Slecht zelfbeeld door lichamelijke klachten

 

Wanneer ik wakker word merk ik het direct op: mijn ogen zijn dik en ik voel een bepaalde druk in mijn gezicht. Ik houd vocht vast. Een ander zegt altijd er niets van te zien, maar ik voel en zie het meteen. Die bolle kop, denk ik dan. Wat ben ik dik en lelijk. Later op de dag merk ik dat mijn buik niet fijn voelt. Hij is hard, ziet er bol uit en ik voel me opgeblazen. "Ach, het valt toch wel mee?", zegt een vriendin. Maar het valt niet mee, vind ik. Ik voel me vies, ik voel me dik, ik voel me lelijk, ik voel me slecht. Wanneer - als klap op de vuurpijl - een stofwolk mij overvalt bij het opruimen van de kast, begint mijn allergie ook nog op te spelen. Mijn ogen prikken en mijn neus vult zich met snot, ademhalen gaat moeilijker. Mijn gezicht en lijf voelen nog dikker en viezer. Ik kan wel janken, wat haat ik mijn lichaam en mijzelf.

Een eetstoornis kan behoorlijk wat lichamelijke klachten met zich meebrengen, maar andersom had ik daar net zo goed last van. Lichamelijke klachten hadden een negatieve invloed op mijn zelfbeeld en triggerden mijn eetstoornis. Of het nou ging om een opgeblazen buik, een allergische reactie, simpelweg vermoeidheid of iets anders, ik zat er letterlijk niet lekker in mijn vel door. Daar kwamen meteen allerlei gedachten en gevoelens vanuit de eetstoornis bij kijken. Het lastige hieraan was dat het ook nog eens een wisselwerking kon zijn. Lichamelijke klachten veroorzaakt door mijn eetstoornis, triggerden mijn eetstoornis opnieuw en als ik daarnaar ging handelen - wat een erg grote drang was - kreeg ik weer meer lichamelijke klachten. Hoe kom je uit deze cirkel? Of hoe ga je om met triggerende lichamelijke klachten in het algemeen? En wat helpt om je gedachten en gevoelens weer een beetje op een rijtje te krijgen?

Opgeblazen buik

Een opgeblazen buik, het kan door van alles komen. Omdat je lichaam weer moet wennen aan het ophogen van een eetlijst, omdat je veel stress hebt en je darmflora van slag is, omdat je lactose- of gluten-intolerant bent, omdat je een eetbui hebt gehad, omdat je veel light producten hebt genuttigd, omdat je te snel of zonder aandacht eet, omdat gassen zijn ontstaan door spruitjes of kool... en soms lijkt het gewoon zomaar ineens te gebeuren, zonder dat je goed begrijpt waarom. Het is slechts een greep uit de mogelijke oorzaken. Eten of drinken kan om wat voor reden dan ook even niet lekker vallen en plots heb je last van een harde, opgeblazen buik. 

Ai, lastig. Zo'n opgeblazen gevoel gaf mij direct het gevoel dat ik te dik was en daar ging mijn eetstoornis flink mee aan de haal. Afvallen moet je! Schrappen in dat eten! Het moet eruit, eraf! Is dit een excuus om eindelijk eens die laxeerpillen te halen? Doe het niet, want hoe meer je gaat rommelen hiermee, hoe meer je buik van slag zal raken. Juist voldoende en regelmatig blijven eten - of de huisarts raadplegen als je er erg veel of vaak last van hebt - helpt. Al eerder schreef onze diëtist wat een opgeblazen buik kan veroorzaken in deze blog. Later schreef Daphne ook een wat meer op je gevoel gebaseerde blog: 'Wat te doen bij een opgeblazen gevoel?' Lees deze eens door voordat je naar de eetstoornis luistert, het kan helpen. 

