Grenzen stellen; iets wat ik nog steeds best lastig vind. Ik ben bang om anderen te kwetsen, teleur te stellen en daarnaast heb ik dan ook geen zin om mezelf te verantwoorden. Terwijl dat lang niet altijd hoeft. Nee is nee. Nee is genoeg. Nee is een volzin.

Nee is een volzin, dat las ik laatst ergens. En ik vond het prachtig om te lezen. Want het is zo waar. 'Nee' geeft een grens aan. Is veelzeggend, alleszeggend. 'Nee' hoeft geen verklaring te hebben. Je mag iets vinden, voelen, zonder dat je dit hoeft te verklaren. Je mag weerstand voelen en een simpele 'nee' mag hierin volstaan. Nou ja, simpel. 'Nee' klinkt simpel. Maar 'nee' is moeilijk. Moeilijk om uit te spreken, maar ook voor anderen om zich naar te gedragen, heb ik geleerd. Soms vraagt een situatie om meerdere nee's, een herhaling van nee's. Soms behoeft een situatie uitleg, maar ook dat is niet altijd nodig.

Bron: Ben Mack CC

Je collega die vraagt of je die paar e-mails nog even voor haar kan beantwoorden. Die vriend die je om geld blijft vragen of die ene jongen die je blijft bellen. Al deze situaties hebben een overeenkomst: je mag nee zeggen. Je mag een grens trekken. Je mag voor jezelf opkomen.

Nee zeggen is een hele kunst

Nee zeggen is niet simpel. Misschien ook, en nu spreek ik voor mezelf, omdat er veel associaties aan vast kunnen hangen. Voor mij betekent nee een afwijzing. Ontkenning. Wellicht dat ik daarom situaties liever vermeed waarin ik de persoon was die een gevoel van afwijzing bij anderen teweegbracht.

Wat ik door de jaren heen heb geleerd, is dat het aangeven van die grens niets over de ander hoeft te zeggen; het zegt iets over jou. Nee zeggen betekent in dit geval: ik heb genoeg te dragen, genoeg om te doen. Ik kan er niet méér bij hebben. Nee zeggen betekent niet: ik wil niets van je overnemen want ik vind je geen leuk persoon. En dat is iets dat ik wel moest leren. Ook vice versa, dat een nee mijn kant op ook los kan staan van wie ik ben als persoon, maar vooral iets aangeeft over de situatie van de persoon in kwestie.

Nee zeggen is belangrijk

Je grenzen aangeven is belangrijk, heb ik inmiddels geleerd. In het verleden deed ik dit amper. Daardoor nam ik vaak te veel hooi op mijn vork, waardoor ik niet alleen het overzicht verloor, maar ook omkwam in dingen die ik moest doen. 

Steve Jobs zei hier ooit over: "Mensen denken dat focus betekent dat je ja zegt tegen datgene waar je mee bezig bent. Maar dat klopt helemaal niet. Je moet kiezen, voorzichtig zijn. Focus betekent niet ja zeggen tegen één ding, het betekent nee zeggen tegen duizend andere dingen."^bron

Nee zeggen raakt soms veel. Misschien dat je bang bent om een plekje in te nemen, om jezelf 'belangrijk genoeg' te maken om voor op te komen; maar dat mag. Dat moet. Iemand in mijn omgeving zei ooit: "Je moet het zelf doen, zelf zeggen, niemand anders gaat voor je doen." En hoe verdrietig ik dat ook vond, het heeft me wel geholpen om mijn mond open te trekken op de momenten dat het voor mij belangrijk was. Wanneer ik benadeeld word bijvoorbeeld. Je mag op je strepen staan. Je mag er zijn, evenveel als ieder ander. 

Nee zeggen is genoeg

Ook al voelt het misschien niet altijd alsof je op je strepen mag staan: het is altijd geoorloofd om nee te zeggen, om voor jezelf op te komen. Nee zeggen is moeilijk, maar ook belangrijk. Voor jezelf, voor anderen. Om zo jouw grenzen aan te geven, zodat jouw omgeving hier (in het vervolg) rekening mee kan houden. 'Nee' behoeft niet altijd een uitleg, het is ook voldoende an sich. Een 'nee' is nooit te veel. 'Nee' is genoeg. 'Nee' is voldoende.

Kan jij makkelijk 'nee' zeggen? 

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2022