Alles over EMDR

 

Het is alweer even geleden dat ik schreef over de specifieke traumabehandeling EMDR. Nu volg ik zelf op het moment geen behandeling meer, maar dit is wel een behandeling waar steeds meer mensen mee te maken krijgen. Het leek me dan ook tijd om een aantal blogs die eerder over dit thema online zijn gekomen eens onder elkaar te zetten, zodat je alles gemakkelijk terug kunt vinden.

Dit deed ik overigens eerder ook al eens in de blog 'trauma's; signaleren en verwerken', specifiek over trauma's. 

Bron foto

Wat is EMDR?

'EMDR staat voor Eye Movement Desensitization and Reprocessing en is een therapievorm voor mensen die één of meerdere traumatische gebeurtenissen hebben meegemaakt.' - Uit de blog: Wat is EMDR?

Ik was ongeveer 15 jaar toen ik voor het eerst EMDR kreeg aangeboden. Dit gebeurde met een zwart kastje waarop een lampje te zien was dat ik moest volgen. Ik moest me focussen op een apparaat en ik merkte al snel dat ik me hier niet heel comfortabel bij voelde. Ik vond dit zelf een vrij afstandelijke manier van therapie. Zeker omdat ik erg wantrouwend was naar anderen en ik mijn behandelaar zo niet in de gaten kon houden. Jaren daarna heb ik EMDR gehad bij een psycholoog. Dit vond ik de beste ervaring. Zij zorgde voor een fijne setting en hier behandelden we ook gevoelens, niet alleen concrete situaties. Ook gebruikte zij haar vingers (waar ik op moest focussen) in plaats van een lampje en lette ze erg op mijn welzijn; dat vond ik zelf heel prettig. Zoals je leest, zijn beide ervaringen dus heel verschillend, ook al wordt dezelfde techniek toegepast. Ik had zelf een duidelijke voorkeur voor de meest persoonlijke aanpak, maar dit zal voor iedereen anders zijn. 

In de onderstaande video vertel ik nog wat meer over traumaverwerking en hoe dit er voor mij uitzag.

 

Hoe werkt EMDR?

In de blog 'Hoe werkt EMDR' wordt onderstaand filmpje ook gedeeld. De animatie werd gepubliceerd door de Vereniging EMDR Nederland en Therapieland en hierin wordt heel simpel uitgelegd hoe EMDR werkt. 

Het idee achter EMDR is dat door het afleiden van het werkgeheugen je de herinnering aan het trauma en de gevoelens hierbij laat afnemen. Tijdens een sessie word je geconfronteerd met het trauma waar je voor behandeld wordt. Hierom is het belangrijk dat je je veilig voelt in deze setting en omgeving. Door tijdens het terughalen van dit beeld je werkgeheugen af te leiden door middel van bewegingen (van een vinger, lampje of stok bijvoorbeeld), zal het werkgeheugen vol raken en zal uiteindelijk de negatieve lading van het trauma afnemen. 

Voor wie is EMDR?

EMDR is bedoeld voor iedereen die op zijn of haar manier last heeft van een een traumatische ervaring (misschien zelfs meerdere) en het lastig vindt om dit te verwerken. Denk hierbij aan seksueel misbruik, geweldsdelicten, verkeersongelukken, in aanraking komen met de dood, een overval, brand of oorlog. Het is heel breed te trekken en hangt ook samen met bijvoorbeeld de draagkracht van de persoon in kwestie. 

Een signaal dat je last kunt hebben van zo'n gebeurtenis, is het ervaren van klachten als:

  • Nare herinneringen aan de gebeurtenis;
  • Herbelevingen (gevoel dat het steeds opnieuw gebeurt);
  • Vermijden van zaken die met de gebeurtenis te maken hebben;
  • Sneller geïrriteerd/kort lontje;
  • Schaamte, schuldgevoel of een negatief zelfbeeld;
  • Somberheid;
  • Concentratieproblemen;
  • Onverklaarbare lichamelijke klachten;
  • Slaapproblemen;
  • Angsten, paniek, je zorgen maken, onrust;
  • Aanhoudende stress, verhoogde alertheid/waakzaamheid.