Vermoeidheid

Vermoeidheid is altijd een grote trigger voor mijn eetstoornis geweest. Ik kon niet altijd mijn vinger erop leggen waarom precies. Misschien verschilde dat ook wel. Het gevoel dat niet helemaal uit je kan komen wat je van jezelf verwacht, terwijl je al zulke torenhoge verwachtingen van jezelf hebt. Minder weerstand tegen negatieve gedachten, omdat je daar geen energie voor hebt. Je lichaam dat om meer eten vraagt, omdat het energie nodig heeft, wat op zijn beurt weer een hoop angst, oordeel en/of eetbuidrang kan veroorzaken. Als ik moe ben voel ik me ook wat minder opgewekt en vrolijk. En zeker toen ik al met al niet lekker in mijn vel zat, kon ik me erg laten meeslepen daardoor. 

Pijnlijke spieren

Hetzelfde geldt eigenlijk voor pijnlijke en vermoeide spieren. Vermoeidheid kan in je hoofd zitten, waardoor je je slaperig of 'wattig' voelt, maar het kan ook echt in je lijf zitten. Vermoeide spieren door voedingstekort, kaliumtekort van het braken, stress en spanning in je lijf of overmatig sporten. Het was vaak een wisselwerking met mijn eetstoornis.

Ik kon het al snel persoonlijk opvatten, die vermoeidheid. Alsof ik gewoon niks kon. Alsof mijn lijf slap en zwak was. Alsof ik niet goed was. Ik wilde mezelf daar het liefst voor op m'n donder geven. Ik wilde afvallen en juist veel gaan sporten. Hogere eisen stellen aan wat ik deed, zodat ik me meer voldaan zou kunnen voelen. Daarmee putte ik mezelf uit en voelde ik me alleen maar slechter. In dit geval was een stapje terug mogen doen, juist wat mij weer vooruit kon helpen!

Verkoudheid en allergieën

Als er een allergie is die op je luchtwegen slaat, dan heb ik die. Hooikoorts, huisstofmijt-allergie en allergieën voor honden, katten en nog meer verschillende dieren. Mijn huid begint te jeuken, mijn ogen beginnen te prikken en mijn neus vult zich met snot. Mijn gezicht en lichaam kunnen hierdoor echt wat 'opgezwollen' voelen. Dat ervaar ik vandaag de dag nog steeds, maar ik link het niet meer aan mijn lichaamsbeeld en eigenwaarde. Ik zit niet lekker in mijn vel op die dagen, maar weet dat rommelen met eten daar geen positieve invloed op zal hebben en dat het niet verholpen wordt met een lager gewicht.

Vocht vasthouden

Zelf voel ik het altijd in mijn gezicht als ik vocht vasthoud. Soms vraag ik me af of ik dit zo duidelijk kan merken door mijn ervaring met een eetstoornis, want ik voel dat nog altijd heel duidelijk. Al heb ik nu geen eetstoornis meer waardoor ik er destructief naar ging handelen - een wereld van verschil. Anderen merken het in hun benen, armen of vingers. Het is normaal dat er schommelingen zijn in je vochthuishouding. Deze schommelingen kunnen groter worden bij warm weer, veel zout eten, stress, langdurig vasten, menstruatie of braken en verschillende anderen dingen. Soms is niet direct duidelijk waardoor het komt. Het kan onschuldig zijn, maar als je ook bijkomende klachten hebt, als je hartpatiënt bent, als je gewicht flink toeneemt en/of als je zelf gewoon veel twijfels en angsten hebt, is het goed om de huisarts te raadplegen. 

Door eetbuien kreeg ik vaak te veel zout binnen (dat zit ook verwerkt in veel producten, zonder dat je het direct proeft) en ook door het braken raakte mijn vochthuishouding verstoord en hield ik regelmatig vocht vast. Ik wist waardoor het kwam en na verloop van tijd werd het ook weer minder; maar op die momenten dat ik het zo hevig ervoer, vond ik dat ontzettend lastig om mee om te gaan. Ik voelde me dik, opgezwollen, warm, plakkerig en vies. 

