Een terugval is iets wat eigenlijk onlosmakelijk verbonden is met herstellen van een eetstoornis. Ook ik heb ermee te maken gehad, hoe teleurstellend dat soms ook was. Terugvallen is natuurlijk zonde van de tijd en je gezondheid, maar meestal leer je er alsnog wel heel veel van. Het is natuurlijk niet goed als je terugvalt in je oude eetstoornisgedrag of stappen achteruit in plaats van vooruit zet. Dus wat doe je eraan als je merkt dat je aan het terugvallen bent of geneigd bent die kant op te gaan? En hoe herken je het?

Misschien ben je intussen al een aardig eindje omhoog geklommen uit het dal van je eetstoornis. Of misschien moet je juist nog beginnen aan behandeling maar heb je zelf al wel wat stappen gezet. Iedere stap die je zet in de richting van herstel is waardevol. Zelfs als het daarna weer even wat minder goed gaat. Je hebt het positieve gedrag, het beter zijn, geoefend en dat is een goede manier om te beginnen.

Neem je tijd
Er zijn een aantal dingen die een terugval kunnen voorkomen, heb ik gemerkt tijdens mijn herstel. Zo is het vooral belangrijk om niet te snel te willen. Als ik namelijk ergens voor ga, wil ik het ook meteen en het liefst met een beetje vaart erin. Ik wilde snel dat het dan weer helemaal beter ging. Te snel, want meestal rende ik daardoor mezelf voorbij.

Neem dus echt de tijd om beter te worden. Ik heb er ook een heel aantal jaren de tijd voor genomen. En dat betekent niet dat je verder geen leven hebt tot die tijd. Je merkt juist dat je leven langzaam steeds weer leuker wordt. Niet van de een op andere dag, maar wel heel geleidelijk. En alles wat je tijd en aandacht geeft, heeft veel meer kans om te slagen en echt iets van jou te worden.

Kleine stapjes
Een ander punt waar je op kunt letten is de maat van de stappen die je neemt. Te snel lopen is niet handig, omdat je dan snel struikelt. Maar ook te grote stappen kan zorgen dat je halverwege je wandeling omvalt. Niet handig en dus is het goed om te kijken wat voor jou haalbare stappen zijn. Die kleine stapjes zijn namelijk enorm belangrijk.

Zorg dat de uitdagingen die je aangaat haalbaar zijn. Is een gevulde koek nog een te grote uitdaging, doe dan eerst een keer een halve. Is het een te grote stap om meteen je hele eetlijst te volgen, bouw het dan op. Vind je het moeilijk om helemaal niet te sporten, sport dan samen met iemand wat minder. Zoek naar hele kleine tussenstapjes, maar zorg er tegelijkertijd ook voor dat je niet blijft hangen in die kleine stappen natuurlijk.

Persoonlijk
Maak jouw herstelproces persoonlijk. Natuurlijk is je behandeling soms gedeeltelijk ingevuld volgens een procedure. Maar je kunt het daar omheen en thuis zo persoonlijk mogelijk maken. Kijk elke dag naar wat jij hebt gedaan en wat jij goed vond. Wat zijn doelen die voor jou belangrijk zijn? Wat wil jij leren en wat wil jij weer kunnen?

Probeer niet te volgzaam te zijn in behandeling, maar natuurlijk ook niet te opstandig. Maar kijk wel heel goed naar wat voor jou persoonlijk werkt, bespreek dat en geef het aan. Het is jouw proces, probeer daarom goed samen te werken met alle mensen om jou heen die iets voor je kunnen betekenen.

Missen van je eetstoornis
Soms heb je misschien een soort heimwee naar je eetstoornis. Je verlangt terug naar het eetgestoorde gedrag en het verdovende gevoel, de zorg van anderen of juist de geheimen. Probeer dat gevoel niet als fout te zien, maar er ook niet in mee te gaan. Ik denk dat het normaal is om soms een soort heimwee te hebben naar die tijd als je nog niet zo lang hersteld bent. Juist omdat je je er ergens toch ook goed bij hebt gevoeld.

