Ik hoor ze wel. Ik hoor de zorgen, de diagnoses, de vaktermen en de maatregelen. Ik hoor het allemaal aan en weet dat het over mij gaat. Ik weet precies wat er aan de hand is en toch voelt het voor mij totaal anders. Twee werelden die vlak naast elkaar leven, elke dag weer. Ik heb een eetstoornis, maar het voelt niet zo. 

Ik weet wel wat het inhoudt allemaal en dat ik aan die kenmerken voldoe, maar het voelt niet alsof het een stoornis is. Het voelt niet als iets slechts en gek genoeg heb ik daar zoveel redenen voor. Redenen die voor mij waar zijn, die echt voelen en die mijn eetstoornis ook elke dag sterker maken. Of er in ieder geval voor zorgen dat ik eraan vast blijf houden. Redenen die voor mij het 'bewijs' zijn dat het zo erg niet is. Redenen om nog even door te gaan, want dat is precies waar mijn gevoel nu is. Het enige wat mij soms doet twijfelen zijn de reacties van mijn omgeving. Reacties van mensen die ik vertrouw of die de kennis hebben...

Dat jouw gevoel daar nog niet zit, dat het niet voelt als een eetstoornis, of in ieder geval niet ernstig genoeg, betekent niet dat je daar naar moet luisteren. Jouw gevoel heeft op dit moment misschien niet het beste voor met jouw gezondheid en jouw geluk, die mensen wel..... 

Ik functioneer gewoon

Voor mijn gevoel ging alles precies hetzelfde als voorheen. Mijn leven ging door, ik kon alles doen wat ik wilde, ik viel ondertussen alleen af. Dat was het enige, verder functioneerde ik gewoon. Het voelde niet als iets slechts. Ik wilde afvallen, dat lukte en verder gebeurde er voor mijn gevoel niets. In mijn hoofd alleen maar voordelen dus, geen wonder dat ik er niet zo zwaar aan tilde. 

Weinig stoornissen zijn denk ik zo dubbel en tegenstrijdig als eetstoornissen. Het doorzettingsvermogen van een paard hebben, om een ziekelijk doel na te streven, om het vervolgens altijd te min te vinden. Om jezelf telkens een grotere aansteller te vinden. Hoe we in het dagelijks leven tegen gewoon functioneren aankijken, gaat denk ik helemaal niet op voor iemand met een eetstoornis. 

De vraag is misschien ook of je moet wachten tot je niet meer functioneert? Of het überhaupt zo is dat iets pas erg is als je niet meer functioneert. Als ik nu terugkijk naar de gedachtes die ik had over mijzelf en over mijn lichaam, was dat eigenlijk niet mild. Ik kon best gaan werken en naar school, maar mijn hoofd functioneerde totaal niet op andere vlakken. Wat weegt dan zwaarder?

Misschien functioneer jij ook gewoon, ga je naar school en naar werk. Loopt alles ogenschijnlijk op rolletjes, maar brand je jezelf ondertussen helemaal af van binnen? Scheld je jezelf uit, haal je jezelf naar beneden, voel je je somber en onzeker? Is dat echt functioneren? En belangrijker nog; is dat de mate van functioneren die voor je ziet in de toekomst?

Geen nadelen

Naast het 'gewoon functioneren' zag ik ook niet in waarom het allemaal zo erg was. Zolang het niet levensgevaarlijk werd, was het toch niet erg als ik mij er niet slecht over voelde? Ja, natuurlijk was het niet heel erg goed, maar het was mijn manier. Een manier die voor mij werkte en die bovendien niet als een stoornis voelde. Op alle vlakken vond ik mijzelf voor rede vatbaar en geen patiënt.

De functie die het heeft kan voor een periode in jouw voordeel hebben gewerkt, als copingmechanisme dat jij nodig had, waar je je aan vast kon houden. Logisch dat dat als een voordeel voelt, als een manier om ergens mee om te gaan. De een gaat sporten, de ander gaat iets creatiefs doen en ik stort mij op het eten; zo zag ik het. Een manier, zoals vele manieren. Is dat altijd zo erg?

