Eerder schreef ik een blog over onderwijs en behandeling. Hierin belichtte ik het belang van onderwijs voor iedereen. Het feit dat niemand je onderwijs mag afnemen en dat het maar passend voor je gemaakt moet worden. Dit keer wil ik de andere kant van onderwijs belichten. Wanneer je academische prestaties zo belangrijk voor je zijn dat je rapportcijfers misschien omhoog gaan, maar je jezelf wegcijfert. Wat als onderwijs meer een struikelblok wordt?

Farah is sinds 2021 gastblogger bij Proud2Bme. Ze blogt onder andere over haar ervaringen met eergerelateerd geweld, trauma's, opgroeien in een instelling als minderjarige en hoe ze contact heeft verbroken met haar familie. Je vindt al haar blogs via de tag 'Farah blogt'.

Tegenwoordig vind ik het soms kwalijk hoe normaal er wordt gedaan over nachten doorhalen, liters koffie en buitenproportioneel veel stress voor een toetsweek. Er zijn talloze video’s te vinden op YouTube en TikTok waarin jongeren keihard zitten te bikkelen aan school terwijl de zon al onder is. Schooldagen zijn lang en er wordt daarnaast nog van je verwacht dat je huiswerk maakt, voor je geld werkt en dat je een goed cv opbouwt. Je ziet dagelijks concurrentie op je Instagram-tijdlijn en dat kan stress geven. Hoewel heel vaak wordt gezegd 'doe wat je leuk vindt', verlies ook ik mezelf soms in cijfers en statistieken van baankansen. En kan ik piekeren over de concurrentie die ik later in de maatschappij ga tegenkomen. Ik hou van studeren, maar ook ik kan de studiedruk niet altijd aan.

Bron foto

Iedereen vindt wel bepaalde vakken moeilijk: of het nou alfa- of bètavakken zijn maakt niet uit. Leren is dan echt een blok aan je been, want 'ik kan het toch niet'. Ik had bijvoorbeeld altijd de gewoonte om makkelijkere vakken eerst te leren en dan liet ik vervelende vakken aankomen op de laatste avond. Paniekaanval na paniekaanval bracht ik volledige nachten door achter mijn bureau. Ik houd niet van koffie, maar het was dan echt even nodig. Ik moest het kunnen. Een heel onrealistische gedachte, vooral omdat een nacht simpelweg te weinig tijd is om te leren en ook voldoende pauzes te houden. Na de toets liepen anderen opgelucht weg, maar daarna kwam bij mij alle stress er nog een keer uit. 'Ik heb het verpest en ik had het beter moeten doen', terwijl ik geen controle meer had over de toets. En juist dat deed zeer.
 
Wat de uitkomst van de toets was, maakte vaak niet veel uit. Het was altijd 'niet goed genoeg'. Ik ging er zelf aan onderdoor en de negatieve spiraal had geen goed effect op de - normaal gesproken - makkelijke toetsen. Vragen waarop ik normaal direct antwoord had kunnen geven veranderden in een waas voor mijn ogen. Achteraf gezien is het vaak vooral pijnlijk om te weten dat je de controle over de toets niet meer hebt. Een vak wordt moeilijker en je probeert het te compenseren met een ander vak; een zeven is niet meer goed genoeg. Ik vind dat druk, vergelijking en competitie binnen het onderwijs de overhand nemen. Terwijl het juist zo'n verrijking is. De neiging om dingen perfect te doen is alleen maar gegroeid door de druk vanuit sociale media; daar waar het gras altijd groener lijkt.
 
Jij bent meer dan je academische prestaties, jouw gezondheid gaat voor. Een toets is enkel een momentopname. Het is vervelend om in een scholingssysteem te zitten waar enerzijds geroepen wordt dat een toets een momentopname is, maar tegelijkertijd nog wel massaal toetsen worden uitgedeeld. De manier waarop er nu getoetst wordt is makkelijk en snel, maar ik twijfel nog over de efficiëntie. Laat het echt zoveel zien? Hoewel het moeilijk is om het schoolsysteem ineens te veranderen, kan je wel beginnen met je eigen systeem veranderen. Vraag niet te veel van jezelf, want jij bent meer dan de cijfers op je rapport. Je hebt er niks aan als je er zelf aan onderdoor gaat. Het is heel belangrijk dat je gaat nadenken over wat jou gelukkig maakt en wat voor jou succes is. Je hoeft niet je hele leven uitgestippeld te hebben. Hoe naar je een toetsweek nu ook ervaart; je komt er doorheen. Of het nou met een herkansing is of niet, doet er over een jaar niet meer toe. Maar of het goed met je gaat wel. Jij bent meer waard dan de cijfers of je rapport. School is ook functioneel voor sociale ontwikkeling, prikkels en kennis die je onbewust opdoet. Misschien lijkt het nu alsof alles gaat om je toets Frans van volgende week, maar dat is niet zo.
 
Schuif het niet af op de laatste avond maar plan het goed in. Dit heb je vast vaker gehoord en ik begrijp je uitstelgedrag heel goed. Vooral wanneer je academische prestaties veel voor je betekenen. Maar probeer het eens uit. Begin een week van tevoren; zo kan je je vragen nog aan je docent stellen, bijles regelen en simpelweg de stof in je langetermijngeheugen opslaan. Het gaat mij niet om het hogere cijfer wat je misschien haalt met deze methode, maar om het feit dat je ook daadwerkelijk goede pauzes kan houden. Het is belangrijk om op adem te komen tussen (kortere) studiesessies door. De 'Pomodoro-techniek' is een handige methode die mij elke keer weer uit de brand helpt. Deze techniek staat in het teken van kortere studiesessies en voldoende pauzes. Je productiviteit gaat omhoog, je kan je meer focussen en je krijgt je welverdiende pauzes. Er zijn heel veel filmpjes over op YouTube waarin je 'samen' leert met een YouTuber.
 
Maak studeren leuker door het met vrienden en vriendinnen te doen. Studiegroepjes staan niet meer enkel in het teken van leren, maar ook van gezelligheid. Ik dacht vaak dat dit mijn productiviteit zou remmen, maar het tegendeel is waar. Continu alleen leren maakte studeren vervelender en elke keer zag ik ertegen op. En juist hierdoor ging mijn productiviteit omlaag, want ik verloor focus. Studeren hoeft niet saai en eentonig te zijn; ga met vrienden naar je favoriete café en maak er ook een sociaal moment van. School is meer dan enkel je academische prestaties. Je sociale ontwikkeling en gezondheid zijn net zo goed heel erg belangrijk.
 
Al met al wil ik je vooral op het hart drukken dat je jezelf niet moet wegcijferen op school. Jij bent meer dan je rapportcijfers, want je academische prestaties hebben niks te maken met je waarde als persoon. Ik hoop dat je studeren wat fijner kan maken door minder van jezelf te vragen. Het gras lijkt altijd groener aan de andere kant en sociale media benadrukken dat heel erg. Je doet het goed, je doet je best en jij mag rusten. Je rust hoef je niet te verdienen, want het is simpelweg noodzakelijk.