Schoonheid

De vraag "wat is schoonheid?" is enerzijds heel gemakkelijk te beantwoorden en anderzijds heel moeilijk. Schoonheid is namelijk dat wat mensen mooi vinden. Maar ja, wat is mooi? Daar verschillen de meningen nogal over.

Kijk maar eens in de geschiedenisboekjes. In de tijd dat er nog vaak een hongersnood was en mensen stierven door gebrek aan voedsel was het juist mooi om behoorlijk wat volume te hebben. Als je een behoorlijk gewicht en een ronde buik had was dat een teken van welvaart en gezondheid, terwijl mager een teken was van armoede en ziekte. Een vrouw met sterke rondingen betekende namelijk dat ze vruchtbaar was, terwijl magere vrouwen vaak onvruchtbaar zijn.

Dat is in veel Afrikaanse landen nog steeds het geval, evenals in sommige Latijns Amerikaanse vrouwen en op Aruba en Curaçao. Daar worden dikkere vrouwen veel aantrekkelijker gevonden dan magere vrouwen.

Maar in deze tijd is er in rijke geïndustrialiseerde landen voedsel in overvloed en nu geldt het omgekeerde: mensen die uitzonderlijk mager zijn worden mooi gevonden, en mensen die dikker zijn worden juist minder aantrekkelijk gevonden. Wat mooi gevonden wordt is dus heel variabel.

Kijk maar eens naar de mode: dan weer is kort haar in, dan weer lang haar en vervolgens moet het weer half lang zijn. Nadat de krullen waren afgeschaft kwam sluik haar in de mode, of piekhaar, of een symetrisch kapsel. Ook bij mannen zie je door de eeuwen heen een enorm verschil in kapsels: die kunnen variëren van grote pruiken zoals bij de componist Bach, tot het dragen van een paardenstaart zoals Mozart had. Ook de plaats van de scheiding wisselt steeds, evenals de lengte van het haar, waarbij zelfs een helemaal kaal geknipt hoofd mooi wordt gevonden. Bekijk ook eens de kleding, de schoenen of de brillen die in de afgelopen eeuwen mooi werden gevonden. 

Zo zie je dat wat mooi is heel sterk tijd en cultuur gebonden is. Bijna niemand loopt momenteel meer met een hoge pruik op het hoofd, of met een stijf gestreken kap over het haar. Terwijl men dat toen allemaal heel mooi vond en er zo wilde uitzien. Dat laat wel zien hoe gevoelig mensen zijn voor wat in hun tijd mode is.

We willen er graag bijhoren, dus gaan we er ook zo uitzien. Maar het laat ook zien hoe beïnvloedbaar we zijn over het oordeel van wat mooi is. Want we vinden onze eigen mode vaak ook echt mooi en de ouderwetse mode helemaal niet. Maar vinden we over tien of twintig jaar nog steeds de huidige mode mooi? Ik denk het niet, want dan is er lang weer een nieuwe trend in de mode. Leer dus een beetje met een speelse en creatieve bril naar de huidige mode te kijken: het kan leuk zijn, als het je plezier en voldoening geeft. Maar iedereen die wel eens een hele avond op gigantisch hoge naaldhakken heeft gelopen en na afloop van een feest nog moest rennen om de laatste bus of trein te halen is blij dat ze de volgende dag weer lekkerzittende schoenen aan kan trekken. En iedereen die zich heeft uitgehongerd om superslank te worden, weet hoe pijnlijk en vervelend dat kan zijn. En waarom zou je? Over een paar jaar is er weer een nieuwe mode.

Want één ding is zeker: schoonheid die alleen met grote pijn bereikt kan worden is heel ongezond en dus helemaal niet mooi meer, of het nu om afgebonden voeten ging, zoals bij Chinese vrouwen het geval was, of om zeer uitgerekte oren en lippen zoals bij sommige Afrikaanse stammen, of om uitgemergelde lichamen van "anorexiamodellen". Staar je niet blind op die zogenaamde perfecte schoonheden. Besteed liever je tijd aan andere dingen die waardevol zijn in je leven. Het moet tenslotte wel een beetje leuk blijven.

Door Greta Noordenbos