Tien tips om lekker in je vel te zitten. Vijf manieren voor een productieve ochtend. Meer van jezelf houden in negen stappen. #Selfcare. Het internet staat er vol mee; tips en tricks om goed voor jezelf te zorgen en van jezelf te leren houden. Alsof het allemaal voor je klaarligt, voor het oprapen, alleen moet je het zelf nog gaan doen. Je kan je gewoon goed voelen, hier staat namelijk hoe! Doe je het niet? Dan is het je eigen schuld. Dan heb je niet je best gedaan of doe je het waarschijnlijk niet goed. Het is je eigen schuld dat je je slecht voelt, want je kan overal lezen wat je ertegen kan doen. 

De maakbaarheid van het leven

Selfcare, met hashtag en al, heeft inmiddels het woord zelfzorg ook goed overgenomen hier in Nederland. Voor mijn gevoel begint het zelfs een andere betekenis te krijgen dan zelfzorg. #Selfcare. Ochtendroutines en dagplanners. Selfcaretips en voedingsadvies. Sportklasjes en medititatiecursussen. Hoe vaak heb jij al iets van deze selfcare-methodes getipt gekregen door je omgeving of het internet? Als je even niet weet hoe je vooruit moet of je merkt dat je minder lekker in je vel begint te zitten, raadpleeg je Google en vind je in een mum van tijd allerlei artikelen met tips over hoe je het beter kan doen. Deze teksten worden niet altijd, maar vaak wel vergezeld door foto's van de mooiste meiden op de mooiste locaties - volgens het ideaalbeeld dan, maar ook als het geen ideaalbeeld is, is het vaak toch een bizar mooie foto met een brede glimlach. Zo kan jij ook zijn, als je deze tips maar uitvoert. Maar zo ben je niet, want niemand is zo. Zelfs het meisje op de foto is niet zo. Enkel de foto is zo.

Door het internet, alle perfecte plaatjes, groene smoothies en #selfcaretips, kan het leven soms ontzettend maakbaar lijken. Er is niks mis met mooie foto's en smoothies. Er is ook niks mis met tips om voor jezelf te zorgen of om meer van jezelf te houden, maar het is gewoon zo veel en het lijkt allemaal zo heilig. Als je maar goed genoeg je best doen, alle #selfcaretips correct uitvoert, dan moet je je wel goed voelen? Het leven lijkt hierdoor erg maakbaar, terwijl dat helemaal niet zo is. Veel overkomt je of is nu eenmaal zo. Niks of niemand is perfect (in balans). Soms mis ik daarin de nuance, want die is er wel. 

Je hoeft helemaal niet perfect te zijn 

In de blog 'Herstel was niet waar ik op hoopte' schrijf ik over hoe ik verwachtte dat eetstoornisherstel mij 'in balans' zou brengen. Dat ik dan altijd energie zou hebben, me nooit meer onzeker zou voelen, alle tijd en ruimte zou hebben om mijn vaardigheden te ontwikkelen. Dat ik altijd zen zou zijn, een 'perfect' lichaam met een 'perfect' gewicht zou hebben, dat ik succesvol zou worden. Achteraf denk ik dat ik dat ook heel graag verlangde, omdat dat een reden zou kunnen zijn mijn eetstoornis los te kunnen laten. Achteraf leerde ik dat juist door dat allemaal niet te hoeven vragen van jezelf, je meer van jezelf gaat houden en je eetstoornis los kan laten. Dat je vrede hebt met je imperfecties. Jezelf niet goed genoeg gaat vinden omdat je beter bent geworden, maar jezelf goed genoeg gaat vinden, gewoon zoals je bent. Ik heb soms het gevoel, dat #selfcare diezelfde illusie in stand kan houden. De illusie van een perfecte balans. Perfectie. 

