Wat als je niet herstelt?

 

Herstellen van een eetstoornis is mogelijk, kan echt, maar de cijfers laten helaas ook anders zien. Ze laten zien dat het niet iedereen lukt om te herstellen of om volledig te herstellen. Het is naar en pijnlijk om te moeten stellen, maar het is wel de waarheid. Dit kan best onzeker maken. Ik heb heel erg vaak gedacht bij het percentage te horen dat niet (volledig) hersteld. Het duurde immers al zo lang allemaal. Ik heb veel aan mezelf getwijfeld. Is het nog wel zinvol om naar therapie te gaan? Verspil ik niet iedereens tijd? Maakt het wel uit dat ik m'n best doe? Of doe ik misschien toch niet genoeg mijn best? En wat als ik inderdaad echt niet herstel? Kan ik wel gelukkig zijn? Gelukkig worden?

Als herstellen van je eetstoornis niet lukt

Herstellen van een eetstoornis duurt bij de meeste mensen jaren. Nee, niet bij iedereen, maar bij het overgrote deel wel. Met zeven jaar een flink aanwezige eetstoornis, zit ik dicht bij de gemiddelde duur van een eetstoornis. Toch vond ik het altijd voelen alsof het bij mij veel langer duurde dan bij anderen en verloor ik daardoor regelmatig de hoop dat herstellen van mijn eetstoornis nog zou lukken. Misschien ben ik wel die ene bij wie eetstoornisherstel niet lukt. Misschien blijft het wel voor altijd zo. Want ik doe toch mij best? Ik wéét toch hoe het zit? Het had me al lang moeten lukken... Maar waarom lukt het niet? Dat maakt eetstoornisherstel zwaar. Je weet dat de eetstoornis je niet helpt en je zou het graag anders willen zien, toch lukt het je maar niet. Als je weet hoe het allemaal in elkaar steekt, maar niks lijkt te veranderen, kan je het dan wel?

Ik kan je verzekeren dat dat er echt bij hoort. Daarover schrijf ik ook in de blog 'Steeds dezelfde fouten maken'. Het hoort erbij dat het veel tijd kost om nieuwe patronen aan te leren, gebeurtenissen te verwerken en zelfvertrouwen op te bouwen. Je kan het verstandelijk wel weten, maar jouw hele 'zijn' heeft echt tijd nodig om dat eigen te maken. En dat gebeurt bij ieder in diens eigen tempo, dat is oké.

Waarom het bij de één langer duurt dan bij de ander? En waarom sommigen ook nooit volledig van hun eetstoornis herstellen? Daar is geen eenduidig antwoord op te geven. Er kunnen veel factoren een rol spelen. Hoe snel je hulp hebt gezocht, welke hulp er beschikbaar was, de kwaliteit van jouw sociale vangnet, de heftigheid en complexiteit van de omliggende problematiek en nog veel meer. Dat herstellen van jouw eetstoornis op dit moment (nog) niet lukt, wil niet zeggen dat je niet hard genoeg je best doet of hebt gedaan. Het wil ook niet zeggen dat het nooit kan. Toch kan het op dat moment heel sterk voelen alsof je het allemaal voor niets doet. Alsof je faalt en alsof het nooit gaat lukken. Alsof je andermans tijd verdoet. Alsof je nooit meer geluk gaat vinden. Alsof je het net zo goed allemaal maar los kan laten en het allemaal zinloos is. Als jij je hier op dit moment in herkent, hoop ik dat deze blog wat steun kan geven.

Het gaat om jouw kwaliteit van leven

Want of je nu uiteindelijk wel of niet van jouw eetstoornis hersteld, het maakt altijd uit om op dit moment zo goed mogelijk voor jezelf te zorgen. Voor jezelf zorgen kan in heel praktische dingen zitten, zoals naar therapie gaan of je dagelijkse ritme vast houden. Het kan ook mentaal zijn, zoals mildheid, begrip en acceptatie voor jezelf (en/in de situatie) opbrengen. Soms kan accepteren dat de situatie nu even zo is en de focus even van herstellen af mogen halen, wel voor wat ruimte zorgen, wanneer je hier al langere tijd mee aan het worstelen bent. Als je even niet meer hoeft te vechten, even geen tegenslagen meer hoeft te verwerken, even niet meer naar 'een heilig doel' aan het toewerken bent en het dan pas goed zou zijn, maar mag kijken naar jouw kwaliteit van leven in het hier en nu.

