Codetaal voor eenzaamheid

Iedereen is wel eens alleen of voelt zich wel eens eenzaam. Iedereen zal dat op zijn of haar eigen manier ervaren. Je hoeft niet eens alleen te zijn om je eenzaam te voelen. De één heeft niemand om zich heen en de ander voelt zich eenzaam middenin de massa. Het vervelende van dit eenzame gevoel is dat het bijna altijd voelt alsof jij de enige bent die dit doormaakt. Je eenzaam voelen betekent niet dat je nooit vrienden hebt of dat je niet leuk genoeg bent. Iedereen kan zich soms eenzaam voelen en iedereen uit dat op een andere manier.

Het is geen fijn gevoel en misschien is het iets waar je je heel erg voor schaamt. Het lijkt alsof iedereen het leuk heeft, iedereen is buiten de tijd van zijn leven aan hebben en jij voelt je eenzaam. Niet iets waar je trots op je bent en misschien niet iets waar je makkelijk over praat. Niet iedereen klopt makkelijk aan bij iemand, juist omdat het kan voelen alsof jij zelf gefaald hebt. Niemand lijkt hier last van te hebben, behalve jij. Dat is wat dit eenzame gevoel met je kan doen en dat maakt het soms alleen maar erger. Wat je hierdoor over jezelf kan denken is vaak niet terecht, maar daarmee is het gevoel natuurlijk niet weg.

Hoe omslachtig het ook is, vaak vinden we het makkelijk om een soort codetaal te gebruiken om onze gevoelens te uiten. Het kan veel te kwetsbaar voelen om direct te zeggen wat we voelen en wat we nodig hebben, bovendien weten we dat lang niet altijd precies. Veel gemakkelijker en veiliger is het soms om door kleine woordjes kenbaar te maken dat het misschien even niet zo goed gaat. Door anderen dat signaal op te laten vangen en als dat niet gebeurt, ben jij niet afgegaan. 

Misschien betrap je jezelf er wel eens op dat je codetaal gebruikt. Hoor je jezelf iets heel onbenulligs zeggen tegen iemand, terwijl je eigenlijk iets heel anders bedoelt. Vertel je in één woord hoe je je voelt, terwijl je daar eigenlijk een boek over zou kunnen schrijven. Eigenlijk wil je veel meer kwijt en wil je veel meer vragen, maar dit is alles wat eruit komt. Uit angst om iemand weg te jagen, om gekwetst te worden of tot last te zijn. Misschien weet je niet eens precies hoe je het uit wilt leggen, maar weet je wel dat dit niet de lading dekt.

Het zou ook kunnen dat je iemand om je heen hebt die je dat vaak hoort zeggen. Je voelt wel dat er iets aan de hand is, maar er komt vaak niet meer uit dan een simpel woordje of zinnetje. In beide gevallen is het het waard om het gesprek aan te gaan, want de kans is groot dat daar meer behoefte aan is dan het nu lijkt. In beide gevallen is het het waard om door die ongemakkelijkheid en schaamte heen te gaan, omdat je elkaar dan pas echt kunt helpen. Omdat je dan pas echt verder komt en erachter komt dat je niet de enige bent. De gevoelens die jij hebt en de eenzaamheid die jij kan voelen, zullen voor meer mensen herkenbaar zijn. Het gevoel dat je hier niet alleen in bent kan al helpend zijn.

♦ Het gaat oke
“Het gaat wel. Het is even lastig maar ik red mij wel, het gaat oke.” Achter deze zin kan een enorme ellende schuil gaan. Misschien wel dagen van somberheid, verdriet of eenzaamheid. De vraag is waarom je dat zou willen bagataliseren? Waarom mogen jouw problemen er niet zijn, gewoon zoals het is? Alleen dan kun je de reactie krijgen die je misschien het hardste nodig hebt. Begrip, steun en medeleven. 

Ik kan mij voorstellen dat het helpt om jezelf hiermee te beschermen. Dat je niet te kwetsbaar wilt zijn en sterk wilt blijven, niet alleen voor anderen maar vooral voor jezelf. Het kan namelijk altijd erger, toch? Dat mag natuurlijk ook, maar open zijn over je gevoelens betekent niet dat je niet sterk bent. Je kan het aan, want je staat na al die ellende nog steeds, maar dat betekent niet dat je soms op instorten staat en echt iemand nodig kunt hebben. Dat doet niets af aan jouw kracht, maar kan jou misschien net dat beetje steun bieden dat je nu zo hard nodig hebt. 

Natuurlijk kan het ook gewoon oke gaan, niet slecht maar ook niet goed. Je hoeft het ook niet allemaal te weten, voor alles woorden te hebben en over alles open te zijn. Dat is heel erg persoonlijk en daarin hoef je alleen maar naar jezelf te luisteren. Jij kunt het beste aanvoelen waar je behoefte aan hebt en als je dat weet, kun je daar zelf ook het beste aan voldoen. 

♦ Je bent vast druk
Het zou kunnen dat je eindelijk die stap hebt gezet om contact te zoeken, maar dat je iemand echt niet tot last wilt zijn. Je eigen problemen voelen misschien niet groot genoeg om serieus te nemen of om echt te bespreken. Misschien weet je helemaal niet precies wat je eigenlijk van die ander verlangt. Dat hoeft ook niet en dat is helemaal geen voorwaarde om dat gesprek aan te gaan. Gewoon contact zoeken mag altijd en eigenlijk hoef je jezelf daar nooit voor in te dekken. Jij doet ertoe, wat er ook speelt. 

