Met de komst van de pepernoten en oliebollenkraampjes kun je er eigenlijk al niet meer omheen. De kerst groepsapps met vrienden en familie zijn al aangemaakt en eind oktober zijn zijn alle feestdagen al ruimschoots ingedeeld. De kerst is in aantocht, ...helaas. We kunnen het niet ongedaan maken, niet terugrennen richting de herfst en we zullen eraan moeten geloven. Stiekem zie ik er dit jaar tegenop..

Het wordt eerder donker en de bomen in mijn straat zijn al een paar weken mooi verlicht. Bijna sprookjesachtig vind ik het elk jaar weer en altijd jammer dat het na de winter weer weg moet. Er wordt overal sfeer gemaakt. Op straat, in de winkels, bij ons thuis en in de groepsapps. Een fijne, knusse, gemoedelijke en warme sfeer. Iedereen lijkt rond deze tijd altijd vreselijk op één lijn te zitten, maar ik voel het niet. Ik heb er geen zin in en ik zou het liefste deze tijd overslaan.

Niet omdat ik niet van gezelligheid houd of van lekker eten, maar omdat ik bang ben dit jaar weer niet aan de verwachtingen te kunnen voldoen. De gesprekken over hoe het gaat, hoe het het afgelopen jaar gegaan is en over mijn plannen voor de toekomst vind ik vreselijk. Want ik voel mij niet goed, het is het afgelopen jaar zwaar geweest en mijn enige plan is om verder te gaan met therapie. Niets positiefs in mijn oren en al helemaal niet iets wat je gezellig aan de vierde gang van het kerstdiner bespreekt.

De verwachtingen die ik voelde en die ik misschien nog wel het meeste van mijzelf had, maakte het soms een zware opgave. Het moet leuk zijn, het moet gezellig zijn en alle dingen die aan de hand zijn moeten tijdens kerst altijd even ergens geparkeerd worden. Misschien maakte dat het wel het zwaarste. De hele wereld zingt kerstliedjes en kruipt tegen elkaar aan en ik voel mij totaal niet anders dan alle andere dagen van het afgelopen jaar. Hoe kan ik dat nu parkeren? Hoe kan ik mij mooi en gezellig voelen als mij dat in een jaar therapie nog niet gelukt is? Hoe kan ik omgaan met al dat bijzondere eten als het mij op een gewone maandag niet eens lukt?

Zo zag ik lange tijd de kerst...

Dit was hoe ik een tijdje tegen kerst aankeek, maar niet omdat ik kerst niet leuk vond. Integendeel, ik was dol op tijd doorbrengen met mijn familie, gek op etentjes, foute kersttruien en Mariah Carey, dus daar lag het niet aan. Rond de kerstdagen werd ik er gewoon keihard mee geconfronteerd dat het niet goed ging en dat ik nog steeds niet goed in mijn vel zat. Ik merkte meer dan ooit dat ik niet blij was, mij niet vrolijk voelde en moeilijk mee kon komen met die sfeer die anderen zo graag neer wilde zetten tijdens deze dagen. Ik voelde mij een mislukkeling, ik kon weer niet geven wat ik wilde; een blij en vrolijk kind aan het kerstdiner.

Ik zat op zo’n ander level met mijn gedachten en gevoelens dan anderen, tenminste zo voelde het. Er waren tijden bij dat elke dag een struggle was en dat ik zeker vanaf september al eetbuien had met pepernoten, taai taai poppen en appelflappen. Zodra de feestdagen dan ook echt arriveerden en al dit lekkers weer op tafel kwam, was dat voor mij niet feestelijk. Ik zag het niet als gezelligheid en het leek altijd alsof ik tijdens deze dagen nog meer werd geconfronteerd met mijn eetstoornis dan op andere dagen. Andere dagen, waarbij ik gewoon op kon gaan in de massa en ik alleen mijzelf ermee had. Juist op deze dagen was er aandacht voor elkaar en dat vond ik blijkbaar het moeilijkste dat er was. Ik kon niet ontsnappen en het voelde alsof ik daar, met alles waarin ik had gefaald, klaar zat om iedereen weer teleur te stellen.

