Herstel is een zware en heftige reis, maar wel eentje met een duidelijk eindstation. Je werkt de hele tijd ergens naartoe; naar een hersteld leven. Daar ga je voor! Dat doel voor ogen houden is natuurlijk nodig om daar te komen, maar wat ik mij niet realiseerde, was dat je er onderweg al veel meer voor terugkrijgt dan je denkt. Tijdens die reis, tijdens herstel, krijg je bepaalde aspecten van je leven terug die je eerder misschien niet eens bewust hebt gemist, maar die het leven eigenlijk wel een stuk leuker en makkelijker maken. Door naar dat einddoel toe te blijven werken, zul je merken wat jij er allemaal nog meer voor terugkrijgt.
Tunnelvisie
Het helpt natuurlijk wel om heel gericht ergens naartoe te werken, maar mijn ervaring is ook dat ik onderweg dikwijls vergat om mij heen te kijken. Je bent namelijk niet alleen de eetstoornis aan het verslaan en aan het loslaten, ondertussen gebeurt er veel meer! Misschien ben je tegelijkertijd je perfectionisme onder de loep aan het nemen. Je leert over zelfcompassie en ontdekt voor het eerst in je leven hoe het voelt om die lat wat lager te leggen. Misschien ben je nu bepaalde trauma’s aan het verwerken, leer je omgaan met angsten uit het verleden en ontdek je wat er achter jouw eetstoornis zit. Dat einddoel heeft in jouw hoofd op dit moment misschien alleen met die eetstoornis te maken, maar eigenlijk hangt er veel meer mee samen.
Het gaat niet alleen over de eetstoornis, maar over jou als mens. Naast herstellen ben je dus ook hele andere dingen aan het doen, ontdekken en leren. Dus naast herstellen krijg je er ook op hele andere vlakken nieuwe inzichten en nieuwe gedragingen voor terug. Dat weet je pas onderweg, omdat je van te voren niet weet of kunt voorspellen wat je tegen gaat komen.
Je weet niet wat je mist
Je weet natuurlijk heel duidelijk wat je niet meer wilt, waarschijnlijk. Ondanks dat de motivatie in herstel echt op en af kan gaan – je hebt die eetstoornis namelijk niet voor niets – weet je vaak heel goed waarin het je belemmert in het leven. Ik wist dat ik graag weer uit eten wilde gaan, niet meer calorieën wilde tellen – want ik werd er gek van – en ik wilde me niet langer verstoppen in grote truien. Hele duidelijke dingen waarvan ik wist dat ik ze anders wilde.
In de tijd dat je een eetstoornis hebt, worden tegelijkertijd veel dingen normaal. Dingen die niet normaal zijn, worden normaal omdat je eraan went. Zoals die eetregels, die je op een gegeven moment logisch gaat vinden en waar je naar gaat leven. Zoals het dragen van bepaalde kleding. Zoals het afzeggen van verjaardagen en het compenseren van dat spontane broodje buiten de deur. De eetstoornis neemt zo veel energie en tijd in beslag dat je uiteindelijk kan vergeten wat je er allemaal nog meer voor opzij hebt gezet.
De dingen die voor de hand lagen tijdens eetstoornisherstel – zoals uitdagingen aan kunnen gaan, het leren eten op gevoel, dat herstel in gewicht en een stabiel eetpatroon – dat snapte ik allemaal wel. Die doelen waren heel duidelijk, daar had ik een beeld bij. Toch merkte ik dat, als je naar die specifieke doelen toewerkt, er onderliggend veel meer gebeurt op veel verschillende vlakken.
Terwijl ik daaraan werkte (en er vaak ook totaal in mislukte, want dat hoorde er bij) merkte ik bijvoorbeeld dat er steeds wat meer rust kwam tijdens de eetmomenten. Ik merkte dat ik minder checkte hoe mijn buik zat en minder kneep in mijn bovenarmen. Ineens ging er een dag voorbij dat dat – blijkbaar – minder nodig was? Na een woordenwisseling op mijn werk twijfelde ik voor het eerst niet aan mezelf en kwam het blijkbaar niet in mij op om mezelf die dag – op wat voor manier dan ook – te straffen. Het zweet brak me niet uit toen ik meerdere afspraken op een dag had staan, blijkbaar kon ik dat wel aan? Blijkbaar dacht ik er niet eens over na bij het inplannen hiervan. Plotseling bedacht ik me dat ik tijdens het avondeten niet had vergeleken hoe mijn bord eruit zag ten opzichte van de ander. Blijkbaar was dat moment gewoon voorbij gegaan en was ik het vergeten, iets wat ik tijdens mijn eetstoornis nóóit zou vergeten. Er was ruimte gekomen op dat moment, voor het gesprek of voor stilte, ruimte waarvan ik niet wist dat ik het nodig had. Of dat het überhaupt bestond.
Ogenschijnlijk kleine dingen veranderde, waar ik nooit iemand over hoorde. Een gekke bek trekken op de foto of dansen in een apres ski hut; leefde ik nou gewoon ineens spontaan in het moment?! Blijkbaar. Blijkbaar kon dat ineens even, blijkbaar was daar ruimte en vertrouwen voor in mezelf. Dat stuk herstel gaat niet over een boterham extra durven eten, maar dat stuk herstel ontstaat wél door het blijven nemen van die extra boterham.
Elke (mis)stap zorgt voor groei
Mocht de motivatie je soms even ontbreken, juist omdat die doelen soms zo groot en ver weg kunnen voelen, bedenk dan dat je op die weg meer dingen tegen gaat komen dan je nu denkt te weten. Terwijl je werkt naar dat einddoel, behaal je dingen in de tussentijd die je van te voren niet had kunnen bedenken. Wat die dingen precies zijn, weet niemand van te voren. Dat maakt het natuurlijk wat vaag, ik had je maar wat graag een lijstje meegegeven vandaag met dingen die je af kunt vinken de komende tijd.
Maar het is heel persoonlijk op welk vlak jij dingen terug gaat krijgen in je leven. Het is persoonlijk wat die dingen zijn, die je nu misschien niet mist, maar die wel een verschil kunnen gaan maken in je leven. Er kan zo veel positief veranderen, zonder dat je dat nu misschien kunt weten. Ik ben beter gaan autorijden. Ik schrijf mijn kaarten niet meer honderd keer in het klad, omdat het fout mag gaan. Ik ben leren vragen ‘Wat bedoel je met die opmerking?’, in plaats van het negatief in te vullen en me er een dag lang rot over te voelen.
Als dat doel wat je voor ogen hebt voor jouw gevoel niet lukt, als je een misstap begaat of als alles vandaag even onhaalbaar lijkt, bedenk dan dat je niet alleen werkt naar dat ene doel, maar naar heel veel verschillende doelen die daar nog tussenin liggen. Die je helaas nog niet ziet en niet kunt definiëren, maar die wel op je pad komen. Er gebeurt meer binnenin jou dan enkel de stappen die je bewust zet. Elke stap – en ook elke misstap – zet iets in gang. Je leert niet alleen herstellen van je eetstoornis, je leert te groeien als mens.
Ben jij al positieve veranderingen tegengekomen in herstel die je eerder niet voor mogelijk hield?
Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2021.
Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en diëtisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.
Geef een reactie