Jij bent net zo veel waard als die ander. Je mag ervan uitgaan dat je het wel zal horen zodra iemand even te druk is. Dan zegt dat hoogswaarschijnlijk ook niets over jou en maakt dat jou niet lastig. Het zegt alleen iets over het drukke schema van die andere persoon en dat er op een ander moment misschien meer aandacht aan geschonken kan worden. Jij bent die aandacht waard. 

♦ Wat ben je aan het doen?
Het zou uiteraard pure nieuwsgierigheid kunnen zijn, gewoon benieuwd wat iemand op dit moment van de dag aan het doen is. Dat mag altijd. Het zou ook kunnen dat je gewoon een praatje wilt maken of het liefst deze tijd samen door zou willen brengen? Misschien hoop je uit het antwoord iets wijzer te worden en te ontdekken of die persoon op dit moment misschien tijd voor jou heeft? Het is allebei oke en het mag er allebei zijn.

Het is ook eng om tijd op te eisen, om zelf die ruimte in te nemen. Zeker als dat tegen jouw natuur in gaat en je dat niet gewend bent, kan het voelen als iets heel verkeerds. Iets wat je niet zou mogen doen en iets wat vanzelf zou moeten gaan. Helaas is dat niet altijd zo en daar kan niemand iets aan doen. Iedereen leeft z’n eigen leven en we kunnen nog altijd niet elkaars gedachten lezen. Hoe onwennig het ook voelt, uitspreken wat je het liefste zou willen levert vaak meer op dan eromheen blijven vragen. Niet omdat de ander dat niet wil zien, maar omdat het voor jou misschien een grotere rol speelt dan voor de ander. Soms mag je iemand ergens op wijzen en ergens om vragen. De kans is groot dat iemand er dan met alle liefde voor jou wilt zijn.

♦ Het gaat niet zo goed
Persoonlijk vind ik het heel erg sterk als je dit durft aan te geven bij iemand. Of dat nu over de app is, via de telefoon of in het echt. Het is niet leuk als het niet goed gaat en het is niet leuk om dat toe te geven. Je wil dat het wél goed gaat, dat je iets positiefs kunt bijdragen, maar dat kan niet altijd en ik denk ook dat niemand dat altijd van jou verwacht. Dat hoef je dus ook niet van jezelf te verwachten. Het mag slecht gaan en dat mag je uiten.

Misschien is het waardevol om eens verder te kijken. Niet dat jij alle oplossingen al moet hebben of altijd moet weten wat je nodig hebt, maar wat die ander misschien zou kunnen doen om jou beter te laten voelen? Misschien is dat in je hoofd stiekem wel de volgende vraag, want je hebt het niet voor niets specifiek aan deze persoon verteld. Wat zou deze persoon voor je kunnen doen? Een goed gesprek? Wat luchtige afleiding? Alles is goed en je mag naar alles vragen.

♦ Ik verveel me
Als je je eenzaam voelt en veel tijd alleen doorbrengt, is het heel begrijpelijk dat daar ook verveling bij komt kijken. Verveling die jou elke dag verstikt en waar jij jezelf telkens doorheen moet slepen. Dat kan slopend zijn, ook al klinkt verveling zo onschuldig en onbelangrijk. Als verveling zo voor jou voelt en zo veel met jouw gedachten en gevoelens kan doen, is het juist belangrijk om dat aan te geven. Knap als je dat kan doen, door juist op dat moment contact te zoeken en daar open over te zijn. 

Misschien wil je je niet opdringen en wil je niet de indruk wekken dat je iemand anders op dat moment even nodig hebt. Al is het maar voor even. In dat geval zou het misschien kunnen helpen om de rollen eens om te draaien. Zou jij het opdringerig vinden als iemand naar jou toe kwam? Jouw verveling en jouw eenzaamheid voelt voor jou waarschijnlijk heel groot, want het is de hele dag aanwezig. Wanneer je hier echt iets mee wilt doen voelt dat misschien als te veel, terwijl dat voor iemand anders helemaal niet aan de hand is. Die persoon voelt niet wat jij voelt en helpt jou graag waar dat kan. Niet alleen voor jou, maar ook omdat het simpelweg gezelliger is om samen de verveling tegen te gaan. Dat verdien jij ook.

Ook al ben je niet gewend om direct je gedachten en gevoelens te uiten. Als jij daar behoefte aan hebt en gehoord wilt worden, ben jij de enige die dat uit kan spreken. Jij mag gehoord en gezien worden en daar mag je om vragen. Dat is geen aandachttrekkerij of aanstellerij, je mag in het leven vragen naar wat jij nodig hebt. Sterker nog, als jij daar concreet in durft te zijn is de kans groter dat anderen dat terug kunnen geven. Wanneer anderen weten wat jij bedoelt, kunnen ze jou beter helpen en er op de juiste manier voor jou zijn. 

Het is lang niet altijd makkelijk om te weten wat je wil en hoe je dat precies moet verwoorden. Dat is ook geen voorwaarde om contact te mogen zoeken. Daar mag je al pratende samen uitkomen en hoe meer je jezelf toestaat om daarmee te oefenen, hoe makkelijker het zal gaan. Beginnen met praten is de eerste stap en daarin kun je het eigenlijk niet fout doen.

Gebruik jij codetaal?

Fotografie: wancukz