#Selfcare legt druk op je 

Dat perfect moeten zijn, legt druk op je. Ook in zelfzorg kan je doorslaan. Zo goed - perfect - mogelijk voor jezelf zorgen. En als je je nog niet echt goed voelt, dan moet je nog harder je best doen. Nog een meditatie-app installeren, meer tijd maken voor je ochtendroutine, een schildercursus volgen, toch weer wat strenger op je dieet letten, naar dat sportklasje gaan en zorgen voor een beter slaapritme. Het kan best tot een hoop oplopen, terwijl het ook allemaal taakjes zijn waar je dus van jezelf aan moet voldoen en waarvan je het gevoel kan hebben dat je het niet goed doet; dat kan juist averechts werken. Blogs die me hieraan doen denken zijn 'Stress om stress' en 'Stress om slaaptekort'. Stress krijgen over het feit dat je je goed moet voelen en goed voor jezelf moet zorgen, omdat je bang bent dat het anders allemaal verkeerd gaat. Maar daardoor raak je alleen maar meer gestrest en gaat het juist verkeerd!

Je eigen verantwoordelijkheid? 

Als jij je niet goed voelt, is dat dan jouw eigen verantwoordelijkheid? #Selfcare; dat gaat over jezelf, voor jezélf zorgen. De gehele verantwoordelijkheid wordt bij het individu gelegd. Ja, het is zeker belangrijk om goed voor jezelf te zorgen, maar is het geheel jouw eigen verantwoordelijkheid als dat niet lukt? Want er komen ook veel invloeden van buitenaf op je af. Van mensen die je bewust of onbewust pijn kunnen doen, van een maatschappij die misschien niet is zoals jij wilt of waar jij niet zo goed in past. Of misschien ben je om een andere specifieke reden (tijdelijk) niet in staat om voor jezelf te zorgen. Dat soort dingen zijn niet jouw schuld, maar kunnen je ook overkomen. Daar hoef je jezelf niet op af te rekenen, want het leven is ook niet altijd makkelijk. Dan is het nog belangrijk om goed voor jezelf te zorgen, maar niet de hele verantwoordelijkheid ligt bij jou; dat besef maakt echt een verschil. Het is niet jouw schuld als het lastig is om voor jezelf te zorgen of van jezelf te houden. Daarover sprak ik de meiden van DAMN HONEY! in dit uitgebreide interview. Als jij met dit verantwoordelijkheidsgevoel en het zorgen en houden van jezelf worstelt, kan ik je zeker aanraden het te lezen.

#Selfcaretips op een gezonde manier toepassen

Toch is #selfcare ook zeker niet slecht. Er zit een nuance in. Deze zelfzorg kan je ook op een gezonde manier toepassen. Om dat te doen, is het belangrijk om te kijken naar wat goed voor jóu is. Een productieve ochtendroutine heeft voor jou niet zo veel zin als jij echt een avondmens bent bijvoorbeeld. En ontspannen en uitgerust wakker worden, daar valt ook wel wat voor te zeggen! Sta stil bij hoe je je voelt voor, na en tijdens het uitoefenen van #selfcaretips. Zorg je echt goed voor jezelf of verdoof je vooral je emoties en komen ze daarna net zo hard weer terug? Hoeveel tijd en/of geld kost het je en is het realistisch dit voor een langere tijd vol te houden? Is je interesse in de activiteit oprecht? Of heeft het vooral te maken met het gevoel ergens bij te moeten horen, om er goed uit te zien en om geaccepteerd te worden? 

Als je maar #selfcare op #selfcare aan het stapelen bent en je hebt voor je gevoel nooit rust daarin, doe dan eens een stapje terug en voel hoe dat is. Legde je te veel druk op jezelf met het goed voor jezelf moeten zorgen? Werd je bevangen door perfectionisme en een bepaald ideaalbeeld? Zat de sleutel misschien in de lat wat lager leggen en was dat eigenlijk de échte selfcare? Want voor jezelf zorgen betekent in mijn ogen ook dat je imperfect er mag laten zijn. Dat je je rot mag voelen en dat je dingen lastig mag vinden. Dat je die gevoelens de ruimte kan geven en kan verdragen. Het hoeft niet allemaal altijd opgelost of 'beter' te worden. Ik denk dat zelfzorg ook kan betekenen dat je voor je laat zorgen, dat je om hulp vraagt. Dat is niet zwak, ik vind dat juist van veel kracht en verantwoordelijkheidsgevoel getuigen. Je kan niet alles alleen en dat hoeft ook niet.

Wat betekent zelfzorg voor jou?

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2020

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.