Hoe ga je verder wanneer je iets leert over jezelf wat alles op zijn kop zet? Ja, dat vind ik wel een goeie vraag. Heb ik daarop het antwoord? Steeds wat meer, maar ik mis nog een concreet stappenplan. En dat ga ik ook niet krijgen, denk ik. Al mijn worstelingen die tot voorheen los van elkaar benoemd werden, worden nu gebundeld onder de noemer 'autisme'. En gek genoeg, hoe meer ik me daarin vind en herken, hoe minder ik het - misschien onterecht - voor mijn gevoel ben. 

Ik kan me voorstellen dat dit hele proces voor sommige mensen als 'gezeik' kan voelen. Daar heb ik al vaker gesprekken over gehad met mensen die deze ervaring niet hebben. Het is ook lastig uit te leggen hoe het voelt, zeker omdat ik het zelf vaak ook niet weet. Ik denk dat het vooral gaat over een stukje 'zelfverlies' en een onbekende onzekerheid. Alsof alles ineens weg of nieuw is. Alsof ik mezelf en mijn leven soms even niet herken. Alsof ik mezelf nu pas echt leer kennen en niet zo goed weet wie ik daadwerkelijk ben. Alsof ik het al die tijd niet goed heb gedaan. En tegelijkertijd de enorme opluchting en toestemming die ik schijnbaar nodig had om dingen ook daadwerkelijk anders aan te mogen pakken.

Bron foto

Waarom is dit zo'n big deal? Je kon al die tijd dingen toch al 'anders' doen? Ja, dat klopt. Autistisch ben ik mijn hele leven al en toch moet ik 'verder' nadat er iets en tegelijkertijd niets is veranderd. Ja, het heeft een naam. En, ja dat was het wel. Ik heb psychotherapie gehad, ik krijg een coach en verder blijft alles hetzelfde. Het voelt haast als een anticlimax. En toch moet je verder. Met een tas vol nieuwe informatie en inzichten, dat wel. 

En die inzichten, die helpen me wel iets. Ik kan steeds beter plaatsen waarom ik dingen doe zoals ik ze doe en waarom dat ook vaak genoeg niet helemaal werkt. Waar ik altijd mezelf nog maar meer pushte, mezelf forceerde om over mijn grenzen te gaan waardoor ik na verloop van tijd die grenzen niet eens meer voelde. Dat hoeft niet meer. Het is lastig uit te leggen waarom ik daarvoor de kennis nodig had die ik nu heb. Waarom ik een diagnose mij laat vertellen hoe ik mijn leven moet leven. En toch is dat schijnbaar hoe het werkt. Ik heb het nodig om te weten dat ik sommige dingen niet kan oplossen door maar nog harder te werken, maar dat het daadwerkelijk een kenmerk is en dat ik daar berusting in moet gaan vinden.

Daarnaast is er rouw om alles wat ik niet meer kan zijn, om de persoon die ik was en niet meer kan worden. Rouw omdat ik niet weet wat nu. Ik weet dat ik niet meer terug kan naar wie ik was, maar daardoor weet ik ook niet wie ik dan wel ben en waar ik dan naartoe moet werken. Dat voelt gek om te zeggen, want je was toch altijd gewoon iemand? Ja, dat klopt. Ik was iemand. Maar die iemand bleek niet vol te houden te zijn. Ik moet een versie van die persoon vinden die me makkelijker afgaat, dat vind ik nogal wat.

Nee, er verandert niets concreets. Behalve ik, hoop ik. Ik moet dingen anders gaan doen. Dat hoor ik van alle kanten. Maar wat betekent dat? Ik moet 'het' leren aanvoelen. Maar hoe dan? Ja, dat weet niemand. Dat moet ik 'zelf maar gaan ontdekken'. En dat is vermoeiend. Ik wil antwoorden. Ik wil weten waar ik naartoe werk. Ik wil een 'pling' of een groen lichtje als ik op het goeie pad zit, maar dat gebeurt niet. Ik zak alleen huilend in elkaar als ik fout zit. Dus uiteindelijk heb ik een antwoord, maar de weg ernaar toe gaat niet vanzelf.

Maar, uiteindelijk ben je nog steeds dezelfde persoon. Met of zonder autisme. Toch? Ja, dat is helemaal waar. In feite verandert er aan mij niets. En ergens is dat ook zeker een gerustelling. En toch geeft het niet de rust waar ik naar verlang. Misschien is het een kwestie van tijd. De tijd zijn werk laten doen en daadwerkelijk beleven hoe het leven kan zijn als ik mezelf serieuzer neem. En hoe beangstigend en vaag dat voor mij nu vaak nog klinkt, ergens proef ik steeds een beetje meer vrijheid en zin om dat te ontdekken.

Heb jij ook iets over jezelf geleerd wat alles voor jou in een ander licht zette? Hoe ben jij daarmee omgegaan?