Een diagnose heb je, maar dat ben je niet. Je bent niet dat label. Het staat los van je persoonlijkheid en hoewel dat ongetwijfeld invloed heeft op je, kan die diagnose op zichzelf ook een tool zijn. Dat neem niet weg dat het niet niks is om het te moeten verwerken en om een naam te horen voor dat waar je mee worstelt. Dat staat natuurlijk nog los van eventueel onbegrip en stigma van buitenaf, dat er soms bij kan komen kijken. Het is iets waar je niets aan kunt doen en wat om die reden ook geen tekortkoming van je is. Je mag leren voelen en geloven dat een diagnose niets zegt over jou, maar enkel iets over de problematiek waar je mee dealt. En dat daar simpelweg een naam voor is, dat heeft zeker ook voordelen!

1. Het heeft een naam

Dat het een naampje heeft en dat er een woord voor is bedacht, is eigenlijk het eerste voordeel. Waarom is dat een voordeel? Omdat je dus niet gek bent. Je bent niet de enige. Velen gingen je voor, velen zullen er ook nog volgen. Dit is menselijk en dit is niet iets wat bij jou voor het eerst ontdekt is, maar wat al bekend is. Je bent niet gek, dit is een ding. Dat ding is misschien niet ideaal en niet makkelijk, maar je hebt niets verzonnen. Dat alleen al kan al een geruststelling zijn. Er is een naam voor dat waar je misschien tot voor kort niet de juiste woorden voor kon vinden. 

Bron: simplicity

2. Het geeft bevestiging

Die naam, die diagnose, kan dus direct de bevestiging geven dat jouw gevoel waar is. Dat wat je doormaakt, dat is echt. Dat wat je voelt, dat wat je denkt en hoe je je gedraagt, dat komt ergens vandaan. Dat is dus niet omdat je zwak bent of omdat je het allemaal niet goed genoeg voor elkaar hebt. Je stelt je niet aan; dat is wat een diagnose direct aan jou kan laten zien.

En dat is - hoe rot de situatie ook is - toch iets dat fijn kan zijn om te weten. Nog fijner om echt te voelen, maar geef jezelf daar even de tijd voor. In een hoofd vol twijfels en oordelen over onszelf, hebben we die bevestiging soms gewoon nodig. Het zegt dus niets over jouw persoonlijkheid, het zegt iets over een ziektebeeld waarin vele anderen precies hetzelfde naampje te horen kregen. Het is echt. 

3. Er is een behandeling

Dat die diagnose nu is gesteld, betekent dat er hulp voor bestaat. Er is een behandeling voor, het is (hoe moeilijk soms ook) te behandelen. Als je iets kan duiden, betekent het ook dat je gericht kunt zoeken naar een behandeling die daarop aansluit. Daar is soms - helaas - nu eenmaal een soort hokje voor nodig. Jij bent dat hokje niet. Enkel dat waar je hulp voor zou willen kan in een hokje wat concreter uitgelegd worden en dus ook een concretere benadering krijgen. Hoe helderder de problematiek is, hoe helderder de behandeling ingestoken kan worden. Een diagnose kan direct leiden naar plekken waar ze de expertise hebben op dit gebied. Een naam zorgt nu eenmaal voor een verwijzing en met die verwijzing kun je aankloppen om te worden geholpen met je problemen.

Dat betekent helaas niet dat de beste plek zich meteen aandient. Ook met een diagnose (zeker met meerde diagnoses) kan het een zoektocht zijn om de juiste plek en behandeling te vinden. Maar laat je niet afschrikken door die diagnose op zichzelf. Zie het als een handvat om die zoektocht concreter vorm te kunnen geven en dus uiteindelijk op de juiste plek te kunnen komen en geholpen te kunnen worden.

4. Het is meetbaar

Dat die diagnose nu misschien de belichaming is van het probleem dat jij elke dag doorleeft, betekent ook dat je ervan kunt herstellen. Een diagnose voldoet aan bepaalde kenmerken waarbij een verloop of ontwikkeling mogelijk is. Het is meetbaar. De kenmerken zijn meetbaar en de hinder die jij ervan ondervindt, is ook meetbaar.

