium
Goed voor:
Jodium is een bouwsteen van de schildklierhormonen in het lichaam. Deze hormonen zijn onmisbaar voor een goede groei, de ontwikkeling van het zenuwstelsel en de stofwisseling.
Een jodiumtekort kan bij kinderen leiden tot een groeiachterstand. Om tekorten aan jodium te voorkomen wordt bijna aan al het keukenzout in Nederland jodium toegevoegd.
Hoe krijg je het binnen:
Jodium zit in brood gebakken met bakkerszout, gejodeerd keukenzout en zeevis