Jarenlang heb ik geworsteld met een eetstoornis. In eerste instantie was ik onwijs hard afgevallen. Doordat ik last kreeg van eetbuien, kwam dit gewicht er onwijs hard weer aan. Dit vond ik heel moeilijk. Maar als ik nou van die eetbuien afkwam, dan zou ik toch wel weer terug kunnen komen op het gewicht dat bij mij past, dacht ik. Alleen, welk gewicht past bij mij? Ik stond helemaal niet meer goed in contact met mijn lichaam en had al een hele tijd geen stabiel gewicht. Ik had gehoord dat je na je eetstoornis misschien wel meer kan gaan wegen dan voor je eetstoornis. Dat zou mij toch niet gebeuren? Ik wilde koste wat het kost weer terug naar het gewicht dat ik voor ogen had, een licht gewicht. Dit leek echter niet goed te lukken en de strenge regels rondom eten hielden mijn eetbuien in stand. Wat als ik na mijn herstel zwaarder en dan voor mijn herstel? Heb ik het dan allemaal verpest?

In theorie kon ik uitrekenen wat voor mij een gezond gewicht is, maar dit heeft alsnog een flinke marge. Geen haar op mijn hoofd dat ik meer zou aankomen dan 'nodig', een minimaal gezond gewicht, een minimaal gezond bmi, maar is dat realistisch? En is dat wat een gezond gewicht voor mij betekent? In theorie wist ik dat het best oké is om meer te wegen dan dat volgens 'de regels' minimale, maar zo voelde het absoluut niet. Tot dit gewicht, tot hier en niet verder! Maar om dat gewicht te behouden moest ik zo ontzettend krampachtig met eten omgaan. Ik durfde de basiseetlijst niet te eten, had last van eetbuien, compenseerde die weer, deed verwoede lijnpogingen en wenste zelfs dat ik weer anorexia had in plaats van boulimia, dat ik niet zo 'zwak' zou zijn. Ik was zo ontzettend bang om te dik te worden.

bron foto

Als je opgroeit, verandert je lichaam, dat is normaal

Ik ontwikkelde mijn eetstoornis toen ik vijftien jaar oud was. Ik ben razendsnel afgevallen, razendsnel aangekomen en heb enorm veel geschommeld en gerommeld. Ik ben jarenlang niet in balans geweest en heb jarenlang niet naar mijn lichaam kunnen luisteren. Tegen de tijd dat mijn lichaam en geest weer in balans kwamen, was ik begin twintig, een jonge vrouw. Het is helemaal niet gek dat je in dat tijdsbestek meer gaat wegen. Je lichaam wordt volwassen, krijgt andere verhoudingen en dat is oké, dat hoort bij het leven, dat is natuurlijk. Het is niet slecht of ongezond om meer te gaan wegen naarmate je ouder wordt.

Sterker nog, het BMI-model is erop ingericht dat je gewicht hoger wordt daarmate je ouder wordt. Dit komt door veranderingen in je lichaamsbouw, vet- en spiermassa. Dit is gezond, dit is normaal, dit is niet slecht, het maakt jou niet slecht, het maakt je mens. Maar zelfs dan zegt BMI nog niet alles. Het BMI is een gemiddelde en houdt niet goed rekening met lichamen die 'buiten het gemiddelde' vallen. Dus staar je er niet blind op en bespreek het met een arts of diëtist, als jij hier veel twijfels over hebt. Bovendien houdt je gezondheid zo ontzettend veel meer in dan je gewicht. Als jij je met een beetje overgewicht veel vrijer en gelukkiger voelt in je hoofd en leven, is het dan zo slecht? Het is allemaal niet zo zwart-wit.

Je gewicht bepaalt niet jouw waarde als mens

Nee, ernstig overgewicht is in theorie niet gezond en brengt risico's met zich mee, maar anders dan de dieetcultuur ons vertelt, zegt het niets over jouw waarde als mens. Ja, je mag afvallen voor je gezondheid, maar je hoeft jezelf niet te haten of weg te cijferen vanwege jouw gewicht. Ik weet dat het makkelijk praten is van iemand die geen overgewicht heeft, in een maatschappij die daar zo kritisch op kan zijn, maar dat is de schuld van de maatschappij, niet die van jou.

