'Feel the fear and do it anyway.' Het is het levensmotto van de 25-jarige Julia van Baaren. Tijdens de WEDAD hebben we al even kennis kunnen maken met haar. Te midden van alle aanwezigen deelde ze haar inspirerende verhaal. En vanaf gisteren is dit verhaal voor iedereen te lezen. Haar boek Jules ligt namelijk nu in de winkel. Hoog tijd voor een interview met Julia.

"Het precies halen van mijn calorieëndoel voelde als het inkleuren van een kleurplaat. Pas als ik binnen de lijntjes bleef, was het gelukt. Elke dag voelde als een overwinning. ‘s Avonds lag ik in bed en dacht ik: mijn droomleven is weer een stapje dichterbij. De rest was bijzaak." 

Julia van Baaren

Kun je eens beschrijven hoe een dag met een eetstoornis er voor jou uitzag? 

“Ik was de hele dag - maar echt de hele dag - in mijn hoofd bezig met het eten. Mijn dagen bestonden uit obsessief sporten en het tellen van calorieën. Al mijn levensvreugde en energie was weg. Ik voelde niks meer en mijn emoties waren volledig afgevlakt. Ik kwam ook nauwelijks meer buiten, zei sociale activiteiten af en trok mij steeds verder terug.”

Waren er mensen in jouw omgeving die wel eens vroegen: Julia, gaat het wel goed met je?

“Nee, althans niet zo direct tegen mij. Ik denk dat ze het onderling wel met elkaar erover hadden. Ik had toentertijd een handjevol vriendinnen en die hadden natuurlijk ook wel door dat het niet goed met mij ging. Zo ging ik steeds minder vaak mee op stap en als ik al meeging, dan wilde ik niet dat we gezamenlijk zouden moeten eten. Dus sprak ik altijd maar heel kort af.”

In jouw boek schrijf je dat jouw ziekte, die op boulimia lijkt maar net niet aan de precieze kenmerken voldoet en overal een beetje tussen zweeft, veel vragen opriep in jouw omgeving. Dat de schaamte om als veelvraat te worden gezien zo groot was dat je het er meestal niet over durfde te hebben. En dat als je het wel deed, het voelde alsof je tegen een muur praatte. Kun je die onmacht die je voelde beschrijven? 

“Weet je, eigenlijk begreep ik tijdens mijn ziekte vaak mezelf niet eens. Dus ik snap heel goed dat de mensen in mijn omgeving het ook niet snapten. Zo ging mijn moeder uit bezorgdheid heel erg op mij zitten letten. Dit was natuurlijk omdat ze mij zo goed mogelijk wilde helpen, maar dat werd na een tijdje erg ongezond omdat ik te afhankelijk van haar werd. 

Hoe mensen mij wel konden helpen? Door simpelweg te zeggen dat ze er voor mij waren en naar mij te luisteren. Maar ik moest er wel zelf klaar voor zijn om over mijn eetstoornis te durven praten en dat had nu eenmaal tijd nodig.”

Wanneer dacht je: en nu moet ik hulp gaan zoeken? 

“Mijn ouders gingen op vakantie naar Finland en dat betekende dat ik een week lang alleen thuis was. Deze week was mijn absolute dieptepunt. De hele week bestond uit overeten en compenseren. Ik bakte cakes die ik in mijn eentje opat, om vervolgens zo snel mogelijk naar het toilet te rennen. Die week deed mij beseffen: zo kan het niet langer, maar ik durfde dat niet zelf te zeggen. Mijn moeder belde mij die week op en hoorde direct aan mijn stem dat het totaal niet goed ging. Toen is ze meteen naar huis gekomen.” 

En hoe heb je vervolgens hulp gezocht voor de eetstoornis? 

"Alles gaat in stappen en ook je inzicht komt in stappen. Ik ging toentertijd al naar een coach bij ons in het dorp om te werken aan mijn zelfvertrouwen. Deze coach heeft mij doorverwezen naar Human Concern. Toen ik in therapie zat, duurde het ook nog even voordat ik durfde te zeggen: ik heb een eetstoornis." 

In het boek lezen we een gesprek met jouw therapeut bij Human Concern. Je zegt tegen haar dat je altijd hebt gedacht dat de eetstoornis het probleem was. Dat als je maar stopte met de eetbuien, alles wel goed zou komen. Maar tijdens dat gesprek kom je erachter dat de eetstoornis helemaal niet het probleem was. Welke functie had de eetstoornis in jouw leven? 

