"Wat zullen we vanavond eten?", vraag ik aan mijn vriendinnen. Al de hele dag maak ik me er druk om en ik wil nu gewoon duidelijkheid. Het gewoon vragen, dat mag en kan opluchten. Helaas lucht het helemaal niet op. "Laten we gewoon een frietje halen bij de snackbar, lekker en makkelijk," oppert iemand. Daar is de rest het wel mee eens. Ik krijg het er benauwd van, maar durf er ook niet echt iets van te zeggen, zij willen dit immers graag en dan kom ik weer met mijn moeilijke eetstoornis. Ik voel me tot last, maar ik vind het ook lastig. Vanochtend had ik havermout met fruit en ik heb in de middag boterhammen gegeten. Mijn tussendoortjes waren Liga's en koeken, dus wat nu? Nu eet ik helemaal geen groenten vandaag?!

Ben je ook zo kritisch als je niet genoeg kcal of koolhydraten hebt gegeten?

Herkenbaar? Je hebt al de hele dag geen groenten gegeten en dan willen de mensen met wie je samen eet in de avond, ook nog eens iets eten als pasta, pizza of patat. Gerechten waar ook weer geen tot nauwelijks groentes in zitten en dat bezorgt je een hoop stress. Dat is ongezond, dat is slecht, nu ga ik dik worden. Je bent enorm kritisch op jezelf en je eetpatroon, je wil het gewoon heel erg graag goed doen en je bent bang dat dit alles gaat verpesten.

Bron: Engin Akyurt CC

Maar ben je ook zo kritisch als je niet genoeg koolhydraten of vetten hebt gegeten? Of als je op een dag te weinig calorieën binnen hebt gekregen? Als het antwoord 'nee' is, wat maakt dan dat verschil? Ook dit zijn voedingsstoffen die je nodig hebt. Ook dit is energie die je nodig hebt. Wanneer je worstelt met een eetstoornis, kan het goed zijn dat deze hier aan het woord is. Minder calorieën, minder vet of minder koolhydraten voelt veiliger, maar waarom? En is dat echt zo?

Je eten op één dag definieert niet jouw gezondheid

Ja, groente is gezond, maar je kan niet op alleen groente leven. Je hebt ook voldoende energie, vetten, koolhydraten en vezels nodig. Nee, als je alleen maar patat eet, is dat niet gezond, maar als je alleen maar sla eet, is dat ook niet gezond. Het gaat veel meer om het geheel! Om een balans en verscheidenheid aan verschillende voedingstoffen, vitamines, mineralen en voldoende energie. Een totaalplaatje. 

Over dat totaalplaatje gesproken, het is niet zo dat je elke dag precies aan dat totaalplaatje moet voldoen. Dat elke dag precíes in balans moet zijn. Dat je nooit iets meer of iets minder mag, want dan zou je het verpesten. Wat je op één losse dag eet, definieert niet jouw gezondheid of voedingspatroon. Dat gaat veel meer over een gemiddelde van dagen, weken, maanden. Elke dag kan een beetje anders zijn en dat is helemaal oké. Vandaag frietjes, morgen weer bloemkool. Of nu een weekje vakantie en veel patat, pizza en ijs eten, volgende week weer in je oude ritme met groente, aardappels en vlees. 

Eetstoornisherstel gaat ook over weer durven eten

Toen ik samen met oud-redactielid Hannah een video maakte over de basiseetlijst, behandelden we ook de vraag waarom je nou die suikerrijke tussendoortjes moet eten. Waarom moet je een koek en waarom kan je niet net zo goed een handje nootjes nemen. Daar wist de diëtist wel antwoord op. Ja, in principe kan je ook net zo goed een handje nootjes nemen of crackers met hummus en wortels. Dat is ook gezond en daar kan je prima voldoende kcal en voedingsstoffen uithalen.

Maar het gaat bij eetstoornisherstel niet enkel daarom. Herstellen van een eetstoornis gaat niet enkel om je lichaam voeden, maar om het vrij worden in je gedachten, om het vrij worden in kiezen waar jij echt zin in hebt. Om geen angst meer te hebben voor bepaalde producten en bepaalde keuzes echt te kunnen maken vanuit jouzelf, in plaats van vanuit de eetstoornis. Om te eten waar je op dat moment zin in hebt. Om geen paniek te krijgen wanneer het een keertje niet anders kan of wanneer je op een feestje bent. 

Natuurlijk kan je in theorie prima voor altijd taart en koek laten staan. Voor je lichaam is dat geen probleem, maar hoe is dat voor je hoofd? Hoeveel angst krijg je van een dagje uit of samen ergens eten? Krijg je last van eetbuidrang, omdat je niet aan je behoeftes voldoet? Eetstoornisherstel kent vele aspecten en gaat uiteindelijk niet eens over eten, maar het behalen van food freedom is iets ontzettend waardevols. Genieten van eten zonder schuldgevoelens, obsessies en angst. En toch goed voor je lichaam zorgen. Want taart of koek is ook niet slecht, als je daaromheen maar genoeg vitamines en voedingsstoffen binnenkrijgt, verdeelt over dat grote plaatje.

Lees ook eens de blog: 'Veilige keuzes maken tijdens herstel' 

Je gezondheid is meer dan je voeding

Wat dat betreft gaat je gezondheid ook over zo veel meer dan je voeding. Gezondheid gaat ook over slaap, stress, je sociale leven, rust, beweging, plezier, voldoende drinken, je omgeving en nog zo veel meer. Gezondheid gaat over je vrij voelen, over genieten, over plezier maken. Dat hangt allemaal niet af van een dagje wel of geen broccoli eten. Dat hangt allemaal niet af van een perfecte balans. Dus staar je niet te blind op alles perfect doen, want daarmee kan je juist zoveel tenietdoen en zo vast komen te zitten. Als alles perfect moet, kan je zo veel verkeerd doen. En dat terwijl het al sneller goed is dan je misschien denkt.

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2022