Van jongs af aan heb ik het moeilijk gevonden om plezier te hebben in de buurt van anderen. Ik voelde mij dan vaak schuldig en werd mij op zulke momenten extreem bewust van mijzelf. Iets wat de groeiende zelfhaat voedde. Iets wat mij juist plezier zou moeten geven, zorgde voor meer pijn en verdriet.

Ik heb in de afgelopen jaren veel stappen gezet. Langzaam is ook dit pijnlijke bewustzijn gezakt. Toen ik afgelopen week met een aantal vrienden ging rodelen, werd ik onverwachts overvallen door dit herkenbare intense verdriet. Ik zat in het karretje en werd omhoog getakeld. Mijn vriend was voor mij aan de beurt geweest en stond, samen met een andere vriend, al aan de kant te wachten. Hij zwaaide toen hij me zag en ik zwaaide vrolijk terug. En ineens, was het daar. Het pijnlijke bewustzijn. Terwijl ik stopte met zwaaien begon ik mij ontzettend te schamen. Hoe ik daar zat, hoe anderen me zouden zien, hoe zij zouden zien dat ik plezier had. Heel even was ik weer 15 jaar. Gevangen in het leven dat ik net begonnen was. 

Ik schrok een beetje van dit moment. Ik realiseerde mij dat het best een tijd geleden is dat ik hier zo stil bij heb gestaan, wat eigenlijk een heel goed teken is. Het lukte mij gelukkig om dit gevoel snel om te gooien en mijzelf te herpakken, maar toch liet het mij niet helemaal koud. Terwijl ik mijn vriend zo aankeek en ik overvallen werd door dit besef, voelde ik mij tegelijkertijd onwijs schuldig. Ik durfde hem amper aan te kijken, terwijl ik al twee jaar elke dag in zijn ogen staar. Niet alleen naar hem voelde ik mij schuldig, maar ook naar mijzelf. Voor hem wil ik een gezonde vriendin zijn, zonder moeilijke gedachtes. Voor mijzelf wil ik meer zijn dan ik was geweest. Dit leek mij de laatste tijd goed af te gaan, waarom kwam dit nu ineens terug..?

Als ik terugdenk aan mijn eetstoornis, de tijd dat ik zo onzeker was, de periode waarin ik mijzelf zo onzichtbaar mogelijk maakte, word ik een beetje misselijk. Vooral omdat ik weet dat ik toen ook misselijk was geworden als ik als deze onzekere Lonneke op dat karretje had gezeten. Ik was ziek geworden van ellende, schaamte en zelfhaat. Ik kon dat bewustzijn helemaal niet aan. Ik wilde niet stilstaan bij mijzelf en mijn plezier. Ik mocht helemaal niet genieten. Ik mocht vooral niet laten merken dat ik iets leuk vond. Dat was ik helemaal niet waard. Dat verdiende ik niet.

Na jarenlang therapie is het mij gelukkig gelukt om dit te weerleggen en te relativeren. Hoe onnatuurlijk dat in het begin voelde. Het is een gek besef als je doorkrijgt dat je net zoveel waard bent als iemand anders, dat je er ook toe doet. Dat je leuk genoeg bent zoals je bent. Daar kon ik in het begin met mijn hoofd echt niet bij. Ik vond het maar een gek idee dat ik dit moest veranderen, want het was toch gewoon waar? Ik was toch gewoon minder waard dan iedereen om mij heen? Daar was ik echt van overtuigd. Ik denk dat de jongere Lonneke op dat moment van dat oogcontact op dat karretje ongemakkelijk had weggekeken. Zich ontzettend ongemakkelijk had gevoeld. Zich heel bewust was geweest van haar lichaam. Misschien wel weer had willen afvallen, want dat is wat ik dacht en wilde als ik mij ongemakkelijk voelde. Ik zocht de kracht in mijn zwakte, zoals ik altijd had gedaan. Op dit soort momenten had ik de eetstoornis nodig, om maar niet te hoeven voelen hoeveel pijn het leven deed.

De Lonneke van nu keek niet weg. Misschien dat ik mij niet eens schaamde voor mijzelf op dat moment, maar voor wie ik was geweest. Voor het feit dat ik mij hier normaal makkelijk had laten verleiden door een eetstoornis, door de zelfhaat. Ik denk dat ik mij hierdoor schuldig voelde naar mijn huidige zelf. Door alles wat ik mijzelf heb aangedaan, bewust of niet, ik heb het mijzelf niet makkelijk gemaakt, terwijl ik dat ironisch genoeg juist wilde. Ik zocht de oplossingen in mijn eetstoornis. Ik wilde dat dit mijn leven mooi en fijn zou maken, maar ik vond er alleen maar ellende. 

Terwijl ik mijn rodel-karretje van de baan trok en mijn vriend naar mij toe kwam om te helpen, vroeg hij of ik het leuk had gehad. Ik keek hem aan en knikte. 'Heel leuk.' Ondanks de moeilijke minuut die ik even had gehad, was hier niks van gelogen. Ik had het leuk. Ik mag weer genieten en daar geniet ik van. 

Herken jij deze schaamte?