Onzeker zijn we allemaal wel eens. Voor een spreekbeurt, een sollicitatie of omdat je nieuwe mensen gaat ontmoeten. Onzekerheid kent iedereen. Je bent misschien onzeker over hoe je overkomt, wat je moet doen, moet zeggen of wat mensen van je vinden. De één is vaker onzeker dan de ander. Als je erg vaak onzeker bent over erg veel dingen, kost dat soms behoorlijk veel energie. Je hebt snel last van stress, denkt snel negatief over jezelf en durft misschien maar weinig van jezelf te laten zien. Onzekerheid kan dus in sommige gevallen een probleem vormen. 

‘'Ik zweet me kapot, terwijl ik het ijs en ijskoud had. Mijn buik deed pijn en mijn nek verkrampte. M'n ademhaling zat de hele dag enorm hoog en ik was duizelig. Ik ben vast niet leuk genoeg, niet spontaan genoeg en misschien vinden ze me ook nog wel lelijk. Ze vinden me vast stom. Ik ben ook stom. Ik durf niks. Wat moeten anderen wel niet van me denken?''

Onzekerheid komt vaak door een negatief zelfbeeld. Als je volwassen aan het worden bent, zit je vaak in een onzekere periode. Je bent niet echt meer een onbezonnen kind, maar ook nog geen volwassen vrouw. Je gaat nadenken over het leven, over de toekomst en over jezelf. Wie ben ik? Wat wil ik? Wat vinden anderen van mij? Ben ik leuk of niet leuk? Allemaal dingen waarover je je enorm onzeker kunt voelen. Niet alleen tijdens je pubertijd, maar ook later in je leven.

Gelukkig kun je aan die onzekerheid werken. Dat mensen soms onzeker zijn is een feit. Maar dat je altijd onzeker bent is gelukkig niet nodig. Daarom hebben we een aantal tips voor je op een rij gezet. Je kunt ze doorlezen en nooit meer opnieuw lezen, maar je kunt ze ook uitprinten en ophangen in je kamer. Bij de meeste tips is het zo dat hoe vaker je ze uitvoert, hoe beter je er in wordt en hoe minder onzekerheid je zal voelen. Ga er niet vanuit dat je nooit meer onzeker bent, want onzeker zijn is niets geks. Maar je kunt wel kijken hoe je sterker in je schoenen kunt komen te staan met deze tips!

Accepteer
Accepteer dat je onzeker bent. Soms wordt je misschien boos op jezelf omdat je onzeker bent of zenuwachtig bent voor de simpelste dingen, maar probeer dat niet te doen. Zenuwachtig zijn is niets geks. Het zou natuurlijk fijn zijn als we nooit aan onszelf zouden twijfelen, maar doen we dat wel, dan is daar niets mis mee. Het is er en het is niet fout. Ga jezelf er niet op veroordelen of haten. Je bent onzeker, nou en?

Johari Window
Om minder onzeker te worden kun je kijken naar de Johari Window. Deze afbeeldingen geeft weer hoe je om kunt gaan met meningen van anderen en waarom die soms zo belangrijk zijn. Er zijn namelijk vier delen in dit figuur. Er is een deel dat je geheim houdt en niet aan anderen laat zien. Er is ook een deel dat anderen in jou zien, maar jij zelf nog niet kent. Daarnaast is er een deel dat beide kennen. Jijzelf weet wie je op dat gebied bent en anderen zien dat ook. Dan is er ook nog een deel waarvan niemand weet, ook jij zelf niet dat je het in je hebt.

Zo kan iemand dus tegen jou zeggen dat je goed bent in luisteren, terwijl je dat zelf helemaal niet door had. Dit komt dan uit het vakje ‘'Blinde vlek''. Je kunt zelf beslissen of je het ermee eens bent wat de ander zegt en het wel of niet verplaatst naar het vakje ‘Vrij'. In vak ‘Vrij' is de eigenschap bij beiden bekend.

Voor mij heeft dit figuur een hoop dingen in beeld gebracht. Ik leerde dat ik zelf kon beslissen of ik het eens wat met feedback of niet. Ook als dit positief was. Ik ging inventariseren welke eigenschappen in mijn vakjes zaten op dit moment. Hiermee bracht ik mezelf in kaart. Ik voelde me wat zekerder, omdat ik wist wat ik wel, en ook toegaf wat ik (nog) niet goed kon.

Wat vind ik van mezelf?
Ontdekken wie je bent is dus heel belangrijk om je zekerder te voelen. Je kunt hier achter komen door af en toe in je dagboek te beschrijven wie jij bent. Dit kun je ook doen door een collage te maken. Verzamel dingen die jij leuk vindt. Weet je even niet wat je leuk vindt of wie je bent, raak dan niet in paniek. Soms weet je het gewoon even niet. Jezelf ontdekken kun je zien als een reis. Geef het dus tijd en je merkt vanzelf dat je steeds meer over jezelf te weten zult komen.

