Wanneer je een angststoornis hebt, staat je leven misschien wel constant in het teken van die angst, vervelende irrationele gedachten en paniekaanvallen. De verleiding is groot om situaties rondom je angst te vermijden, maar dit zorgt er lang niet altijd voor dat je je beter voelt en soms is die angst ook niet te vermijden. Daarnaast is het aangaan van de angst en het stoppen met vermijden meestal noodzakelijk om er uiteindelijk van af te komen. Bij een angststoornis komt heel wat kijken waaronder ook veel lichamelijke klachten. Ondanks dat je misschien geen angststoornis hebt, zal je er wellicht wel een aantal herkennen. Iedereen heeft weleens last van angsten en ook daar kunnen de volgende klachten bij horen. Wat zijn die klachten die kunnen horen bij angst en wat kunnen we hier zelf aan doen?

1. Een opgejaagd gevoel
Een opgejaagd gevoel hebben in je lichaam kan een symptoom zijn van stress, maar zeker ook van angst. Het is een soort onrust in je lichaam omdat je constant het gevoel hebt in opperste staat van paraatheid te moeten zijn. Het kan dan ook ontzettend lastig zijn om te ontspannen en jezelf weer rustig te krijgen.

"Tijdens mijn angststoornis voelde ik me eigenlijk constant gespannen en gestresst. Het duurde niet even, maar gewoon de hele dag. Ik had altijd het gevoel dat ik moest kunnen vluchten als het nodig was. Keek in de bioscoop, concert- en theaterzalen altijd direct waar de nooduitgang was en het liefste zat ik ook aan de zijkant van het gangpad. Dit kon er wel voor zorgen dat ik iets rustiger werd, maar dat opgejaagde gevoel bleef altijd wel. Het kostte mij zoveel energie, dat ik elke avond uitgeteld was" - Anoniem

2. Versnelde ademhaling en kortademig
Het gevoel geen lucht meer te krijgen is ook iets waar veel mensen met een angststoornis last van hebben. Dit hangt ook wel samen met hyperventilatie, waardoor je je ontzettend slecht kan voelen. Er is genoeg zuurstof maar door angst en een verkeerde ademhaling probeer je steeds meer binnen te krijgen. Het kan heel beangstigend zijn, terwijl het niet gevaarlijk is.

3. Hartkloppingen
Angst kan ook hartkloppingen tot gevolg hebben en dit kan er voor zorgen dat je verder terecht komt in die vicieuze cirkel waar je eigenlijk het liefste uit wilt. Wanneer je hartkloppingen krijgt kun je nog meer het gevoel krijgen dat er iets ernstigs met je aan de hand is en dit kan de angst in stand houden en soms ook erger maken. Ontspanning is heel belangrijk op deze momenten, maar dat is vaak juist lastig als je angstig bent. Probeer te letten op je ademhaling. Dit kun je doen door bijvoorbeeld je hand op je buik te leggen en naar je hand toe te ademen maar je kunt ook bepaalde ademhalings- en ontspanningsoefeningen op YouTube vinden. Soms helpt het om hier wat hulp of ondersteuning bij te krijgen.

4. Aangespannen spieren
Als je een angststoornis hebt, kan het zo zijn dat je veel last hebt van spierpijn en een stijf of beurs gevoel in je lichaam. Dit kan komen door de houding die je aanneemt en dat je je spieren meer aanspant als je angstig bent. Dat kan er ook voor zorgen dat je bijvoorbeeld minder soepel beweegt, veel pijn hebt in je spieren of dat je het gevoel hebt dat alles vast zit. Het kan helpen om je wat bewuster te worden van je houding, om vaker ontspanningsoefeningen te doen en je te laten masseren.

"Mijn schouders zitten regelmatig helemaal vast en een knuffel doet soms al pijn omdat het zo gevoelig is. Uiteindelijk kwam ik na een reeks lichamelijke klachten terecht bij de fysiotherapeut die na wat doorvragen concludeerde dat dit de pijn in mijn schouders waarschijnlijk te maken had met mijn krampachtige houding die voortkwam uit mijn angststoornis. Ik ga nu regelmatig naar een masseur en doe oefeningen voor mijn spieren en om meer te ontspannen. Gelukkig werkt het." - Anoniem

5. Misselijkheid en buikpijn
Angst kan veel doen in ons lichaam. Je herkent misschien wel het misselijke gevoel wat je kunt hebben voor een belangrijk examen of een spannende afspraak. Dit heeft vaak te maken met zenuwen maar je kunt ook misselijk zijn en buikpijn hebben van angst. Als ik iets spannend vind of ergens bang voor ben, kan dit zich bij mij ook uiten in misselijkheid. Ik denk dan in eerste instantie dat ik bijvoorbeeld ziek word of gewoon even misselijk ben, voordat ik de link leg naar wat er eigenlijk echt aan de hand is. Dat idee maakt me dan meestal wel wat rustiger, maar als je een angststoornis hebt, kan dit besef het soms ook erger maken. Het kan je namelijk het gevoel geven dat je het niet onder controle hebt. Relativeren, proberen te ontspannen en rustig te worden en afleiding kunnen op zulke momenten helpen.

6. Hoofdpijn
Angst kan zorgen voor een enorme druk op je hoofd. Je bent er constant mee bezig en je hoofd maakt overuren met al die irrationele gedachten, zorgen en de pogingen om het te relativeren. Je lichaam werkt heel hard om uit die overlevingsmodus te komen en dat kan hoofdpijn veroorzaken.

7. Opvliegers
Wanneer paniek of angst je aangrijpt, kan dit resulteren in een soort opvliegers. Je kan veel last krijgen van temperaturen en het heel warm krijgen en vervolgens heel koud, terwijl de temperatuur in jouw omgeving gelijk blijft. Dit kan de angst ook versterken omdat dit een kenmerk kan zijn van een paniekaanval. Angst voor de angst zorgt vaak dat je in een vicieuze cirkel blijft zitten. Het herkennen kan echter ook juist helpend zijn. Je weet dat het hoort bij de angst die je hebt en dat het ook weer over gaat. Daarnaast kan het fijn zijn om bij de warmte aanvallen iets uit te doen of in ieder geval bijvoorbeeld de rits van je jas open te doen als je bijvoorbeeld buiten loopt. Dat kan wat meer lucht geven en een minder opgesloten gevoel.

"De extreme wisselingen van warm naar koud maakte dat ik heel alert was en precies wist wat er ging gebeuren. Bij mij ging dit altijd samen met een paniekaanval en vaak begonnen die warmte aanvallen al voordat de paniek toesloeg. Het maakte me bang. Ik weet nog dat ik een keer midden in de winter in een shirtje buiten liep omdat ik het op dat moment zo warm had, dat ik mijn jas en trui niet aan kon houden. Ik voelde me opgesloten, ik had lucht nodig en dit werd gevolgd door de wens om vastgehouden te worden en warmte te voelen." - Anoniem

8. Zweten
Wat kan samengaan met het bovenstaande, is zweten. Sommige mensen met angsten gaan overmatig zweten. Dit kan heel neutraal ruiken maar ook een soort geur van angstzweet zijn. Dat ruikt vaak wat minder prettig en daar kan je ook erg onzeker van worden. Het kan helpen om luchtige kleding te dragen, dagelijks te douchen en een goede deodorant te gebruiken.

9. Duizeligheid
Angst kan ook gepaard gaan met duizeligheid. Het gevoel dat je niet meer helemaal goed op je benen staat, licht in je hoofd bent en elk moment kan omvallen. Het evenwicht niet kunnen vinden. Dit kan ook samen gaan met hyperventilatie. Het kan helpen om jezelf terug te brengen naar het hier en nu, even te gaan zitten en rustig aan te doen.

10. Pijn op de borst
Pijn op de borst kan natuurlijk een lichamelijke oorzaak hebben, maar zeker als je nog jonger bent, is dit meestal niet het geval. Het kan goed zo zijn dat je lichamelijk niks mankeert, maar dat het een psychische oorzaak heeft. Een uiting van stress, spanning of angst. Dit neemt niet weg dat het heel beangstigend en pijnlijk kan zijn. Sommige mensen hebben last van een constant pijnlijk en drukkend gevoel en de ander heeft meer last van steken. Ontspanning kan hier erg bij helpen maar het is ook belangrijk om de oorzaak aan te pakken. Maak je je toch zorgen? Ga dan sowieso even naar de huisarts zodat je kan laten controleren of het echt niks lichamelijks is. Dat kan je wellicht ook geruststellen.

Fotografie: Sara Dungo

Welke lichamelijke klachten herken jij bij angst?