Een mooi voorbeeld hiervan vind ik bijvoorbeeld de LES-groep. Een langdurige eetstoornisgroep, waar herstel even niet het hoofdthema is, maar waar je wel gesteund en gehoord wordt. Waar je wel hulp krijgt om toch de dagen door te komen. Te leren omgaan met wat er is. Om aan jouw kwaliteit van leven te werken. Want ook als het op dit moment niet lukt om de symptomen van jouw eetstoornis te verminderen, verdien je steun en hulp. Dan wel van een eetstoornis gerichte therapie, andere soort therapie of jouw directe omgeving.

Want je bent er namelijk, hier en nu. Je hebt een eetstoornis, maar je bent er niet één. Je bent ook nog altijd jezelf en je bent zo veel meer dan de aandoening waar je mee worstelt. Dat is ook iets om te mogen ervaren, voor te mogen zorgen, te waarborgen en waarderen. Het is niet óf herstellen óf falen. Het is niet óf therapie succesvol afronden óf therapie en hulp niet verdienen. Ook als herstellen niet lukt, betekent dat niet dat je niet aan je kwaliteit van leven kan en mag werken. Dat je geen uitlaatklep of steun nodig hebt. Dat je geen hulp verdient om stabiel te blijven. Dat het geen zin heeft om voor jezelf te zorgen. Dat je leven geen zin zou hebben. Dat je geen geluk kan of mag ervaren. Want je bent geen eetstoornis, je hebt er één, en je hebt nog zo veel meer.

Je kan niet in de toekomst kijken

Dat herstellen nu niet lukt of dat je daar nu nog geen uitzicht op hebt, wil overigens niet zeggen dat het nooit zal lukken. Sommige mensen hebben jaren en jaren een eetstoornis. Ze zijn al bestempeld als 'uitbehandeld' en hebben meerdere therapieën gevolgd zonder volledig herstel als eindresultaat. Is het dan niet voor mij weggelegd? Misschien op dit moment niet, maar je kan niet in de toekomst kijken. Eenzelfde therapie kan op een later moment toch weer heel anders aanslaan. Jouw ontwikkeling staat gedurende de tijd ook niet stil. Soms heeft iets meer tijd nodig. Bepaalde beseffen, een gedachtegoed, verhalen van en gesprekken met anderen. Ontwikkeling gaat bij iedereen zo anders en daarin is geen goed en fout. Soms kan de ruimte die een LES-groep of 'accepteren waar je nu bent' geeft, juist ruimte maken voor herstel, omdat je niet bezig bent met winnen of verliezen, maar met mogen leven. 

Het kan lastig zijn om te bepalen wanneer je juist door moet zetten of even een pas op de plaats moet doen. Wanneer de eetstoornis aan het woord is of wanneer jouw gezonde kant echt toe is aan niet hoeven vechten. Wanneer je hard blijft roepen niet op te geven of wanneer het gevecht te veel voelt als falen en overvragen. Eetstoornisherstel is immers nooit makkelijk en voelt vaak ook niet goed op de korte termijn. Het is proces met resultaat op lange termijn, een termijn van jaren soms, al kunnen kleine overwinning gezien en gevierd worden. Toch zou ik altijd willen meegeven: je mag altijd open staan voor eetstoornisherstel. Je hoeft jezelf niet minder waard te vinden als je het niet lukt, want dat ben je niet. Een ziekte - want dat is het - maakt jou als mens niet minder waard. Je mag er hoe dan ook zijn en die (zelf)liefde gun ik jou echt. Maar het kan echt. Ook als je 'uitbehandeld' bent. Ook als het al jaren duurt. Ook als je het allemaal even niet meer weet. Het leven kan onverwachtse wendingen maken. 

Ervaringsverhalen en inspiratie

Dat het leven onverwachts kan lopen, dat eetstoornisherstel zelfs na 'opgegeven' te zijn mogelijk is, is geen nieuw verhaal voor ons. Lees bijvoorbeeld dit rauwe, maar inspirerende interview, over iemand die herstelde van anorexia na uitbehandeld te zijn. Of het verhaal van Laurence, die na dertig jaar eetbuien, toch kon herstellen van Binge Eating Disorder. Later namen we ook een podcast met Laurence op over dit onderwerp, die kan je hier beluisteren. 

