De relatie met je therapeut

 

Als je in therapie bent bij een psycholoog, psychotherapeut of wat voor hulpverlener dan ook, dan is het natuurlijk fijn als het klikt tussen jullie. Het is belangrijk dat je je op je gemak voelt zodat je alles durft te zeggen. Wat doe je echter als die band een beetje door lijkt te slaan en verder gaat dan een hulpverlener-patiënt relatie?

Misschien heb je last van overdrachtsgevoelens, dit komt veel voor en is ook helemaal niet erg. In sommige gevallen is er echter ook sprake van tegenoverdracht, de situatie waarbij jij ook een hoop oproept bij je therapeut en dat jullie contact beinvloedt. Op die manier wordt het wat lastiger om optimaal van de therapie gebruik te kunnen maken en kun je erg in de war raken door wat er in jullie relatie gebeurt.

demons

Na een opname van vier maanden, bleef ik lange tijd ambulant in behandeling bij mijn hoofdbehandelaar. Ons contact was in de kliniek nooit heel intensief, wel vond ik haar een fijne therapeut met wie ik goede individuele gesprekken kon hebben en die me tevens EMDR gaf. Hierdoor deelde ik mijn pijnlijkste ervaringen en herinneringen met haar wat onze band hechter maakte. Zij heeft mij leren kennen op mijn dieptepunt en is vrijwel de enige die alles over mij weet. In de loop van de tijd deelde ook zij dingen over haar leven en ervaringen waardoor ik haar ook beter leerde kennen als mens, in plaats van therapeut. Mijn overdrachtsgevoelens waren toen al best heftig en die werden erger naarmate zij meer over zichzelf vertelde en vaak tegen mij zei hoe leuk ze me vond. Ik voelde me speciaal, zeker toen ik haar mobiele nummer kreeg en ze zelfs op mijn mails reageerde, ook in de avond, het weekend en tijdens vakanties.

Hoe bijzonder ik dit ook vond en hoe fijn het ook voelde, het maakte therapie ook best ingewikkeld. In tijden dat het slecht met me ging, mailden we bijna iedere dag, dit leek mij niet een gezonde situatie en het zorgde tevens voor angst. Ik was bang dat dit intensieve contact een keer zou stoppen of dat ze me ineens zat zou zijn. Ook werd ik heel angstig voor de dag dat we afscheid zouden moeten nemen, ik had het gevoel niet meer zonder haar te kunnen. Ik zag haar als een soort moeder en mijn therapeut bevestigde dit gevoel door op deze wijze met mij om te gaan.

therapist

♥ Bespreken
Natuurlijk is het heel belangrijk om een dergelijke situatie te bespreken, hoe moeilijk en soms schaamtevol het ook is. Tijdens mijn therapie zou ik een keer doorverwezen worden naar een andere therapeut, de doorverwijzing liet echter heel erg lang op zich wachten. Door hierover in gesprek te gaan kwam naar voren dat ik mijn therapeut niet alleen als een soort moeder zag, maar dat zij mij ook als een dochter zag. Als je last hebt van overdrachtsgevoelens is dit natuurlijk de ultieme bevestiging, maar ergens zei mijn gezonde verstand ook dat dit niet goed was. We waren (te) erg aan elkaar gehecht en dit zou het afscheid een paar maanden later alleen maar moeilijker maken. Door erover te praten werden we echter alletwee bewust van onze relatie zodat we hier beiden op konden letten. Dit scheelde voor mij al erg veel, tijdens onze gesprekken kon het over de band gaan, maar vooral ook over waar het vandaan kwam dat we zo gehecht waren.

 Grenzen
Als je een hechte band hebt met je therapeut, onthoud dan altijd wat de grenzen zijn. Mocht jouw therapeut je bijvoorbeeld ineens uitnodigen bij haar thuis, ga hier dan niet op in. Dit is een hele onprofessionele houding en je zult hier uiteindelijk door gekwetst worden. Ga in gesprek en probeer als gezonde volwassene naar de situatie te kijken zonder mee te gaan in je verlangens. 