Verwachtingen loslaten

Was dit echt zo? Zagen ze mij als teleurstelling? Of zag ik vooral mijzelf als teleurstelling en werd ik juist op deze dagen strenger voor mijzelf. Strenger dan ooit tevoren. Ik moest mooi zijn, leuk zijn, vrolijk zijn, mij goed voelen en gewoon normaal mee kunnen doen met eten. Ik zag het als het minste dat ik kon doen, die paar dagen in het jaar zijn namelijk toch wel vol te houden?

Veel oneerlijker en benauwder kun je het eigenlijk niet maken voor jezelf. Wat op andere dagen niet lukt en waar je hard aan moet werken, zou nu ineens een kleine moeite moeten zijn? En als dat niet lukt? Dan ben je niet goed genoeg? Natuurlijk vinden we het fijn om met een goed gevoel die dagen door te brengen, maar die specifieke verwachtingen vullen we voor het grootste deel natuurlijk zelf in. Het is onze eigen innerlijke criticus of we denken dat anderen dit vinden. Terwijl er natuurlijk helemaal geen regels voor zijn. Het gaat zoals het gaat en jouw gevoel mag er elke dag zijn, ook als die dag toevallig Eerste Kerstdag is, dat is dan maar zo. Hoe veel ruimte zou er komen als je die regels en verwachtingen los zou laten en je er gewoon zou mogen zijn? Dat je er bent is al goed, jij bent genoeg en het is geen voorwaarde dat je altijd de beste en meest stralende versie van jezelf moet zijn. Je mag zonder glitters aan dat kerstdiner zitten, omdat dat ook het leven is en dat jou niet minder maakt.

Maak afspraken

Misschien kan het helpen om die verwachtingen eens te toetsen? Verwacht jouw omgeving echt zo veel van jou als jij denkt? Of valt het mee vergeleken met wat je allemaal van jezelf eist? Die verwachtingen, angsten en twijfels uitspreken kan helpen om zo ontspannen mogelijk die feestdagen in te gaan. Hoe meer er van te voren besproken is, hoe soepeler de dagen zelf kunnen lopen. Zij weten wat er in jou omgaat, kunnen jou helpen waar nodig en jij weet dat het oké is. Maak heldere afspraken over hoe je allemaal het beste die dagen door kunt komen, zodat dat niet ineens tijdens het toetje aan bod komt nadat je drie gangen lang alle woede en frustratie hebt opgekropt.

Nu kan ik genieten van kerst. Ik kan nu echt uitkijken naar middagen lang cadeautjes kopen, mooie kleding aantrekken en opgetut aan het kerstdiner zitten. Natuurlijk gaat het nu ook beter dan toen en helpt dat enorm, maar juist die periode heeft mij wel geleerd dat kerst over hele andere dingen mag gaan dan dat perfecte kerstdiner. Dat bestaat helemaal niet en dat is niet iets waar jij aan hoeft te voldoen. Bij nader inzien gaat deze tijd helemaal niet over de beste versie van jezelf zijn. Het is toevallig een feestdag en verder moet er denk ik helemaal niets.

Het is voor mij nu een mooi moment om aandacht te hebben voor elkaar. Voor elkaar en voor elkaars situatie, zonder dat daar verwachtingen aan vast zitten. Misschien kan het in plaats van iets om tegen op te zien, juist een moment worden waarbij je het gevoel hebt dat jij er mag zijn. Hoe jij je ook voelt, waar je ook doorheen gaat, dat mag en dat is oké. Er zijn geen regels en als we los kunnen laten dat kerst gelijk staat aan vrolijk en blij zijn, komt er misschien meer ruimte voor ontspanning. Ruimte voor echte verbondenheid en waarschijnlijk, tussen alle gedoe door, ruimte voor oprechte en ongedwongen gezelligheid.

♥

Fotografie: inna-lesyk