Mijn verjaardag. De weken daarvoor komen de kriebels al. Net als de appjes. ‘Vier je het dit jaar wel?’ en ‘Wat wil je eigenlijk hebben?’ Vragen waar ik geen antwoord op heb, en misschien ook even niet wil hebben. Het liefst sla ik deze dag over.  Met het ouder worden heb ik niet eens zoveel moeite. Wel met alle stress die deze dag met zich mee brengt.

Al jaren heb ik er moeite mee. Het viel me eigenlijk niet eens op dat ik als één van de weinigen uit mijn omgeving geen boodschap had hieraan. Pas toen vrienden hiernaar vroegen ben ik er over na gaan denken. Waarom vier ik mijn verjaardag liever niet?

Ongemakkelijk

Mijn verjaardag heb ik altijd al wel ongemakkelijk gevonden. Ik voel me haast bezwaard dat ik een hele dag inpik. Die hele dag draait om mij en dat vind ik vreselijk. Het voelt alsof er de hele dag een spotlight op mij staat waar ik niet aan kan ontkomen. Dit brengt de nodige stress met zich mee. Doe ik het wel goed? Lach ik niet heel raar? Zeg ik niet iets geks? Voor mijn gevoel wordt mijn gedrag die dag ook uitvergroot. Iedereen houdt me in de gaten. 

Tijdens mijn eetstoornis vond ik mijn verjaardag helemaal een ramp. Ik was degene die al het eten moest halen. Ten eerste vond ik het onzin om al dat geld aan eten uit te geven. Ik vond eten een noodzaak. Dit hoorde niet bij gezelligheid. Ik voelde me verantwoordelijk voor de goede hapjes en taart. Ik wist zelf niet meer wat 'goed' verjaardagseten was, en vond het lastig dat die druk op mij lag. Ik at het toch niet, maar moest het wel uitzoeken.

Dat ik at het toch niet is niet helemaal waar. Op mijn verjaardag werd ik verwacht ook van die taart te eten en van de hapjes te snoepen. Iets waar ik helemaal niet op zat te wachten. Dit gooide mijn schema ontzettend in de war en kon hier niet goed mee omgaan. Ik was ervan overtuigd dat anderen na mijn verjaardag ook weer terug zouden gaan naar hun eigen leven met strakke planning. Ik had niet het besef dat ik de enige was die hier zo'n big deal van maakte.

Moet voldoen aan mijn leeftijd

Mijn leeftijd is voor mij vaak een pijnlijke realisatie geweest. Weer was ik een jaar verder, maar nog steeds stond ik stil. Op mijn verjaardag werd ik mij pijnlijk bewust van de stappen die ik had willen zetten maar niet had gedaan. Of dit nou om mijn eetstoornis of herstel ging, ik vond altijd wel iets. Een halfjaar van te voren was mijn eetstoornis al druk bezig met deze dag. Ik zou eindelijk strak in mijn vel zitten, ik zou iedereen doen verbazen. Die jurk zou me eindelijk goed staan. Maar die jurk stond me nooit goed. Althans, ik vond van niet. Die jurk kon er niks aan doen, die zou mij nooit beter hebben gestaan dan hij toen al deed. Ook al zag ik dit zelf niet. 

Toch kon ik ook wel inzien hoe eetgestoord ik bezig was en hoe erg ik mij liet leiden door die gedachtes. Hier kon ik op mijn verjaardag ook wel echt bij stilstaan. De angsten rondom het eten waren dan duidelijk zichtbaar en dit deed mij nadenken over het jaar dat geweest was. Ik bleef maar hangen in destructieve gewoontes terwijl ik verder wilde met mijn leven. Ik wilde ook afstuderen en een goede baan. Die leeftijd had ik ondertussen wel. Nu had ik weer een jaar verspild. En wat had het me nou eigenlijk gebracht..? Die jurk vond ik nog steeds niet mooi staan en van taart eten kreeg ik alleen maar paniek. Is dit wat ik mijn volgende verjaardag ook wilde?

Nooit meer hetzelfde

Naast het eten speelden er meer dingen mee. Op de basisschool is één van mijn beste vriendjes overleden. Hij kreeg een auto ongeluk toen hij met zijn familie op vakantie was. Dit gebeurde in de meivakantie. Twee weken voor mijn verjaardag. Hij is ter plekke overleden. Omdat hij zo ver weg was duurde het even voordat zijn kleine lichaam weer in Nederland was. Dit zorgde ervoor dat hij op mijn verjaardag is begraven. Ik zat toen bij het kinderkoor van de kerk, en ik heb naast de kist de dienst gezongen. Ik vond dit mooi om te doen, hem een laatste eer bewijzen, maar ook had ik het hier ontzettend moeilijk mee. De verjaardagen die volgde vond ik het ook lastig om echt te genieten van die dag. Ik voelde me schuldig. Dat ik wel ouder werd en hij nooit meer kaarsjes uit zou blazen. 

Ook zijn er in een rap tempo twee stiefvaders overleden. Naast de feestdagen is ook mijn verjaardag zo'n dag dat ik hier bij stil sta. Zouden ze trots op me zijn? Is een gedachte die vaak door mijn hoofd heen gaat. Wat zouden ze denken als ze me nu zouden zien? 

Nu ik dit zo allemaal opschrijf merk ik pas hoeveel verdriet er aan mijn verjaardag hangt en heeft gehangen. Voor mijn gevoel hoort een verjaardag een fijne, leuke dag te zijn en het doet mij pijn dat dit voor mij niet altijd zo geweest is.

Afgelopen jaar heb ik mijn verjaardag wel gevierd. Mijn vriend heeft samen met een vriendin een verrassingsfeestje in mijn favoriete café geregeld. Als ik hier aan terugdenk raak ik een beetje emotioneel. Ik vind het zo fijn en lief dat al die mensen er voor mij waren. Ik heb nu ook positeve herinneringen aan mijn verjaardag. Ik heb ingezien dat het niet helpend is om mij te verstoppen achter al dat verdriet. Natuurlijk mag ik hier stil bij staan, maar ik wil mij hier niet meer door laten leiden. Wat mij verder heeft geholpen is het besef dat dit een dag is die net als alle andere dagen ook weer voorbijgaat. Het is niet nodig om hier waarde aan te hechten als je dit zelf niet prettig vind. 

Hoe ga jij om met je verjaardag?