Nu is dat natuurlijk lastig af te vinken op een lijstje en dat hoeft misschien ook niet tot in detail, omdat je leven over veel meer gaat dan dat. Maar dat die diagnose aan elkaar hangt van kenmerken, betekent ook dat er bij elk kenmerk verbetering mogelijk is. Je kan aan die kenmerken werken en het is op een bepaalde manier te toetsen in hoeverre dat - door therapie - afneemt of of je er beter mee leert leven. Je kunt werken aan herstel of aan een betere leefbaarheid met die diagnose. En dat herstel - precies hoe jij dat persoonlijk ervaart - is meetbaar. Dat kan juist op de moeilijke momenten een goede stok achter de deur zijn. Want, gaat het echt nog net zo slecht als in het begin? Of heb je wel degelijk een ontwikkeling doorgemaakt? Iets wat je niet altijd bewust meemaakt, maar wat in herstel wel heel erg belangrijk kan zijn om te blijven beseffen. 

5. Het is uit te leggen

Helaas komt begrip - samen met diagnose - niet altijd uit de lucht vallen. Toch kan die diagnose en die concrete beschrijving ervan wel helpen om dingen uit te leggen aan anderen. Dat wat je voelt, is soms moeilijk onder woorden te brengen. Het uitleggen van mijn gedrag vond ik vaak al helemaal onmogelijk. Ik begreep het zelf niet eens altijd?!

Een diagnose is op te zoeken, de kenmerken zijn te lezen; dat zorgt ervoor dat anderen heel makkelijk kunnen achterhalen wat het precies inhoudt. Ze kunnen zich inlezen in wat je doormaakt, wat je voelt en hoe bepaalde gedachtes of verbindingen bij jou werken op dit moment. Dat betekent niet dat iedereen altijd alles zal begrijpen of dat er geen vooroordelen meer zijn, maar een diagnose kan wel een hele hoop uitleg geven.

Dat anderen het niet serieus nemen of er oordelen over hebben, is niet altijd jouw verantwoordelijkheid. Het kan iets zeggen over de andere persoon of over de ervaring die hij of zij heeft, zonder dat jij er iets aan kunt veranderen. Het is niet je taak om iedereen te onderwijzen of om iedereen jou te laten begrijpen; dat is ook een verantwoordelijkheid van de ander. Maar je kan terugvallen op de informatie die hierover beschikbaar is. Je kan iets laten lezen waarin jij je herkent en je hoeft het niet altijd zelf de woorden te vinden. 

Heb jij hulp nodig bij het uitleggen dat je een eetstoornis hebt? Misschien kan deze brief je helpen.

6. Je kunt in contact komen met lotgenoten

Eerst worstel je vaak een beetje in je eentje. Je hebt het moeilijk en ondergaat dat vaak in eenzaamheid, want erover praten zonder diagnose is niet makkelijk. Pas als je de diagnose hebt, kun je het gevoel hebben bij een groep te horen; niet meer in je eentje te zwemmen op open en onbekend water. Weten dat er mensen zijn die je begrijpen en die je niets meer hoeft uit te leggen, kan rust en erkenning geven. Iets dat bijdraagt aan het gevoel niet alleen te zijn en belangrijker nog: het kan hoop geven op herstel. 

Je kan in gesprek komen met lotgenoten en ervaringsdeskundigen. Een diagnose zegt niets over jouw persoonlijkheid, ook niet over die van anderen, maar kan wel iets zeggen over wat jou verbindt met anderen. Gedeelde smart is toch altijd halve smart, ook als het hierover gaat. Het is fijn om iets van jezelf, ook iets wat jij ervaart als lastig of negatief, te herkennen in anderen en om steun te vinden bij elkaar. Praten helpt, zeker als je weet waar je het over hebt. Met een diagnose weet je waar je het over hebt, en de ander ook.

Heeft jouw diagnose nog andere voordelen voor je?

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2021

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.