De recovery community op Instagram lijkt een positieve insteek te hebben, maar wordt door veel mensen met een eetstoornis ervaren als ontzettend triggerend. Hoe waarborg je je online veiligheid wanneer je worstelt met een eetstoornis en/of andere problematiek? Op Proud hebben we hier al regelmatig over geschreven. Omdat het een relevant onderwerp blijft, waarvan we denken dat het belangrijk is om over te blijven informeren, zet ik deze blogs nog eens voor je op een rijtje.

Sociale media tijdens je behandeling

Bijna iedereen gebruikt tegenwoordig sociale media. Uiteraard zijn er ook mensen die dat niet doen, maar voor heel veel mensen is het een dagelijkse bezigheid. Ook ik check elke dag mijn Instagram-account, Facebookpagina, favoriete YouTube-kanalen en spreek mijn vrienden via Whatsapp. Ik ben me ervan bewust dat ik daarmee al achter loop, want apps als TikTok, KiK en Snapchat ben ik niet helemaal in thuis. Het zijn de nieuwere apps waar jongeren massaal gebruik van maken.

Sociale media is niet meer weg te denken uit ons leven. En het leven is waar het om gaat bij eetstoornisherstel. Hoe kan een online wereld daar dan geen deel van uit maken? Om deze reden, en als tegenbeweging voor pro-ana, is Proud2Bme ooit ontstaan. Inmiddels vind je ook op Instagram een heuse recovery-community. Dit kan heel motiverend werken, maar het kan ook het tegenovergestelde effect hebben. Het is namelijk ook een onuitputtelijke bron van vergelijkingsmateriaal en triggers tot je erbij neervalt. Ook hoor je ergens bij, als je in zo'n community zit. Heb je geen eetstoornis meer, dan hoor je er ook niet meer bij. Je kan het gevoel hebben dan niet meer belangrijk te zijn. Is dat wel gezond?

In een poll onder de blog 'Sociale media tijdens je behandeling' gaven de meeste stemmers aan dat sociale media een negatieve invloed hebben op hun eetstoornisherstel, of de eetstoornis zelfs erger maken. Het is goed om je daar bewust van te zijn. Draagt sociale media bij aan jouw herstel? Of werkt het je tegen? En is dit iets dat je ook binnen jouw behandeling bespreekbaar maakt? Ik denk dat dat laatste zeker belangrijk is om te doen als je actief bent op sociale media. Dat is ook een factor in jouw leven. Eentje die je niet moet onderschatten. In de blog 'Anorexia op Instagram is levengevaarlijk' deel ik meer over de gevaren die sociale media met zich mee kan brengen wanneer je een eetstoornis hebt of daar gevoelig voor bent.

Voor als je een recovery-account wilt beginnen

Toen ik een eetstoornis had, was Instagram er nog niet of stond het in ieder geval nog in de kinderschoenen. Van een recovery community was naar mijn weten nog helemaal geen sprake. Inmiddels zie ik via het Instagram account van Proud2Bme veel van deze community voorbij komen. Ik merk dat het sommige mensen helpt zich minder alleen te voelen en een stukje schaamte weg te nemen. Ik lees dat anderen elkaar motiveren om toch de goede keuzes te maken. Ik zie bemoedigende en soms kritische reacties. Toch denk ik dat het voor mij niet goed was geweest me hierin onder te dompelen.

Allereerst omdat er veel vergelijkingsmateriaal - en dus triggers - op Instagram te vinden zijn, maar ook omdat ik destijds mijn eetstoornis sterk koppelde aan mijn identiteit (Lonneke schreef daar ook deze blog over). Een community rondom dit feit creëren, had dat gevoel alleen maar kunnen versterken. Ik kan me voorstellen dat ik herstellen extra lastig zou vinden als ik daarmee niet alleen mijn eetstoornis, maar ook mijn online identiteit zou kunnen verliezen. Los van wat die identiteit in werkelijkheid waard zou zijn. Zou ik alle aandacht uit die community nog wel krijgen zonder eetstoornis? Ben ik zonder eetstoornis nog wel belangrijk? Ik worstelde al best met dit soort vragen en ik kan me voorstellen dat een recovery community dit zou kunnen versterken. Wie ben ik dan, als ik geen eetstoornis meer zou hebben?

In groepstherapie sprak ik over mijn eetstoornis en vond ik herkenning bij mijn groepsgenoten. Dit gebeurde onder begeleiding van onze behandelaren en was daarom een veilige omgeving. Er werd ons afgeraden om buiten therapie ook contact met elkaar te hebben. Juist om te stimuleren dat we elkaar daarbuiten niet zouden triggeren en ook ons 'eetstoornisvrije leven' zouden ontwikkelen. Ik was immers ook 'gewoon' Irene. Elkaar niet zien buiten therapie deden we niet. Dit was geen probleem. Iedereen was gemotiveerd om te herstellen en we hebben nooit tips gedeeld of op een negatieve manier met elkaar vergeleken. Ik weet dat contact met anderen die ook worstelen met een eetstoornis helemaal niet slecht hoeft te zijn. Het ligt er helemaal aan, maar ik snap de voorzichtigheid wel. Daarom wil ik daar ook graag op wijzen.

Zeker online, waar het aantal mensen en de content eindeloos is en waar weinig toezicht word gehouden, is het goed om hier bewust over na te denken. Wil je toch een recovery-account beginnen en/of recovery-accounts gaan volgen? Lees meer in de blog 'Voor als je een recovery-account wilt beginnen'. Daar bespreek ik hoe je dat in mijn ogen zo veilig mogelijk kan doen. Voor jezelf én voor anderen.

