Ik heb spijt van de eerste sigaret die ik ooit opstak. Ik heb spijt van veel van de ruzies die ik voerde als puber met mijn ouders. Ik heb spijt van de dingen die ik mezelf heb wijsgemaakt over schoonheid en 'erbij horen'. Ik heb spijt van de keren dat ik mijn grenzen over ben gegaan. Ik heb spijt van die ene relatie, met die ene persoon. Ik heb spijt dat ik jarenlang niet goed naar mijn ware gevoel heb geluisterd en voor mijn lichaam heb gezorgd. Ik heb spijt van mijn eetstoornis.

Spijt heeft een functie. Het zorgt ervoor dat je bepaalde dingen niet nog een keer doet, dat je veranderingen aanbrengt in je levensstijl, dat je anders gaat nadenken over jezelf, anderen en het leven. Kortom: spijt kan leerzaam zijn.

Teveel in spijt blijven hangen zal je niet helpen. Dan krijg je bijvoorbeeld last schuldgevoelens. Schuldgevoelens brengen je over het algemeen niet in beweging: ze zetten je vast. Vast in het verleden. Onderzoek toont aan dat het krampachtig vasthouden aan spijtgevoelens zelfs slecht is voor je gezondheid: zowel je emotionele als je lichamelijke gezondheid.

Het is dus belangrijk om de dingen waar je spijt van hebt, de dingen die je betreurt, om te zetten in iets positiefs en contructiefs. Als je een leerles slaat uit de dingen waar je spijt van hebt, kan dat een bijdrage leveren aan geluk en gezondheid, van jezelf en van anderen.

Roken sla ik even over - daar valt niks positiefs uit te halen. Maar als ik kijk naar de ruzies die ik als tiener had met mijn ouders zie ik het volgende. Ik heb spijt van sommige ruzies: terugkijkend zie ik vooral een koppige puber die zichzelf en de wereld totaal niet begreep en dat afreageerde op de mensen die het meest van haar hielden. Maar door ruzie te maken met mijn ouders - door mij af te zetten - ontstond ruimte om mijzelf beter te leren kennen. Als je ruzie maakt, word je gedwongen naar jezelf te kijken: Wat vind ik hier van? Wat wil ik eigenlijk? En dat is allemaal onderdeel van de grote vraag waar je als jong volwassene mee rond loopt: Wie ben ik?

Door op die manier naar ruzies te kijken, ontstaat er acceptatie op de plaats van de spijt en schuldgevoelens.

Ik heb spijt van mijn eetstoornis. Ik heb spijt dat ik mezelf en de mensen om mij heen door zoveel ellende heb laten gaan. Mijn lichaam zo slecht heb verzorgd, mijn sociale leven heb stil gelegd en zo lang niet heb genoten van de mooie dingen in het leven. Allemaal voor die rot- eetstoornis.

Maar ik heb ook ontzettend veel geleerd van de hele ervaring. Ik heb mezelf beter leren kennen. Ik ben erachter gekomen wat ik eigenlijk wilde. Ik ontdekte bijvoorbeeld dat ik helemaal geen geschiedenis wilde studeren, maar therapeut wilde worden. Ik leerde mijn gedachten, gevoelens en gedrag begrijpen, accepteren en veranderen waar nodig. Door in therapie te gaan voor mijn eetstoornis kwam ik steeds meer in contact met wie ik ben en wat ik wil.

En dan die relatie waar ik spijt van heb. Een van de moeilijkste dingen in het leven is, in een relatie je te verbinden met een ander, zonder jezelf daarbij kwijt te raken. Omdat ik helemaal niet wist wie ik was toen ik die relatie instapte, was het maar al te gemakkelijk mijzelf kwijt te raken in de ander. Ik deed er alles aan om aan 'het plaatje van de ideale vriendin' te voldoen, een sprookje te zijn, in plaats van mezelf. Dat leidde ertoe dat ik het contact met mijzelf en mijn lichaam compleet verloor.

Daar heb ik spijt van. Maar doordat ik die ervaringen heb opgedaan, sta ik nu heel anders in relaties. Ik kan veel beter mijn grenzen aangeven, ik durf naar mijn eigen wensen en verlangens te kijken en ik voel dat ik een 'eigen ik' blijf - ook als ik onderdeel ben van een 'wij'.

Natuurlijk zullen er uitzonderingen zijn op wat ik hierboven beschrijf. Er zullen spijtmomenten zijn waar je met de beste wil van de wereld (nog) geen positieve leerles uit kunt halen. Dan is de enige troost misschien dat alle dingen die je meemaakt - 'goed' en 'slecht' - je vormen tot wie je bent. Dat maakt al je ervaringen waardevol, omdat ze bijdragen aan jouw ontwikkeling als mens, als individu.

Waar heb jij spijt van?