Jarenlang stond mijn leven in het thema van angst. Ik was bang om volwassen te worden, bang om iets fout te doen, bang voor het onbekende en bang voor mensen. Ik had weinig tot geen vertrouwen in andere mensen en ging er bij voorbaat al vanuit dat ze mij niet leuk zouden vinden.

Hierdoor heb ik een tijd bijna niet geïnvesteerd in sociale contacten. Daarnaast vond ik mijn eetstoornis ook veel belangrijker. Ik raakte een klein beetje vervreemd van anderen en hierdoor vond ik het soms lastig om mezelf een houding te geven. Daarnaast vond ik (en soms vind ik dit nog steeds) sociaal contact een beetje ongemakkelijk. Zeker als ik iemand niet of nauwelijks ken, ben ik echt niet op mijn sterkst. Op momenten dat ik me niet zo goed voel, krijgt dit soms nog wel eens de overhand. Ik heb op dit moment geen last meer van sociale angst, maar de onderstaande punten merk ik nog weleens op bij mezelf en kwamen dagelijks terug in de periode dat ik vast zat in de angst.

Buiten wachten

Als ik naar huis liep en ik zag mijn buren aankomen lopen, glipte ik snel even een straatje in. Hier wachtte ik geduldig tot ik zeker wist dat ze binnen zouden zijn. De momenten op de gang of in de lift waren voor mij vreselijke momenten. Ik kon dan lastig schakelen en mezelf een houding geven. Ook al is het vrij logisch om af en toe je buren tegen te komen, toch kon ik daar maar moeilijk aan wennen. 

Ik woon nu al een tijdje met mijn vriend samen in een groot appartementencomplex. Het valt eigenlijk wel mee hoeveel mensen er wonen, maar toch kom je met enige regelmaat iemand tegen. Soms merk ik aan mezelf, als ik bijvoorbeeld een lange dag heb gehad, dat ik even geen behoefte heb aan een praatje. Als ik de bus uitstap kan ik vaak al zien of er iemand in de hal staat te wachten of niet. Als ik me goed voel is er niks aan de hand, anders wacht ik even tot ik naar binnen ga. Ik weet dat ik niet bang ben voor het contact, waar dat eerder wel zo was, maar ik bescherm mezelf gewoon een beetje. Ik kan snel overprikkeld raken door bijvoorbeeld ‘laagdrempelige’ gesprekjes. En ik denk dat het oké is om hier je eigen grenzen duidelijk in te hebben.

Doen alsof je iemand niet ziet

Dit heb ik in het verleden heel veel gedaan. Misschien zelfs wel op het gênante af. Ik herinner me een aantal momenten terwijl ik nog studeerde. Ik ging altijd met de bus naar school en weer terug naar huis. De academie was slopend en ik vond het heel fijn om in de bus even rustig naar muziek te luisteren. Als er een bekende instapte, begon mijn hart al over te slaan. Ik wendde mijn blik dan snel af naar buiten of verborg mijn gezicht een beetje in mijn grote trui. Het was niet eens zozeer dat ik er geen zin in had, ik durfde het ook oprecht niet om in de bus een gesprek te hebben. Ook als iemand die ik niet kende tegen mij begon te praten, bestierf ik het bijna. Ik was bang voor een acute black out. Iets wat vaker gebeurd is. Dat ik oprecht niet meer wist wat gepast was om te zeggen; mijn hoofd was dan helemaal leeg. Meestal knikte ik dan maar wat en hoopte dat het gesprek snel overging.

Nu kan ik hier gelukkig veel beter mee omgaan. Ik heb geleerd dat het juist heel leuk kan zijn om met mensen te praten die je niet kent, of lang niet hebt gezien. Ik kan me nog een aantal gesprekken herinneren die ik met vreemden in de bus heb gehad en die zijn juist heel waardevol geweest. 

Onder ditzelfde kopje valt denk ik ook het contact met bijvoorbeeld de buschauffeur. Ik vond reizen in het algemeen altijd best spannend. Ik raakte al overweldigd door alle stations, perrons, de tijden, ik begreep de hele logica niet. Waar ik nu altijd zwaai en vaak ook een praatje maak met de buschauffeurs, was dit een aantal jaar geleden echt uit den boze. Misschien dat er een schamel lachje af kon, maar daar bleef het ook wel bij. 

Telefoonpaniek

Al van jongs af aan vond ik het vreselijk om te bellen. Ik nam thuis de huistelefoon ook nooit op, ook al kon ik zien wie er belde. Deze telefoonangst zit er nog steeds wel een beetje in. Zeker bellen naar instanties vind ik vreselijk. Het wachten vind ik eng, het niet weten hoe het gesprek zal gaan, wie ik aan de lijn krijg... Allemaal onduidelijkheden die me een beetje angstig maken. 

Vorig jaar heb ik een tijd als administratief planner gewerkt. Hier moest ik mensen bellen om ze in te plannen in de bedrijfs-agenda. De eerste dag was vreselijk, maar gek genoeg wende ik er uiteindelijk aan. Ik deed mijn zegje, schreef het op, en dat was het. Ook werd er van mij verwacht dat ik de telefoon opnam als die afging. Ik kende op dat moment het bedrijf nog niet zo goed en wist niets tot weinig af van de producten. Toch leef ik nog. Natuurlijk zaten er soms ongemakkelijke of minder prettige gesprekken tussen, maar ik heb ook echt geleerd dat ik wel degelijk kan telefoneren. Door deze ervaring neem ik ook sneller mijn eigen telefoon op, ook als ik gebeld word door een anoniem nummer. Dit was een angst waar ik echt even doorheen moest om te leren dat me niks kon gebeuren.

Anoniem kopen/afrekenen

Ook al zijn zelf-scankassa's nu een ding; een aantal jaar geleden zag je dit nog veel minder. Ik denk dat mijn angst ontzettend blij was geweest met deze opkomst, maar of het voor mij helpend was geweest is ook maar de vraag. Ik denk juist dat ik mezelf op dat soort momenten moest blijven uitdagen door dat contact soms ook aan te gaan. Ik vond het contact in winkels vaak wel fijn. Ik wist van tevoren dat ik iets moest gaan zeggen en dat hielp mij wel om mezelf voor te bereiden. 

Tijdens mijn eetstoornis bestelde ik veel online. Ik verdronk in mijn eigen angsten en ik schaamde me enorm om gezien te worden. Op deze manier hoefde ik én niet naar buiten én ik hoefde niemand te spreken. Voor mij ideaal. Gek genoeg bestel ik nu eigenlijk nooit meer online. Ik vind het veel fijner om producten en kleding in het echt te zien en te voelen. Ook hecht ik nu veel waarde aan de mening van een verkoper.

Als ik aan deze punten terugdenk, ben ik best wel trots dat dit er vandaag zo anders uitziet. Ik schrik niet meer van mensen en kan juist ook de meerwaarde en de mooie kanten hiervan zien. Mijn dag is gemaakt wanneer een onbekende breed naar me glimlacht of wanneer iemand mij een complimentje geeft. Ik ben denk ik over het algemeen een stuk relaxter geworden. Natuurlijk heb ik ook nog mijn momenten, maar ik denk dat ik hier vooral voor mezelf opkom en mezelf een beetje wil beschermen. 

Welke punten herken jij? Of zou je nog willen toevoegen?