Bron

De klachten kunnen dus bij iedereen anders zijn en naar mijn idee kunnen deze ook wisselen. In de blog 'Drie signalen van mijn trauma' vertel ik wat meer over de signalen die ik zelf ervoer. Zo heb ik een periode gehad waarin ik elk van de bovenstaande punten af kon vinken, maar ook heb ik periodes gekend waarin vooral veel last had van aanhoudende stress en extreme alert- en waakzaamheid. In beide periodes had ik last van hetzelfde trauma en op beide momenten had ik recht op dezelfde hulp. 

Helpt EMDR?

Ik kan nu alleen vanuit mijn eigen ervaring spreken. Ik gaf al eerder aan dat ik meerdere keren EMDR heb gehad en ook al hebben ze allemaal anders gewerkt, ik denk dat het voor mij zeker heeft geholpen. Ook al is het puur om uit te komen voor de pijn die zo diep verborgen zat.

'Mijn eerste ervaring met EMDR was misschien niet de meest prettige, maar dat betekent niet dat EMDR niet helpend kan zijn. Dit leerde ik een aantal jaar later.' - Uit de blog: Hoe EMDR mij hielp

Ik leerde dat EMDR meerdere aanpakken kent. Zo heb ik EMDR gehad door middel van piepjes en lampjes maar ook door middel van bewegingen van vingers. Dit laatste vond ik zelf het fijnst. Ik merkte dat ik die menselijke connectie erg waardeer en dat dit me ook veiliger laat voelen. Dit kan natuurlijk voor iedereen anders zijn, dus schroom niet om dit aan te geven en hiermee te experimenteren als de behandeling dit toelaat.

Ik ben trouwens nu pas op een punt dat ik echt kan zeggen dat EMDR mij heeft geholpen. Als ik nu aan die specifieke gebeurtenissen of gevoelens terugdenk, ervaar ik deze anders dan voordat ik begon met traumatherapie. 

Zijn er nadelen? 

Wat ik zelf destijds pittig vond was het feit dat ik, in mijn geval wekelijks, werd geconfronteerd met bepaalde gebeurtenissen waar ik liever niet over nadacht. Dit is logisch - want hier wordt juist aan gewerkt - maar dit zorgde er wel voor dat ik tijdens mijn behandeling ontzettend veel triggers ervoer. Het was voor mij enorm zoeken hoe ik hiermee om moest gaan. Het was voor mij erg belangrijk om te erkennen dat ik het moeilijk had en me niet teveel te laten leiden door mijn eigen oordeel hierover. Het is namelijk niet erg om het zwaar te hebben. Het is oké om het moeilijk te vinden, dat is menselijk.

Daarnaast ervoer ik na elke sessie intense hoofdpijn, was ik erg misselijk en was ik de rest van de dag vrijwel niets meer waard. Dit vind ik nu heel verklaarbaar, maar dit is ook wel iets dat goed is om je te realiseren. Het is een intens traject. Geef jezelf de tijd en ruimte om hieraan te werken.

"In een paar minuten kan een heftig trauma tot stand komen, maar het verwerken ervan gaat helaas niet in een dag. Gun jezelf die tijd om hiervan te helen. Luister naar jouw tempo, wat jij nodig hebt." - Uit de blog: Hoe verwerk ik een trauma

Heb jij nog aanvullingen?


Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

anoniem - Woensdag 25 november 2020 13:29
Hallo Lonneke,

Dank je wel voor wederom een mooie en informatieve blog. De blog is gericht op traumabehandeling middels EMDR, maar nu heb ik al een paar keer gehoord (en hier en daar wat gelezen) over eetstoornisbehandeling middels EMDR, ook als hier niet één of meerdere duidelijk gedefinieerde trauma's aan ten grondslag liggen. Het zou kunnen helpen om sterke 'kernovertuigingen' over jezelf te 'resetten'. Ik vroeg me af of jij hier meer over weet of iemand anders in de reacties? Ik ben erg benieuwd naar ervaringen, maar vraag me soms ook af of het niet 'overdreven' is om zo'n methode voor eetstoornissen te gebruiken. Ik hoop niemand te kwetsen met mijn opmerking en ben benieuwd naar jullie ideeën hierover.
Lisa - Donderdag 26 november 2020 12:13
Hey,

Het lijkt me zeker niet overdreven om EMDR therapie te volgen voor je eetstoornis, ook zonder voorafgaand trauma.

Zelf ben ik ondertussen genezen van mijn eetstoornis die 10 jaar lang in de weg stond. Via EMDR sessies heb ik mijn trauma's, die de oorzaak waren van mijn eetstoornis, een plaats kunnen geven. Hierdoor kreeg ik meer rust in mijn hoofd, kon ik mezelf eindelijk accepteren en kreeg ik een positiever zelfbeeld waardoor ik de laatste struikelblokken van de eetstoornis kon loslaten.

Daardoor denk ik dat EMDR zeker effect kan hebben om negatieve gedachten of bedenkingen die jou in de weg staan, aan te pakken.

Ik denk niet dat EMDR geschikt is voor iedereen dus ik zou het zeker eens met je huisarts bespreken. Ik kan over de behandeling alleen maar goede dingen vertellen.

Succes!
anoniem - Donderdag 26 november 2020 13:36
Hoi Lisa,

Dank je wel voor je reactie. Fijn om te horen dat het jou goed heeft gedaan en ik ga het inderdaad eens met de huisarts oppakken. Veel goeds!
Maan - Donderdag 26 november 2020 22:09
Hoi,

Op dit moment volg ik zelf EMDR voor eetproblemen en persoonlijkheidsproblematiek. Bij mij is er inderdaad geen duidelijk trauma maar een negatief zelfbeeld wat is voortgekomen uit een heleboel 'kleine' nare ervaringen. Al deze nare herinneringen samen vormen voor jezelf een sterk bewijs dat je negatieve kernovertuiging klopt.
Samen met mijn behandelaar heb ik de nare ervaringen in vier hoofd domeinen verdeeld. Uit die domeinen kiezen we een aantal herinneringen/plaatjes die symbool staan voor alle nare dingen die in dat domein hebben plaats gevonden. Die plaatjes behandelen we dan via de EMDR methode waardoor de spanning/emotie die je ervaart bij het terug denken aan het plaatje omlaag gaat of verdwijnt. Ook is er veel aandacht voor wat de herinnering over jou als persoon (met je negatieve overtuiging dus) zegt.
Dus of de plaatjes daadwerkelijk bewijzen dat je overtuiging over jezelf klopt of dat er misschien iets anders aan de hand was.

Deze methode heet EMDR via rechtsom. (EMDR zoals Lonneke beschrijft heet EMDR via linksom)

Wat je schrijft of het niet overdreven is om EMDR te volgen als je geen gedefinieërde trauma's hebt is voor mij heel herkenbaar. Ik voel vaak schaamte om met (in mijn ogen onzinnige, verwaarloosbare) ervaringen aan te komen en om die dan uitgebreid te behandelen. Wat mij helpt is de uitleg dat als je heel vaak op een negatieve manier bent behandeld dat dit uiteindelijk ook traumatisch kan worden. Alsof er een soort druppel op een steen valt. Als dit een paar keer gebeurd dan is dat niet schadelijk. Maar als er continue druppels op die steen vallen komt er uiteindelijk een gat in. Terwijl er bij een traumatische ervaring in een keer een gat wordt geslagen in diezelfde steen. Dit beeld helpt mij om ook voor mijn eigen sitautie compassie te hebben en om de EMDR te durven doen en mezelf minder een aansteller te vinden.

