Elke donderdagmiddag zijn wij om 13.00 uur live op Instagram. Hier kan je vragen aan ons stellen die wij dan kunnen beantwoorden. Er komt elke week een scala aan vragen voorbij en een tijd geleden werd ons gevraagd of we de afgelopen jaren gezonder zijn gaan eten. Op dat moment dacht ik: nee, dat denk ik niet. Maar nu ik er wat meer over nadenk, is het voor mij persoonlijk misschien wel zo. Ik denk dat ik bewuster ben gaan eten de afgelopen tijd. Is dat erg? Mag je wel 'gezond' eten, hier bewust mee bezig zijn, wanneer je een eetstoornis hebt gehad? Als daar ooit je valkuil lag?

Ik heb een kenmerkend patroon ontdekt als het gaat om mijn eetstoornis en de verschillende aspecten daarvan. Veel dingen, zoals sporten en wegen, deed ik tijdens mijn eetstoornis obsessief. Tijdens mijn herstel veranderde mijn kijk hierop en ontwikkelde ik juist een aversie hiertegen. Dit is met veel dingen zo gegaan, ook met het eten zelf. Waar ik ten tijde van mijn eetstoornis zo gezond mogelijk probeerde te eten, draaide dit om toen ik in mijn herstel zat. Ik wilde 'ongezonde' producten normaliseren en begon deze meer en meer te eten.

In de jaren die volgden zijn deze producten ook zeker genormaliseerd. Ik kende geen 'onveilig' eten meer. Geen verboden producten meer. Nu ik zo terugkijk, denk ik dat herstellen van een eetstoornis een soort vrijbrief is geweest om alles weer te mogen eten. In zekere zin is dit ook het doel denk ik, maar het is ook niet zo dat wanneer je hersteld bent van een eetstoornis, je daarna alleen maar ijs en koekjes eet.

Wat is gezond?

Gezond eten kan, naar mijn mening, zowel iets subjectiefs als objectiefs zijn. Ja, de nutriscore op verpakkingen van eten kan helpen om bewuste keuzes te maken, maar ik denk ook dat het niet een 'one size fits all'-template is. Zo zijn er mensen met allergieën, intoleranties, mensen die een duidelijke voorkeur hebben voor bepaalde producten en ga zo maar door. Iets wat voor mij en mijn lichaam werkt, werkt voor jou misschien heel anders.

Als je mij jaren geleden had gevraagd wat ik onder gezond eten verstond, had ik deze vraag heel anders beantwoord dan ik nu zou doen. Mijn kijk op 'gezond eten', is dan ook serieus veranderd. Destijds zocht ik het echt in de kwaliteit van producten, het moest biologisch zijn, met zoveel mogelijk voedingsstoffen en zo min mogelijk calorieën. Nog steeds denk ik dat de kwaliteit van producten belangrijk kan zijn, maar uiteindelijk gaat het om het grote plaatje. Het gaat om de variatie die je aanbrengt, de verschillende kleuren en voedingstoffen die je binnenkrijgt, evenals het stukje geluk. Ik kan echt genieten van verschillende smaken, elke dag iets anders, maar ik wil me ook niet beperken tot een aantal specifieke producten, wat ik tijdens mijn eetstoornis wel deed. Want de producten die mijn 'test' haalden, die ik gezond vond, bleken in the end helemaal niet gezond, want tekorten kreeg ik er uiteindelijk ook gewoon door. Juist omdat ik niet varieerde. 

Ik had het gevoel dat alles afhing van een eetmoment. Alles moest 'perfect'. En wanneer ik toch iets at wat op mijn 'verboden' lijst stond, iets dat 'slecht' en ongezond was, dan was ik als mens ook slecht en ongezond. Door die labels aan het eten te koppelen, begon ik hier ook mijn eigenwaarde uit te halen. Is dat eerlijk? Of reduceer je jezelf dan echt tot wat je eet en niet meer dan dat?

Daarnaast is er ook nog zoiets als mentale gezondheid. De balans vinden tussen het zorgen voor zowel die mentale als de fysieke kant, vind ik soms best lastig. Want zorgen voor je lichaam, het geven wat het nodig heeft, staat soms haaks op elkaar met waar je naar cravet - dat waar je naar hunkert. Ik kan maandenlang een ontzettende zin hebben in pasta en dat terwijl mijn lichaam gluten niet altijd even goed verdraagt, doordat ik hier reumatische pijn van kan krijgen. Dan is het voor mij echt belangrijk om een balans te vinden tussen die twee, toe te geven aan beide zonder dat ik een deel tekortdoe en dat is even zoeken. Proberen, evalueren. Kijken waar het schip strandt en weer verder.

Kijk wat voor jou belangrijk is

Ook denk ik dat er een groot verschil is tussen bewust omgaan met eten en een eetstoornis hebben. Ik merk dat ik het woord 'bewust' vrij snel wel associeer met een eetstoornis, maar dat kan echt los van elkaar bestaan. Wanneer ik nu bewust bezig ben met mijn eten, doe ik dit uit zelfzorg, uit liefde en respect voor mezelf, waar het tijdens mijn eetstoornis absoluut niet uit respect voortkwam. Ik zocht afleiding en een obsessie met eten gaf me die vlucht. 

Iemand zei laatst, ik weet niet meer wie, dat je haast wel eetgestoord moet leven om 'gezond' te blijven. Dat vond ik een heftige uitspraak, maar zo voelde het destijds zeker wel eens. Ik denk dat ook hier het woord 'gezond' vrij ingevuld kan worden, want ik vind dat ik nu best gezond leef zonder dat ik eetgestoord handel. Ik 'let' niet op mijn eten, niet zoals ik eerst deed, maar ik let er wel op dat ik alles binnen krijg wat ik nodig heb en dat ik daarvan kan genieten. 

Ook al heb ik nu geen eetstoornis meer, ik vind het soms lastig om mijn eigen weg hierin te vinden. Zeker met alle artikelen over voeding die dagelijks de revue passeren, ben ik best wel eens het spoor bijster. Het is dan ook een hele kunst om, te midden van die stroom van informatie, eruit te plukken wat voor jou belangrijk is. Dat heb ik wel echt geleerd. Ik was hiervoor geneigd om alles aan te pakken, alle 'superfoods' moest ik ook eten, alle informatie moest ik tot me nemen. Dat kan ik nu echt naast me neerleggen. De focus ligt voor mij op het vinden van een balans tussen mijn fysieke, mentale, maar ook emotionele honger - en hierop in te spelen. Hier ben ik soms zoekende in, maar dat is niet erg. Ik doe wat ik kan en ik heb daarnaast nog een leven. Dat lijkt me best gezond. 

Hoe is dit voor jou? Wanneer ben jij 'gezond'?

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2022

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.