Waarom plaats je dit op Instagram?

Wat die veiligheid betreft is het goed om te bedenken wat je op Instagram of elders online wilt plaatsen. Taboes doorbreken kan heel goed zijn en is een mooi doel. Waar je mee worstelt is er nu eenmaal en hoeft niet onder stoelen of banken geschoven te worden. Het is goed en helpend om erover te delen. Het geeft ons het gevoel niet alleen te zijn. Motiverende en eerlijke verhalen kunnen motivatie en kracht bieden, maar er is ook een keerzijde. Namelijk dat het triggert. Sta daarom wel stil bij wat jouw motivatie is om iets online te delen.

Met enige regelmaat zie ik accounts voorbijkomen waar in de biografie het aantal zelfmoordpogingen en opnames op een rijtje staat, samen met het laagste gewicht dat iemand heeft gehad. Waarom is dit wat iemand benoemt in een biografie? Wat zegt dit over jou en wat wil je ermee zeggen? In de blog 'Social Media Disorder' schrijft Daphne over dit fenomeen. Is het zichtbaar maken en taboe doorbreken van psychische problemen hetzelfde als benoemen hoe vaak je in een crisis hebt gezeten? Is dat helpend? Voor jou, maar ook voor een ander?

Ook in de blog 'Waarom plaats je dit op Instagram' schreef Scarlet over deze keerzijde van sociale media. Laat - onder het mom van taboe doorbreken - de recovery community geen platform zijn voor de trots van je eetstoornis (of andere aandoening). Je hoeft niemand iets te bewijzen. Je bent meer dan je problemen. Meer dan een getal op de weegschaal. Meer dan het aantal crisisopnames. Meer dan de ernst van je eetstoornis. Het gevaar zit erin dat je eetstoornis een wedstrijd wordt: de ander heeft het erger, dus verdien ik dan wel hulp? Hoor ik er wel bij?

Jouw eetstoornis bepaalt niet jouw waarde als mens. Een eetstoornis is er en hoeft niet verborgen te worden, maar het is ook niet iets om trots op te zijn. Dat betekent niet dat je niet trots mag zijn op wie je bent als je een eetstoornis hebt. Nee, wat ik vooral wil zeggen is dat het goed is om verder te kijken dan je problematiek. Wie ben jij? Deel daar ook over. Laat dat er ook zijn. Om die reden plaatsen wij op het Instagram account van Proud2Bme ook minder eetfoto's dan voorheen en meer foto's over andere dingen in het leven. Want het leven is meer dan eten, gewicht en eetstoornissen. Daar aandacht aan geven, draagt ook bij aan je herstel.

Online veiligheid op Proud2Bme

Ik benoemde al dat we op ons eigen online platform ook nadenken over hoe we een zo gezond en motiverend mogelijke omgeving kunnen creëren. Ook op het forum van Proud2Bme worden ervaringen en gedachtes gedeeld onder lotgenoten. Ook kan je vragen stellen aan en praten met onze ervaringsdeskundigen, psychologen en diëtisten. Hoe zorgen wij ervoor dat het forum en de chat van Proud2Bme veilige plekken zijn?

Dit doen we door middel van huisregels. Onze moderatoren houden er zicht op dat die worden nageleefd op ons forum en in onze chats. Anders dan op veel andere sociale media platformen, want ondanks dat Instagram z'n best doet waarschuwingen te geven voor gevoelige content, hebben ze geen team van moderatoren die alle berichtjes checkt. Dat is onder andere wat ons platform anders maakt.

Triggers; je eigen verantwoordelijkheid

We kunnen niet 24/7 toezicht houden. Daarom bestaat op Proud2Bme ook de functie dat je een melding kan maken als je een berichtje tegenkomt waarvan je denkt dat het niet oké is. We merken dat de community onderling ook z'n best doet om Proud een veilige plek te houden. Het is mooi om te zien hoe hier ook gezonde discussies uit kunnen ontstaan.

Toch zijn triggers op Proud2Bme ook niet altijd te voorkomen. Los van dat sommige berichtjes toch al gelezen worden voordat wij ze kunnen aanpassen/verwijderen, zal het ook voor iedereen verschillen wat een trigger is. Ook in het dagelijkse leven kan je triggers niet volledig vermijden. Daarmee leren omgaan maakt ook deel uit van eetstoornisherstel. Daarover schreef Lonneke de blog 'Triggers; je eigen verantwoordelijkheid'.

Omgaan met triggerwarnings

Op sociale media zijn veel mensen zich ook bewust van het feit dat wat ze delen als triggerend kan worden ervaren. Om het toch op een verantwoordelijke manier te kunnen delen, wordt daarom wel eens TW (twiggerwarning) bij een bericht geschreven. Ook Instagram zelf geeft tegenwoordig een melding wanneer een opgezochte hashtag als triggerend of zorgwekkend kan worden ervaren. Toch blijft de keuze uiteindelijk bij jou om wel of niet verder te kijken naar de content waar voor gewaarschuwd is. 

Misschien weet je met je gezonde verstand wel dat je het beter niet kan doen, maar zegt de destructieve eetstoornisstem in jou dat je juist wel moet kijken. Is dit voor jou herkenbaar? Hoe kan je dan toch goed voor jezelf zorgen als zelfs de waarschuwingen als een uitnodiging klinken? Lees dan eens de blog 'Let op: Trigger warning'. We begrijpen het. En we zijn er voor je. 

Hoe waarborg jij jouw online veiligheid?

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.