Aan je omgeving kun je vragen wat zij jouw positieve kanten vinden en wat zij dingen vinden waaraan je nog kunt werken. Dit kan zeker heel confronterend zijn en is misschien een goede opdracht om uit te voeren samen met je moeder, leerkracht of therapeut uit te voeren. Lees de brieven van je vriendinnen of familie regelmatig na en praat erover met elkaar. Zij kunnen jou laten zien wat voor talenten ze in je zien, wat ze denken dat je nog kunt leren. Het is echter niet zo dat zij in de brief beschrijven wie jij bent, want wie je bent dat bepaal je zelf.

Laat toch kletsen
Misschien trek je het je wel heel erg aan wat anderen over je zeggen. Vinden ze je stom, leuk, druk, saai, gek, grappig, zielig, sterk of zwak, eigenlijk maakt het niet uit. Het gaat erom wat jij van jezelf vindt. Verander jezelf niet omdat andere mensen dat tegen je zeggen. Jij bent wie je bent en dat is prima. Misschien moeten mensen er aan wennen dat je niet meer naar hun commentaar of advies luistert, maar als je merkt dat jij je er gelukkiger door gaat voelen, is dat prima! Laat mensen die jou een rotgevoel geven maar kletsen en laat je niet onzeker maken door woorden.

Spreek je uit
Als je onzeker hebt is dat vaak iets wat je voor jezelf houdt. Misschien doe je je wel heel zelfverzekerd voor, maar ontplof je bijna van binnen. Je handen trillen, maar je houdt ze achter je rug of stopt je handen in je zakken. Je mondhoeken trekken een beetje, maar je houdt je lippen strak op elkaar. Om te zorgen dat mensen niet zien dat je jezelf geen houding weet te geven, ga je heel gek met je armen over elkaar staan en praat je met veel gebaren. Allemaal dingen om maar niet te laten merken dat je onzeker bent.

Is het dan echt zo erg om onzeker te zijn? Waarom spreek je het niet gewoon uit? Zeg in je nieuwe klas of op je eerste werkdag gewoon dat je het 'best een beetje spannend' of gewoon doodeng vindt. Anderen herkennen dat vast wel en zijn misschien zelf ook wel heel zenuwachtig. Je stoerder voordoen dan je bent is niet handig. Je mag namelijk best laten zien wat je voelt. Juist dan kunnen anderen je geruststellen.

Oefening baart kunst
Oefen de dingen die je eng vindt. Dat is natuurlijk vele malen makkelijker gezegd dan gedaan, maar is zeker een punt waarop je veel zelfvertrouwen terug kunt winnen! Zelfvertrouwen is iets dat je op kunt bouwen door ervaringen op te doen. Door situaties waarover je onzeker bent te oefenen, krijg je meer zekerheid. En door dingen die je nog nooit hebt gedaan, toch te gaan doen, merk je of je onzekerheid terecht was. Je kunt dingen ook eerst samen met iemand doen. Door te doen, ontdek je dat je meer kunt dan je denkt en dat dingen steeds meer vertrouwd worden. Je kunt er bijvoorbeeld voor kiezen op een sport te gaan, een hobbyclub op te zoeken. Ga bijvoorbeeld op een teamsport of hobbyclub. Hierdoor doe je veel sociale contacten en ervaring op. 

Opscheppen
Vaak vinden we iemand al snel arrogant als hij of zij opschept over zichzelf. Echter is opscheppen best wel een goede oefening. Maak een lijstje van eigenschappen. Slim, sterk, intelligent, creatief, zorgzaam, inventief en ga zo maar door. Deze hoeven nog niet allemaal op jou van toepassing te zijn. Vervolgens ga je over elke eigenschap opschrijven waarom jij deze eigenschap bezit. Gebruik daarbij geen woorden als ‘'maar'', ‘'een beetje'', ‘'soms'', ‘'af en toe'' of ‘'wel (redelijk)''.

Je voelt je misschien wel een hele foute opschepper, maar door deze dingen uitvergroot over jezelf te schrijven en door te lezen, durf je weer iets positiefs over jezelf te denken. Als we zelf al niet denken dat we ergens goed in zijn, hoe kunnen we er dan goed in worden?

Wees trots op jezelf
Geef jezelf regelmatig complimentjes. Schrijf of bedenk elke dag een aanvullig op de zin ‘'Ik vind het goed van mezelf dat...'' Denk ook aan de kleine dingen. Je mag trots zijn op de grote en de kleine dingen die je doet. En er is iedere dag wel iets om trots op te zijn. Al is het dat je van de zon hebt genoten, op tijd op bent gestaan, de was hebt weggewerkt of dat je je eetlijst hebt gevolgd! Be Proud, dan wordt je een stuk minder onzeker over jezelf!

Deze maand zul je regelmatig blogs kunnen lezen over zelfvertrouwen. Dit in het teken van Dove's Self Esteem maand. De hele maand november zijn er workshops te volgen om het zelfvertrouwen bij meisjes te vergroten. Wil je deelnemen aan de workshop waaraan Proud2bme meewerkt, dan kun je je daarvoor binnenkort opgeven. De workshop vindt plaats op dinsdag 13 november 2012 van 17:00 tot 18:30 uur in het midden van het land!