En misschien denk je: kan je het niet gewoon laten zijn? Gewoon zeggen dat herstel niet altijd lukt of mogelijk is? Dat sommige mensen altijd een eetstoornis hebben en dat dat oké is, zodat ik daarin wat rust kan vinden? Ik noemde het al: het is soms ook zo. En zo gaat het leven soms ook. Daar hoeven we geen oordeel over te hebben. Je bent hoe dan ook een waardig mens, die zorg, steun en liefde verdiend. Een mens dat leeft en beleefd. Werken aan jouw kwaliteit van leven onder welke omstandigheden ook, is altijd zinvol, altijd waardevol. Maar dat stukje hoop, dat het kan of dat je nog stappen kan zetten - volledig herstel of niet, wat dat betekent bepaal jij uiteindelijk zelf - zou ik je ook niet willen onthouden. Die hoop doet ook leven. Zonder oordeel, alleen maar met liefde.

Mijn eetstoornis heeft jaren geduurd, maar niet langer dan tien jaar, bijvoorbeeld. Ik kan me voorstellen dat mijn ervaring op dit vlak dan toch anders is en meer 'van horen zeggen'. Niet minder waar of gemeend, ik spreek immers een hoop mensen. Hier op Proud2Bme, maar ook in mijn persoonlijke omgeving of van de groepsbehandelingen die ik volgde. Maar twee weten meer dan één en samen staan we sterk. Het delen van ervaringen - als je daaraan toe bent - helpt. Voor het creëren van hoop, maar ook begrip voor jezelf en elkaar. Dus heb jij een waardevolle ervaring over dit onderwerp, waarvan je denkt dat het anderen zou kunnen helpen? Voel je altijd vrij om een gastblog in te sturen naar redactie@proud2Bme.nl, je via deze weg aan te melden voor onze serie Mateloos Moedig of een ander idee/interview te pitchen, dan denken wij met je mee. We doen het samen. ♥

Liefs,
Irene


Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Patroklos10 - Zondag 12 september 2021 18:36
Herkenbaar: Misschien ben ik wel die ene bij wie eetstoornisherstel niet lukt. Misschien blijft het wel voor altijd zo. Want ik doe toch mij best? Ik wéét toch hoe het zit? Het had me al lang moeten lukken... Maar waarom lukt het niet? Maakt me verdrietig, onzeker, boos, voel me schuldig. Niet dat ik denk dat ik geen hulp verdient heb, maar meer dat ik steeds dezelfde fouten maak en nog nooit een langere tijd op eigen kracht zelfstandig gezond heb kunnen zijn. Mooi wat ze schrijft over dezelfde fouten maken, dat er terugvallen bij horen, dat je niet zomaar voor altijd herstelt hoeft te zijn, dat op een later moment een bepaalde therapie wel aan kan slaan en dat je dat altijd mag proberen.

Tegelijk voel ik me zo'n loser. Zeven jaar is langdurig, maar hoe noem je 25 jaar dan? Hopeloos geval?
Ann - Zondag 12 september 2021 21:04
Even een reactie, want jouw reactie raakt me. Zelf heb ik ruim 25 jaar een eetstoornis gehad en ben ik uiteindelijk verder hersteld dan ik ook ooit had gedacht.

Wat ik je zou willen zeggen is: hopeloos ben je nooit… want je hebt geen glazen bol en weet dus niet wat de toekomst brengt. En misschien moet je het ook anders zien. Want je schrijft: ik heb nooit op eigen kracht langere tijd zelfstandig gezond hebt kunnen blijven, maar wie weet is de tijd dát je dat wel lukt steeds wat langer geworden of stabiel gebleven. Of zijn er andere dingen door de jaren heen tóch wat veranderd.
Dus… ook jij, waar je ook zit in je herstel of als je een terugval hebt. Het is ok. Jij bent ok :-)!