Toch zijn er zo veel dingen die onopgemerkt gebeuren. Gevolgen voor je lichaam en voor je hoofd die je niet opmerkt omdat de focus elk moment van de dag op eten ligt. De lichamelijke nadelen, die hem lang niet altijd in ondergewicht zitten, zoals de tekorten die je opbouwt of je tanden die het al die tijd zwaar te verduren hebben. Er zijn zoveel dingen die een eetstoornis met je doet die je niet ziet. Die je misschien niet eens voelt (of pas nadat dat het al veel langer speelt), maar dat betekent niet dat het onbelangrijk is. Of dat het minder belangrijk is dan de dingen je wél ziet. Ziektes, stoornissen, zijn niet altijd af te lezen. 

Ik bepaal het toch zelf

Uiteindelijk mag jij zelf bepalen hoe jouw leven eruit ziet. Als jij dat liever mét eetstoornis door wilt zetten, is er geen wet die voorschrijft dat dat verboden is. Het is een keuze die je hebt, maar die niet makkelijk te maken is. Misschien voelt het zelfs al wel alsof je die keuze ooit bewust gemaakt hebt. Ik dacht altijd: Ik wilde dit toch? Ik wilde afvallen, dat lukte, dus ik koos hiervoor. Ik heb mijzelf dit aangedaan, dus als het al 'echt erg' zou zijn, is dit een keuze van mij geweest.

Bovendien voelde het alsof ik er op elk moment mee kon stoppen, als ik dat zou willen. Het enige was dat ik dat zelf gewoon niet wilde. Misschien wilde ik wel nooit meer stoppen, maar dat is precies hoe het voelde. Ik kon heus wel weer gaan eten, maar voelde er niets voor. Zo simpel was het. Zo ziek was het. 

Wat het denk ik zo ingewikkeld maakt is dat je het hebt over een psychische stoornis. Dat is precies waarom jouw gevoel anders is, waarom het voelt zoals het voelt. Het is jouw gevoel en dat is de waarheid, daar is niets aan gelogen en dat mag je ook zo ervaren. En tegelijkertijd is dat dus precies waar de ziekte zich manifesteert. Dat het is prima-gevoel, is de ziekte die aan het werk is. Kun je het dus wel helemaal zelf bepalen, als dat gevoel eigenlijk niet altijd te vertrouwen is?

Je mag zelf bepalen ja, maar is dat iets dat je moet willen? Waarom zou een eetstoornis prima zijn? Dat kan denk ik alleen als het andere dingen minder erg maakt, als het een manier is om te overleven bijvoorbeeld? Volkomen begrijpelijk dat het dan de minst erge optie is, de meest veilige misschien wel. Maar heb jij dit dan echt zelf bepaald, of laat de eetstoornis je geen keuze? Gaat het niet veel meer over het niet langer zien van mogelijkheden, geen opties meer hebben en genoegen nemen met iets?

Geen voorwaarden

Natuurlijk heb je te maken met een DSM; het Diagnostisch en Statistisch handboek voor psychische stoornissen. Het boek dat artsen en hulpverleners hanteren voor het stellen van diagnoses. Er moeten simpelweg bepaalde kenmerken worden gesteld aan een ziektebeeld om zo mensen toch zo goed mogelijk hulp te kunnen bieden. Om dat op grote schaal zo goed mogelijk te kunnen regelen, ook al is dat ook niet altijd makkelijk en ook niet altijd wat een individu nodig heeft. 

Misschien maakt dat ook dat je aan jezelf twijfelt, dat het nooit erg genoeg is misschien. Want inderdaad, er loopt altijd wel iemand rond bij wie het erger kan zijn. Maar wat heeft jouw geluk daar eigenlijk mee te maken? Dat bereik, dat stukje speling, is eigenlijk best wel groot. Die cirkel waarin het erg genoeg is, is eigenlijk heel ruim. Want zodra jij in jouw leven, op welk vlak dan ook, hinder ervan ondervindt en ergens simpelweg niet uitkomt, is dat vaak al de belangrijkste voorwaarde. Misschien niet altijd de voorwaarde om ook meteen te voelen hoe ernstig de situatie is, maar wel een voorwaarde om het serieus te mogen nemen. Om het op te mogen merken en wat niet afgewogen hoeft te worden tegenover de situatie van anderen. 

Misschien voelt dat niet als een eetstoornis, maar voelt het wel als iets dat niet lekker loopt. Misschien herken je je niet in alle verhalen die hebt gehoord of gelezen, maar herken je wel het gevoel van ongelukkig zijn. Je niet goed genoeg voelen en het allemaal even niet meer weten. Dat is het enige gevoel dat soms nodig is, het enige gevoel waar je meteen al naar mag luisteren. Wat voel je wel? En is dat wat je wilt? 

♥