De overgang doormaken naar een leven zonder die eetstoornis, zonder die veiligheid is nieuw en heel erg wennen. Maar geef jezelf vooral de kans om er aan te gaan wennen. Keer je niet meteen om, terug naar die eetstoornis, maar geef dit nieuwe leven een kans. En dan mag je best af en toe nog terugdenken aan die eetstoornis hoor. Dat heeft tijd nodig en wordt vanzelf minder.

Doemdenken
Verder is het ook heel belangrijk niet meteen te gaan doemdenken als het wat minder goed met je gaat. Ik denk dat ieder mens in zijn of haar leven te maken krijgt met tegenslagen, rottige tijden of periodes waarin het zorgen voor zichzelf even wat moeizamer gaat. En ook als je een eetstoornis hebt (gehad) krijg je daar dus mee te maken. Ineens lukt het allemaal niet meer zo lekker. Maar betekent dat dan meteen dat je helemaal terugvalt?

Ik denk het niet. En ik denk ook dat het belangrijk is daar niet in te geloven. Natuurlijk kan het zijn dat het op sommige punten wat minder goed gaat of op een bepaald vlak heel slecht. Maar daar kun je juist iets mee. Probeer niet te denken in alles wat mis gaat en wat niet lukt. Kijk vooral naar mogelijkheden. Blijkbaar is er nog iets te leren of heb je te grote, te snelle of onpersoonlijke stappen genomen. En vergeet ook niet dat mensen zonder eetstoornis ook wel eens door een rottige tijd gaan. Daar heb je niet meteen een eetstoornis bij nodig. 

Herkennen van een terugval
Het herkennen van een terugval is denk ik niet heel eenduidig uit te leggen. Ik denk dat het bij mij vooral belangrijk was dat ik ging herkennen wanneer ik signalen ging vertonen die erop wezen dat het wat minder goed met me ging.

Een maaltijd overslaan was daarbij geen signaal. Dat was al een uitvoering of reactie. De signalen gaan veel verder terug. Bijvoorbeeld te lang in bed blijven liggen, vermoeid zijn, minder trek hebben, veel bezig zijn met tv en internet, weinig bezig zijn met mezelf, weinig contact zoeken met vrienden of ouders. Dat soort dingen waren kleine signalen waardoor ik op den duur meestal koos voor rommelen met eten of me dik ging voelen.

Als ik een van die, of meerdere signalen opmerkte, was het goed om stil te staan, te gaan schrijven, te praten, juist wel contact met mensen te zoeken en te gaan kijken waarom ik zo weinig met mezelf bezig was. Wat was er aan de hand, welke gevoelens ontweek ik? Waar zat ik me of maakte ik me zorgen om? Door daar bij te leren stilstaan, was een terugval niet nodig en was ik dat voor. Ik kon kijken naar waar het echt om ging en had die eetstoornis niet meer nodig.

Het kan ook helpen om een terugvalpreventieplan of anti-depressieplan te maken voor jezelf. 

Ik denk dat het verder, en ja daar komt hij weer, heel erg belangrijk is dat je tijdens of wanneer je geneigd bent terug te vallen het niet alleen doet. Trek aan de bel, vraag hulp, spreek het uit. Soms helpt dat al voldoende of kun je juist door te praten met anderen tot nieuwe inzichten komen of je emoties kwijtraken waardoor die hele terugval in die stomme eetstoornis helemaal niet nodig is. Je hoeft het niet alleen op te knappen. We zijn er niet voor niets met z'n allen hier op de aarde. 

Een terugval is een leerzaam proces, ten minste als je er wat aan doet. Laat jezelf niet in een vrije val achterover terugvallen. Kijk naar wat je aan het doen bent en zet alles in wat je geleerd heb, leer bij en klim weer uit je dal. Dan hoeft het geen grote terugval te worden en kun je er enorm veel van leren. Op een gegeven moment zul je merken dat je die hele eetstoornis en ook dat terugvallen niet meer nodig hebt.

En natuurlijk zakt de moed je soms in de schoenen. Dat heb ik zelf ook ervaren, maar ik ben blij dat ik ben doorgegaan. Blijf volhouden, blijf herhalen, blijf oefenen. Je gaat zo trots zijn op jezelf als je op een dag merkt dat je er bent en dat je die stomme eetstoornis echt niet meer nodig hebt. Het komt goed, ook met jou. 

Je komt er wel weer bovenop, dus zet hem op ♥