Ondanks dat ik nog midden in het proces zit merk ik dat het mij veel doet en voor nu is dat zwaar maar, ik merk ook dat ik dingen in een ander perspectief leer zien en steeds meer en meer stapjes durf te zetten naar herstel.
Ik denk dus zeker dat deze vorm van therapie kan bijdragen!

Liefs
anoniem - Vrijdag 27 november 2020 12:56
Hoi Maan,

Dank je wel voor je open reactie. De druppels op de steen zijn een mooie metafoor. Die neem ik mee om tegen de gevoelens van schaamte op te boksen. Ik wens je veel sterkte met de rest van het proces.

Liefs
C - Woensdag 25 november 2020 13:40
Ik heb hier jaren geleden ook iets over gehoord van mijn psych maar begreep dat het toen nog in een onderzoeksfase zat.
Esmee - Woensdag 25 november 2020 14:19
Ik neem/nam m’n trauma wel serieus en de huisarts en psycholoog denk ik ook. Een jaar geleden heb ik contact gehad met de psycholoog over het verwerken van m’n trauma maar zij heeft toen met de huisarts overlegd dat ik het best kan blijven praten met hun over hoe ik me voel maar dat een behandeling als EMDR niet helpend bij mij zal zijn omdat de kans dat m’n trauma vaker gaat gebeuren realistisch is. Ze zeiden dat het lastig is om m’n angst te verwerken aangezien je vaak ook kijkt naar hoe reëel je gedachten zijn. Heeft iemand hier ervaring mee? Met het wel verwerken van een trauma ook al kan het nog opnieuw gebeuren? Is dat mogelijk?
Emma - Vrijdag 27 november 2020 14:32
Hi,
De reden waarom het moeilijk is om een trauma te verwerken wat nog een keer kan plaatsvinden is omdat je met EMDR het gevoel wat je krijgt als je aan die gebeurtenis denkt omlaag te laten gaan. En dat doe je door te bedenken dat het trauma heel erg was maar dat het niet nodig is om daar nu nog zoveel spanning van te ervaren. En het probleem als het nog een keer kan gebeuren is dat de overtuiging 'het is onveilig' niet ontkracht kan worden en daardoor wordt het heel lastig om de spanning omlaag te krijgen..
Esmee - Vrijdag 27 november 2020 17:00
Hi Emma,

Fijn dat je reageert en ik snap je uitleg heel goed. Wel jammer dat er nog niet echt een therapie is voor 'nog lopende' trauma's, hopelijk valt er op dat gebied ook iets te ontwikkelen door de ggz al klinkt dat wel lastig.
Anoniem - Woensdag 25 november 2020 15:28
Ben het niet helemaal eens met wat je schrijft voor wie/wat emdr bedoelt is. Het is niet alleen voor iedereen met een trauma, maar inzetbaar voor heel veel andere dingen wat niet als trauma bestempeld wordt. Andersom kan ook het geval zijn. Wanneer de problematiek zo complex is dat emdr hertraumatiserend gaat werken en je er slechter uit komt wordt het ook niet ingezet. Bij sommige stoornissen wordt het zelfs afgeraden. Blij dat het voor jou heeft gewerkt, maar er zitten ook kanttekeningen aan.
M. - Woensdag 25 november 2020 15:37
Goede blog!
Zelf heb ik EMDR gehad, maar niet voor traumabehandeling, maar in de behandeling van een paniekstoornis. Ik bleef heel veel last hebben van de herinnering aan een paar heftige paniekaanvallen, die ik op deze manier toch een plek heb kunnen geven waardoor de spanning en paniekaanvallen afnamen!
Psie - Donderdag 26 november 2020 13:01
Er wordt inderdaad onderzoek gedaan naar het behandelen van eetstoornissen m.b.v. EMDR. Naast het verwerken van trauma's gaan ze ook onderzoeken welke triggers de eetstoornis in stand houden, welke disfunctionele opvattingen er zijn, of welke kerngedachte herstel in de weg staat. Daar kun je ook EMDR op toepassen. Er zijn al verschillende mensen in getraind, maar de effectiviteit moet dus nog onderzocht worden.