Patroklos10 - Maandag 13 september 2021 14:07
Klopt hoor Ann, hopeloos ben je pas als je dat zelf vind denk ik. Top te horen dat jij verder bent dan ooit! Biedt hoop. Op een of andere manier maakt me dit ook strijdvaardig, want wil niet opgegeven zijn. Ik wil leven ipv overleven elke dag weer als een strijd zien/ervaren
A. - Zondag 12 september 2021 19:39
Herkenbaar.. Gelukkig ben ik voor een groot deel hersteld en eet ik weer 'normaal,' maar ergens is daar nog steeds de angst dat ik mijn lichaam nooit zal accepteren. Ook al werk ik daar zo hard aan. Dat laatste stukje loslaten, tevreden zijn, je comfortabel voelen in je eigen vel, het is soms moeilijk om hoop te hebben dat dit nog kan veranderen.
Ingrid - Zondag 12 september 2021 20:05
Uitbehandeld was ik, niks hielp ,niks "lukte". 32 jaar een eetstoornis is lang. Accepteren dat het zo is en haalbare doelen stellen was moeilijk. Deze blog vindt ik fijn, veel herkenning. De kwaliteit van mijn leven verbeteren en werken aan gevoelens van eigenwaarde werden mijn doelen. Soms heb ik nog steeds het gevoel dat ik heb gefaald maar meestal ben ik dankbaar dat ik er mag zijn van mezelf ondanks dat ik niet volledig ben hersteld.
Patroklos10 - Zondag 12 september 2021 20:14
wauw, wat een mooi verhaal van jou! Dat het kan na zoveel jaren. Trots op jou dat het je gelukt is!
80streur - Zondag 12 september 2021 22:24
al te vaak gehoord dat ik uitbehandeld ben maar toch geven ze me weer de kans traumabehandeling te volgen in de hoop dat de eetstoornis minder wordt. Tot nu toe gebeurt dat ook elke keer maar of hij ooit weg gaat? ik vrees van niet. maar als ik stop met knokken gaat het sowieso mis.
Jelle - Maandag 13 september 2021 10:37
Ik heb na 16 jaar niet de illusie dat ik zal herstellen van mijn eetstoornis. Wel blijf ik stappen zetten, ik kijk hoever ik kom. En richt mij op andere dingen die mij verdee helpen.
Anoniem - Maandag 13 september 2021 13:11
Een jaar of 20 geleden begon mijn eetstoornis officieel, na levenslang gerommel met eten. Ik kan me niet herinneren dat ik ooit een normale omgang met eten heb gehad. Ook als klein kind in bijvoorbeeld de kleuterleeftijd niet. Ben ik volledig hersteld? Nee. Vind ik mezelf voldoende hersteld? Voor nu wel. Ik heb gevochten voor mijn leven, heb mezelf in de 10 jaar daarna naar mijn huidige staat ontwikkeld en daar sta ik momenteel stil op eetstoornisgebied. En dat is een comfortabele en stabiele positie, waarin mijn leven niet meer volledig beheersd wordt door mijn eetstoornis. Op dit moment vind ik mijn kwaliteit van leven met dit restje eetstoornis prima. Hoe vreemd dat voor sommige mensen ook mag klinken: ik heb momenteel geen wens om volledig vrij te zijn wat eten en bewegen betreft.
Als ik het ooit anders wil, zal ik daar op dat moment aan gaan werken.
Sanne - Maandag 13 september 2021 23:58
Helaas pas na 7 jaar eetstoornis hulp gezocht...
Nu na drie jaar behandeling gaat het een stuk beter, maar echt met ups en downs.
Lost girl - Woensdag 15 september 2021 23:27
Fijn dat het hier over mag gaan en benoemd mag worden. Dit is gewoon hoe het is en zeggen dat van je eetstoornis afkomen altijd mogelijk is zolang je er maar écht voor kiest, is niet fair naar al die mensen die zichzelf proberen te accepteren zoals ze zijn met eetstoornis en al. Ik snap dat het van proud uit vooral over herstel moet gaan en dat er in de blog veel wordt ingedekt, maar ik denk dat het beste uit je leven halen wat er op dat moment in zit meer aandacht mag krijgen. Misschien dat je daarmee het leven zonder eetstoornis ook wat minder een heilig ultiem einddoel kan maken en wellicht minder ver van je bed. Je leven begint niet pas als je geen eetstoornis (meer) hebt. De reis gaat verder.
Herstel vind ik persoonlijk altijd een wat lastige term. Het impliceert dat je gezond was, ziek werd en daarna weer naar je oude gezonde staat van zijn gaat. Dit zal vast voor veel mensen opgaan. Er zijn echter ook mensen bij wie er geen (bewuste) periode vóór de eetstoornis was en je dus ook niet van herstel spreekt omdat je niet ziek bent en daarna weer terug keert naar je gezonde leven. Het kan een stoornis zijn in je hersenen die er van kleins af aan in zit en zich niet laat definiëren als ziekte. Er moet dus een compleet nieuwe situatie gecreëerd worden waarvan er niet zeker is of dit überhaupt mogelijk is of hoe die staat van zijn eruit ziet.