"Vroeger probeerde ik mijn emoties altijd weg te maken. Ik had last van faalangst, een laag zelfbeeld en weinig zelfvertrouwen. Met eten, maar ook door te daten, drank, drugs en roken hoefde ik niet te voelen. Het waren allemaal manieren om maar niet bezig te hoeven zijn met mijn grotere angst: het leven. Mijn eetstoornis werd mijn identiteit. Ik was Julia, het meisje met de eetstoornis. Dat was heel veilig, ook al koos ik daar niet bewust voor. Als ik mijn hele dag kon vullen met nadenken over eten, hoefde ik niet na te denken over al die dingen waar ik zo bang voor was. Maar dat is heel paradoxaal, want tegelijkertijd wilde ik niets liever dan leven." 

Ondanks de angst voor het leven, ben je - zoals je het zelf zo mooi beschrijft - op een gegeven moment toch gaan ‘proefdraaien’ in de samenleving. Hoe zag dat proefdraaien eruit? 

"Ik heb mij heel lang letterlijk verstopt voor de wereld, toen ik veel zwaarder was maar ook toen ik veel lichter was. Alleen dan gaat het leven letterlijk aan je voorbij. En dat was en is mijn grootste angst: dat ik later terugkijk en denk: wat heb ik gemist. Dat wilde ik niet langer. En dus besloot ik mij niet langer te laten remmen door angst en niet langer weg te vluchten. 

Zo had ik een paar maanden geleden een fotoshoot voor een interview over mijn boek. Ik zat op dat moment veel minder lekker in mijn vel. Het liefst had ik de fotoshoot niet gedaan, maar dat was ook een gemiste kans geweest. Als ik het niet had gedaan, had ik spijt gehad. Ik probeer nu wel echt te denken: hoe ik mij ook voel of hoe ik er ook uitzie, ga het maar gewoon aan." 

Wat maakte dat je besloot om een boek te schrijven?

"Het begon eerlijk gezegd als afstudeeropdracht voor mijn studie. De meeste verhalen gingen altijd over anorexia. Daarnaast waren het vaak ook te praktische verhalen naar mijn mening. Een handboek over hoe ik kon stoppen met eetbuien. Flikker op, zo werkt het allemaal niet. Ik herkende mij niet in de verhalen die er waren en dus dacht ik: dan schrijf ik het zelf wel." 

Hoe is het voor je dat nu iedereen jouw verhaal kan lezen? 

"Tuurlijk is dat spannend. Het is altijd mijn geheim geweest. Maar ik denk maar zo: ik kan nu toch niet meer terug, haha! Het voelt eerlijk gezegd ook niet meer als mijn verhaal. Het heeft voor mij gedaan wat het moest doen. Het is nu vooral bedoeld om anderen te helpen zich iets minder alleen te laten voelen. Dat is het enige doel."

Hoe gaat het op dit moment met je? Hoe zou je op dit moment jouw relatie met eten omschrijven?  

"Het is niet dat ik er ben, wat 'er' dan ook mag betekenen. Tuurlijk, ik had nu het liefst gezegd dat ik helemaal beter ben, dat ik niet meer bezig ben met eten of dat opmerkingen over mijn uiterlijk mij niks meer doen. Maar dat is niet zo en dat is ook oké. Ik vind het belangrijk om daar ook gewoon eerlijk over te zijn en het te accepteren. Ik denk ook dat het altijd mijn zwakke plek is en blijft. Daar ben ik mij van bewust. Het betekent ook dat goed voor mezelf zorgen mijn prioriteit moet zijn." 

En hoe ga je op dit moment dan om met emoties als spanning of onzekerheid?

"Ik ren niet langer weg voor mijn emoties en probeer nu heel bewust te voelen. Ik heb de laatste maanden meer gehuild dan ooit. Dat is omdat ik nu alles aan moet kijken en dat is best confronterend. Maar ik heb geen eetbuien en gebruik helemaal niks meer. Mensen vragen nu weleens: gaat het wel goed met je? Maar dan zeg ik: ja, ik voel nu juist meer. Ik heb mijn emoties altijd binnengehouden, terwijl ze gezien wilden worden. Ik kijk ze nu aan en daardoor gaat het beter dan ooit. Dat komt overigens ook omdat ik sinds kort de diagnose ADHD heb."

Hoe is het voor jou om deze diagnose te hebben? 

"Iedereen om mij heen zegt: oh, heeft ze weer een label. Maar ik ben blij met dat label. Ik ben wie ik ben en die ADHD is gewoon onderdeel van mij. Ik heb lange tijd gedacht dat ik gek was, maar al die gekke dingen zijn nu opeens te verklaren. Dat stukje erkenning, net zoals bij de eetstoornis, is fijn." 

Tot slot: wat is jouw belangrijkste levensles die je aan anderen wilt meegeven? 

"Feel the fear and do it anyway. Ik heb mij echt te veel laten weerhouden door angst, maar het leven gaat toch wel door. Of jij nu instapt of niet."

Het boek van Julia ligt nu in de boekwinkel of bestel je hier ♥