Ergens mee stoppen wordt vaak geassocieerd met weinig doorzettingsvermogen en discipline. Ik voelde me vaak een enorme mislukkeling wanneer ik zelf ergens mee stopte. Ik had het gevoel dat ik hierop aangekeken werd. Dat is naar. Niet alleen op dat moment, maar later ook nog. Het kan een 'nieuwe start' of poging namelijk enorm overschaduwen. 

Mijn 'mislukte projecten' werden veelal omhoog gehaald in gesprekken. Wanneer ik een nieuwe opleiding begon, was vaak de eerste reactie: "Ga je het dit keer wél afmaken?" Iets dat zeker niet motiverend werkte en waardoor ik nog meer aan mezelf begon te twijfelen. In de blog van vandaag wil ik je meenemen in de opleidingen die ik niet heb afgemaakt, de autorijles waar ik inmiddels al twee keer mee ben gestopt en de vriendschappen die ik heb beëindigd. Een ode aan het opgeven, aan iets niet afmaken. Want ergens mee stoppen is niet altijd erg of negatief en kan je soms juist heel veel brengen. 

In de maatschappij waarin we leven, worden we veelal geacht om álles te geven. Méér nog, als dat kan. Maar dat dit niet voor iedereen helpend is, mag duidelijk zijn. Maar liefst 17% van de werknemers ervaart burn-out klachten.¹ Dat is flink wat. Misschien behoor jij wel tot dit percentage. Misschien bevind jij jezelf in een positie waarin je liever wat rust wil pakken. Dat je twijfelt of het pad dat je nu bewandelt voor jou op dit moment wel het meest passend is. Als dat zo is, lees dan vooral verder.

Onderweg naar een burn-out

'Waar je aan begint, maak je af.' Een welbekende zin. Vaak goedbedoeld, maar het draagt ook een oordeel met zich mee. Je mag niet stoppen, afhaken. Je móet doorpakken, ook al werkt het niet. Nu begrijp ik ook dat ik deze zin misschien iets anders lees omdat ik een burn-out heb gehad. Ik was van het doorpakken. Het midden in de nacht zwoegen om 'bij' te blijven. Ik was een belichaming van dit gezegde.

Tijdens mijn eetstoornis en de behandeling hiervan heb ik een tijd 'stil gestaan'. Niet echt natuurlijk, maar zo voelde het wel. Mede hierdoor ontwikkelde ik een bewijs- en prestatiedrang. Ik wilde laten zien, vooral aan mezelf, dat ik het wél in me had om echt iets te kunnen. Bij te blijven. Gewoon te leven. En dit resulteerde in overcompenseren: ik kon niet meer stoppen. Het kon altijd beter, creatiever of slimmer. Omdat ik zo veel van mezelf vroeg, de lat zo hoog legde, hield ik veel dingen niet vol. De druk bleek te hoog en ik kon niet voldoen aan de eisen die ik aan mezelf stelde.

Hieronder een drietal aan voorbeelden van momenten wanneer ik ergens mee ben gestopt. Momenten die, misschien voor jou, herkenbaar zijn.

Het is oké is om ergens mee te stoppen als...

♦ ... je een pauze wilt nemen

Ik was 18 jaar toen ik begon met rijles. Op dat moment was ik herstellende van een eetstoornis. Ik had dus al veel aan mijn hoofd. Hiernaast - en dit bleek ook een deel van de kern voor de eetstoornis te zijn - legde ik veel druk op mezelf. Alles moest in één keer goed. Zo ook de rijlessen. Nu ik hierop terugkijk, zie ik dat ik echt nog heel jong was. Ik merkte na een tijd dat het voor mij niet het juiste moment was om hier mee door te gaan en ik laste een pauze in. Niet één keer, maar twee keer heb ik het hierna weer opgepakt. Hierdoor kreeg ik meer reacties van mensen om me heen. Dat ik geen doorzetter was, dat ik 'het' niet in me had.  

Ergens een break van nemen is menselijk. Het is niet haalbaar om altijd maar de beste, snelste, slimste versie van jezelf te zijn. Soms kan wat afstand juist fijn zijn om het allemaal even te overzien, opnieuw te bekijken. Een pauze nemen betekent niet dat je faalt, dat je iets niet aankunt. Het kan betekenen dat je naar jouw grenzen en behoeftes kunt en durft te luisteren, kunt inschatten wat jij nodig hebt om, op een later moment, weer fris en vol nieuwe ideeën, of meer gegroeid als mens, eraan te beginnen.