Hoe je het ook wendt of keert, je gewicht staat niet vast en dat is oké. Het is normaal dat je gewicht fluctueert gedurende je leven. Wat daarmee niet fluctueert, is jouw waarde als mens. We zijn ons pas druk gaan maken over dat gewicht toen we op die weegschaal gingen staan. Het werd ingewikkeld toen we gingen piekeren, in plaats van voelen. Het werd moeilijk toen we eisen gingen stellen, onze waarde eraan gingen ophangen, enorme angsten eraan koppelden. Want waarom is het zo erg om aan te komen in gewicht?

Een eetstoornis en de intense angst om dik te worden

Waarom ben je zo bang om te dik te worden? Zo bang dat een normale fluctuatie of een wat zwaarder maar gezond gewicht, je laat voelen of je wereld ineenstort. Dat leven niet meer gaat. Een eetstoornis is een ziekte en daarbij kan hoe je je voelt zo ver af laten staan van je verstand, van wat je weet. En zelfs al ben je je daar bewust van, toch is het intens lastig om hiermee om te leren gaan. Zelf al weet je dat het oké is, die angst die zich in jou heeft genesteld is allesoverheersend.

Uiteindelijk gaat het niet eens over dat gewicht of over eten. Het gaat over de angst die eraan hebt gekoppeld. De controle die je wilt uitoefenen op je lichaam, omdat je elders de grip op het leven zo ontzettend mist. Over het verdoven van je gevoelens, de angst om het fout te doen, de angst om fout te zijn. Een foutige connectie gemaakt in jouw hersens. Je leven hangt af van dat getal op de weegschaal. Het is soms lastig te begrijpen, omdat het niet te rijmen valt. Het is een stoornis. Het overkomt je, het is niet jouw schuld, maar je kan hier wel zorg voor dragen, hulp bij zoeken. Want je hoeft je niet zo te voelen.

Herstellen van een eetstoornis is meer dan herstellen in gewicht

Het is voor iedereen anders, maar ik weeg nu, na mijn herstel, meer dan ik deed voor mijn herstel en dat is helemaal oké. Ik had het nooit durven hopen, maar het voelt ook helemaal oké. Ik voel me vrijer en fijner in mijn lichaam dan ooit. Ik kan weer genieten van taart op feestjes, wijn op het terras, popcorn bij de bioscoop, uit eten zonder schuldgevoelens. Ik kan luisteren naar m'n lichaam, voelen wanneer ik vol zit, erkennen wanneer ik ergens trek in heb, geen paniek hebben wanneer het eten uitloopt of wanneer mijn ogen toch groter bleken dan mijn maag. Ik heb weer vertrouwen. 

Met het herstellen van mijn eetstoornis won ik niet enkel mijn vrijheid in eten en de band met mijn lichaam terug. Ook gaf het mij de kans om te werken aan het achterliggende, om weer zelfvertrouwen te ontwikkelen, om weer dingen te doen die ik leuk vind, met energie, om weer te kunnen falen zonder mezelf volledig af te hoeven kraken. En nee, het leven is niet perfect, niet waar ik destijds misschien op hoopte, maar het mooie is dat het ook niet perfect hoeft te zijn. Soms vind ik dingen stom, moeilijk, ronduit verschrikkelijk, maar ik vlucht niet meer in een eetstoornis en dat is mij zo, zo veel waard. 

Het lijkt ver weg, het lijkt onmogelijk, maar dat kan. En dat allemaal op een hoger gewicht dan je had voor herstel. En ik weet niet wat jouw gewicht gaat doen, maar luister naar je lichaam, niet naar de weegschaal of de drang om gevoelens weg te stoppen. Op welk gewicht je ook uitkomt, het is oké, jij bent oké. Als ik het kan, kan jij het ook. 

♥

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2022