Ik voel me vies door mijn eetstoornis

Sowieso kon ik me door mijn eetbuien echt heel naar en vies voelen. Die eetbui hebben op zichzelf vond ik al verschrikkelijk, maar die nasleep in je lijf - terwijl jouw hoofd al verder wil - vond ik heel erg naar. Een slechte adem, de geur van rotte eieren, verstopte darmen, winderigheid, vocht vasthouden, opkomend maagzuur, de warmte, de plakkerigheid en de misselijkheid. Ik voelde me zó vies. Ik schreef daarover in de blog 'Pijn in mijn lijf na een eetbui', maar ook in de blog 'Ik stink door mijn eetstoornis', die niet enkel over boulimia en eetbuien gaat, maar ook over de anorexia die ik had en de gevolgen daarvan. Het kan bij elke eetstoornis komen kijken. Ook als je geen diagnose hebt of een eetstoornis NAO/OSFED hebt.

Ik vond dit altijd zo gênant, maar ik weet dat ik niet alleen bent en dat het voor een ander ook fijn kan zijn te weten dat je niet alleen bent. Je bént niet vies!! Je lichaam is uit balans. Daar hoef je jezelf niet om te haten, dat is juist een reden om extra goed voor jezelf te zorgen. 

Wat moet ik doen?

Als je een eetstoornis hebt kan de verleiding groot zijn om te gaan rommelen met eten, in de hoop je daardoor beter te voelen. Ik dacht dat als ik wat af zou vallen, deze lichamelijke klachten ook minder heftig zouden aankomen. Het is gek om uit te leggen, want ergens wist ik toen ook al wel dat het niet écht een verband had. Maar dat gevoel was gewoon zo sterk. Daarom wil ik je bij deze nog op eens het hart drukken: het rommelen met eten en de verwoede lijnpogingen gaan je niet helpen om je beter te voelen. Integendeel. Het zelfs je eetstoornis en de bijkomende klachten versterken, waardoor je in dat cirkeltje vast blijft zitten.

Ga ook niet zelf allemaal pilletjes en poedertjes nemen zonder doktersadvies. Wat heb ik zitten klooien met afslankpillen, vochtafdrijvers en cafeïne-pillen, in de hoop me wat lichter en energieker te voelen. Het gevolg was dat ik me vooral vaak opgefokt, moe en misselijk voelde. Dat ik zelfs een keer 112 heb moeten bellen, omdat ik last kreeg van hartkloppingen en een paniekaanval. Mijn lichaam kon zijn eigen balans niet meer vinden en daardoor raakte ik uiteindelijk alleen maar meer van streek. Bovendien kan het echt schadelijk zijn voor je gezondheid. Ook als je darmen verstopt zijn of als je last hebt van een opgeblazen buik, doe je er meestal geen goed aan om laxeerpillen of -poeders te gebruiken. Dit kán helpen als je er veel last van hebt, maar laat een dokter jou daar dan in adviseren. 

Ik weet als geen ander hoe je je lichaam en jezelf kan haten als je je zo voelt. Hoe graag je het wilt forceren, veranderen, als het moet met brute kracht en alle gevolgen van dien. Maar juist als je (lichamelijk) niet lekker in je vel zit, is het meer dan ooit belangrijk om goed voor jezelf zorgen. Blijf volwaardig en regelmatig eten. Maak het jezelf comfortabel, op wat voor manier dat ook passend is. Een frisse neus, een hete douche, fijne kleding of een warme kruik. Doorgaan met je dag, een pas op de plaats nemen, afleiding zoeken, contact met je omgeving maken of tijd voor jezelf nemen. Je medicatie nemen of contact met de huisarts zoeken. Je voelt je misschien niet meteen beter, maar het gevoel zal zakken. Echt. Blijf goed voor jezelf zorgen. Dat verdien je. Dat helpt.

Deze blog kwam oorspronkelijk online 2021


Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Maluka - Donderdag 21 oktober 2021 21:16
Vermoeidheid is bij mij een trigger doordat het ervoor zorgt dat ik minder weerstand heb tegen eetstoornis gedachten.
Anna - Donderdag 21 oktober 2021 21:54
Bedankt voor deze blog!!
Rose - Zondag 4 juni 2023 15:53
Herkenbaar met een opgeblazen gezicht, zelf zie ik het heel erg goed maar mijn collega's of mijn ouders bijvoorbeeld niet maar ik kan me echt vies voelen daardoor, goede blog wel