♦ ... iets niet 'goed' voelt en je er niets voor terugkrijgt

Soms kan het helpen om bepaalde dingen heel praktisch te bekijken. Niet altijd is dit passend, maar voor mij was het wel helpend om bepaalde relaties en vriendschappen eens onder de loep te nemen. Wat geeft het me eigenlijk? En wat kost het me? Staat het in balans of krijg ik er eigenlijk niets voor terug? Een relatie, of dit nu op vriendschappelijke basis is of romantisch, gaat om geven en nemen. De ene keer geef je iets meer, de andere keer ontvang je weer. Dit allemaal in balans. Maar wanneer dit sterk uit balans is, kan een relatie 'giftig' worden, ongelijk. Het is lastig om dit te zien, zeker als je er middenin zit, maar je gevoel kan hierin een goede indicatie zijn. Ik merkte zelf wanneer ik weerstand ervoer om iemand te zien, me irriteerde of het gevoel had dat iemand er niet (genoeg) voor mij was. Althans, niet op de manier dat ik er voor de ander was. 

Niet elke vriendschap is dus even gezond. Zelf heb ik meerdere relaties - vriendschappen maar ook liefdesrelaties - verbroken omdat ik het gevoel had dat ik meer gaf dan terugkreeg. Ik realiseer me dat dit best 'hard' kan klinken, maar een relatie kost nu eenmaal energie. Door dit op een praktische manier te bekijken, kon ik hierin eerder een grens trekken en beter voor mezelf zorgen. 

Een ongelijkwaardige relatie hoeft niet iets ergs te zijn, dit kan ook tijdelijk zijn. Maar wanneer dit blijvend lijkt en het je in de weg staat, kun je hier wel actie op ondernemen. Dit hoeft niet per definitie een 'stop' in het contact te zijn, maar wees ook niet bang om het contact af te houden en hierover in gesprek te gaan. Wil je hier graag wat tips bij? Bekijk dan eens de blog 'Afstand houden bij ongezonde familierelaties'.

♦ ... het beter is voor je (mentale) gezondheid

Ik heb, achteraf gezien, maar één studie gekend waar ik het gevoel had dat ik op mijn plek zat. Dat was tijdens mijn derde opleiding: fotografie. En juist omdat ik dit zo leuk vond, kon ik niet stoppen. Een burn-out krijg je niet alleen van een opstapeling van werk dat je niet leuk vindt om te doen. Het is juist de begrenzing, in wat voor werk dan ook, die je helpt om hier een gezonde balans in te krijgen. Wanneer ik iets heel leuk vind, heb ik die begrenzing niet meer. Ik ging maar door, omdat ik er - voor mijn gevoel - zoveel voor terug kreeg. Waardering (van mezelf en van anderen) en het gevoel dat ik écht iets kan. Omdat ik dit gevoel bij mijn eerdere opleidingen niet had, voelde dit destijds als een verademing. Maar al die prikkels - ongeacht of je het werk leuk vindt om te doen of niet - zijn aanwezig en hebben impact. Of dat nu vroeg of laat is. Hoe dit precies ging, vertel ik in deze blog.

De drempel om voor jouw eigen mentale welzijn te kiezen, kan heel moeilijk en groot zijn. Ik wil je hierin meegeven dat het écht heel krachtig is als je kunt aanvoelen wat voor jou helpend is en jezelf, waar mogelijk, tegemoet kan komen. Dat je mag voelen dat jij en jouw welzijn belangrijker is dan welk ander doel dan ook. Er zijn nog zoveel meer voorbeelden te bedenken en ik hoop vooral dat je leert om zelf aan te voelen wat en wanneer het voor jou helpend is om jezelf te begrenzen of juist een schop onder de kont te geven. 

Zet het in perspectief

Ik hoop dat deze blog je doet inzien dat dingen gaan zoals ze gaan. Hoe graag je ook wil dat iets werkt, de realiteit gaat helaas soms anders. Dat kan ontzettend vervelend zijn en je veel hinder geven. Je bent geen gefaald persoon, minder compleet of mislukt. Dat deze momenten niet tekenend of kenmerkend hoeven te zijn voor wie jij bent als persoon. Je hoeft je niet te identificeren met deze 'mislukkingen'. Jij bént niet de niet afgemaakte opleiding, je hébt een niet afgemaakte opleiding. En daar zit toch wel flink wat verschil in. 

Eerder schreef ik al over mijn burn-out. Al deze blogs kun je hier vinden. 

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2021

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.