 Hechten
Tijdens de gesprekken met mijn therapeut kwam ook naar voren dat het ergens heel goed was wat er gebeurde. Ik durfde me sinds jaren weer aan iemand te hechten, iets wat ik niet eerder niet durfde en wilde omdat ik dacht dat ik altijd teleurgesteld zou worden. Door de relatie met mijn therapeut kon ik in een veilige setting oefenen met dat hechten en wat dit allemaal bij mij opriep, zeker als iemand liefde teruggeeft waar ik zoveel behoefte aan had. Ik merkte dat dit voor mij heel heftig was: ik kon me niet voorstellen dat iemand mij oprecht leuk zou vinden en ging zelfs van alles proberen om haar boos te krijgen en van me af te duwen. In het echte leven zou dit voor de ander misschien heel gek en verwarrend zijn, maar in therapie kon ik mijn therapeut als ''oefenmateriaal'' gebruiken. Ik probeerde haar af te stoten, maar ze bleef, ondanks alles wat ik deed en juist omdat ze me simpelweg een leuk mens vond. Therapie is daardoor heel veilig om te oefenen met een relatie aangaan en je durven te hechten aan iemand. Niet per se in de zin van een liefdesrelatie, maar alle relaties in het algemeen.

 Onthechten
In therapie zijn betekent echter ook dat afscheid moeten nemen uiteindelijk onvermijdelijk is. Je kunt niet de rest van je leven bij je therapeut blijven, hoe graag je dat ook zou willen. Ik heb zelf allerlei theorieen bedacht om maar bij mijn therapeut te kunnen blijven. Zo zag ik mezelf al als oppas voor haar kinderen, of ik kon in dezelfde woonplaats gaan wonen zodat ik elke dag langs haar huis zou fietsen. Mijn therapeut en ik wisten echter allebei dat dat nooit zou gaan gebeuren omdat zij in de therapieruimte zat als hulpverlener, niet als moeder, buurvrouw of wat dan ook. Dit betekende dat onze gesprekken steeds vaker over afscheid nemen gingen toen de einddatum van mijn therapie naderde.

scared

Dit was pijnlijk omdat ik hier niet eens over na wilde denken. Ik wilde zo lang mogelijk van onze gesprekken ‘'genieten'' en tijdens het laatste gesprek gewoon ‘doei' zeggen zonder er verder ooit nog over na te denken. Therapie was echter juist de plek om ook met dit onthechten te oefenen, juist omdat ik en mijn therapeut allebei aan elkaar gehecht waren. Voor haar was het daarom ook moeilijk. Tijdens onze gesprekken konden we hierover praten en kijken hoe we verder zouden gaan na ons afscheid.

Ik leerde dat mijn therapeut weliswaar uit mijn dagelijks leven zou zijn, maar dat ze wel altijd in mijn hoofd en hart zou blijven. Als ik niet wist wat ik moest doen of graag met haar wilde praten, dan hoefde ik maar aan haar te denken en wist ik eigenlijk al wat ze zou zeggen. Hiermee werd ze als het ware een stukje van mij, en zij zei oprecht dat ik ook een stukje van haar werd. Dit gaf mij zoveel rust: we zouden wel afscheid nemen, maar ze zou nooit echt weg zijn.

In het begin dacht ik veel aan haar en was ik bang dat zij mij zou vergeten, maar dit was niet zo. Zij dacht ook aan mij, in het begin vaak en later minder, maar als ze iets hoorde wat ze met mij associeerde, dan zat ik in haar hoofd, net als zij bij mij zat. Stap voor stap kon ik me hierdoor van haar losmaken en zelf verder gaan. Na het afscheid was het niet voorbij. 

forget

Hoe is de band met jouw therapeut?

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

violindustrial - Vrijdag 28 maart 2014 12:40
Ik herken het zelf totaal niet want ik heb in heel mijn therapie tijd ontzettend veel gepraat maar heel weinig daadwerkelijk "gezegd". