Of je het nu al een tijdje aanvoelde, of dat het onverwacht komt: het is nooit leuk als iemand aangeeft dat het niet zo goed gaat. Een lastige situatie die je misschien ook wel vanuit je eigen leven herkent. Iemand voelt zich niet fijn, het gaat even niet zo goed. En die persoon heeft de dappere stap gezet om daar eerlijk over te zijn. En jij? Je kunt het probleem misschien niet voor diegene oplossen nu, maar wel dingen zeggen die heel helpend kunnen zijn. Wat kun je in zo’n situatie tegen iemand zeggen?

"Ik ben er voor je"

Ogenschijnlijk een hele simpele zin, die zo ontzettend belangrijk kan zijn. Laat weten dat je er voor iemand bent. Dat je, ongeacht de situatie, voor iemand klaar wilt staan. Juist als het niet goed gaat, kan het heel waardevol zijn om te horen dat iemand er voor jou, als persoon, wilt zijn. In goede en in mindere tijden. Stel iemand gerust en geef aan dat jij wilt proberen wat in jouw macht ligt om iemand onvoorwaardelijk te steunen. Dat is soms het enige dat iemand nodig heeft. 

"Ik luister naar je"

En luister dan ook écht. Deze woorden kunnen net dat extra zetje geven om te kunnen praten over wat er speelt. Door er te zijn en echt te luisteren, kan iemand veel meer het gevoel krijgen dat er geen verwachtingen zijn. Dat er even niets moet, maar dat zijn of haar verhaal er op dit moment toe doet. Ook als er geen oplossing komt en jij niet altijd een reactie paraat hebt, is het soms al genoeg om het verhaal kwijt te kunnen. Om emoties te kunnen en mogen uiten. Onderschat niet hoe belangrijk en fijn jouw rol hierin kan zijn. 

"Ik zal niet oordelen"

Misschien wel de belangrijkste om te benoemen. De angst om veroordeeld te worden en om niet begrepen te worden, kan iemand echt tegenhouden om open en eerlijk te vertellen. De gevoelens en problemen van anderen accepteren we vaak gemakkelijker dan die van onszelf. Schaamte en schuldgevoel kan ongelofelijk zwaar wegen. We verschillen vaak helemaal niet zo veel van elkaar, maar zolang je niet de bevestiging hebt dat je 'niet gek' bent, kan die angst je toch tegenhouden om te praten. Stel iemand gerust en zeg dat je zonder oordeel zult luisteren. Dat je er zonder vooroordeel zult zijn. Misschien kun je elkaar niet altijd voor honderd procent begrijpen, maar dat is helemaal geen voorwaarde om elkaar te kunnen helpen. Alles wat speelt is menselijk en juist door erover te praten, kan iemand zich minder alleen voelen. 

"Ik herken het"

Als je iets herkent uit de situatie van de ander, kan het heel helpend zijn om dat ook te zeggen. Soms kunnen we ons zo alleen voelen met onze ellende. Hoewel we weten dat het niet zo is, voelt het soms alsof je de enige bent met een bepaald probleem. De enige op de wereld met deze 'gekke' gedachtes en gevoelens. De bevestiging van een ander dat hij of zij iets herkent, maakt het soms al een stuk minder eenzaam en wat meer draaglijk. Daarmee geef je eigenlijk al aan dat iemand niet gek is en dat dat gevoel er mag zijn. Het is menselijk. De ander is niet alleen. 

"Waar heb je nu behoefte aan?"

Als je niet weet hoe er het beste voor iemand kunt zijn, is het helemaal geen schande om dat te vragen. Je kunt niet in elkaars hoofd kijken. Waar iemand mee geholpen is, is heel persoonlijk. Juist vragen wat iemand nodig heeft en wat jij daarin kunt betekenen, geeft aan dat je iemand serieus neemt. Je wilt niet zomaar wat doen of zeggen, je wilt dat die persoon zich gesteund voelt. Geef iemand het gevoel dat er geen goed of fout antwoord is. Wat die persoon nodig heeft mag centraal staan, zonder verwachtingen of consequenties. Iedereen heeft wel eens iets nodig, dat is ook nu niets te veel gevraagd. 

"Kan ik je ergens mee helpen?"

Niet iedereen wilt geholpen worden, maar als iemand dat wél wilt, is dat niet altijd makkelijk om te vragen. Misschien is iemand gebaat bij hele praktische hulp, omdat het even te veel is. Of kan het prettig zijn als jij even meedenkt over een bepaalde situatie. Door dit te vragen, zet je als het ware de deur open en kan diegene zelf aangeven wat hij of zij nodig heeft. Soms is deze vraag nodig om te doen beseffen dat anderen ook iets van je over kunnen nemen. Als je je niet goed voelt, kunnen de kleinste dingen al als een dagtaak voelen, terwijl dat voor jou nu niet het geval is. Als de ander weet dat hij of zij iets aan jou kan vragen of jouw hulp mag accepteren, kan dat soms een wereld van verschil maken. 

"Zal ik je bellen?"

Aangeven dat iemand welkom is om aan te kloppen of te bellen, is altijd een goed idee. Maar in de praktijk kan dat een enorme drempel zijn. Ook als de uitnodiging staat en die persoon daar ook niet aan twijfelt, kan het moeilijk zijn om ook echt te bellen als het niet goed gaat. Door schaamte, het gevoel tot last te zijn of simpelweg omdat het op sommige momenten te veel gevraagd is om die stap te zetten. Terwijl er tegelijkertijd zo veel behoefte naar kan zijn. Door zélf voor te stellen om te bellen, kun je op dat vlak al meer rust creëren. De ander kan op dat moment zelf aangeven wat hij of zij prettig vindt, maar je kunt hiermee die enorme drempel omzeilen. Zodat juist jouw steun centraal kan staan. Spreek bijvoorbeeld een moment af waarop je die persoon kan bellen. Laat weten dat het helemaal aan de ander is wat er met dat moment gebeurt, ook daar zijn geen regels in. Luchtige gesprekken zijn goed. Je hart luchten is goed. Gewoon contact hebben is goed. 

"Je doet het goed"

Misschien is de ander ontzettend streng naar zichzelf. Die veeleisendheid helpt vaak niet als je je ook nog eens niet fijn voelt. Als het niet goed gaat, kan de twijfel en onzekerheid toeslaan en lukt het niet altijd om realistisch naar je eigen situatie te kijken. Terwijl je als buitenstaander vaak veel objectiever kan kijken. We vergeten soms wat we allemaal wél goed doen. We gaan vaak voorbij aan de goede prestaties die we leveren. Dat het nu even niet goed gaat, doet niets af aan die persoon zelf. Als jij ziet waarin iemand het goed doet, mag je dat zeker zeggen. Als jij merkt waarin iemand zichzelf misschien tekort doet, kan dat heel waardevol zijn om te benoemen. Vaak doen we het veel beter dan we denken en kan het heel fijn zijn om daar op gewezen te worden. 

Wat zeg jij om iemand te troosten?

Fotografie: priscilladupreez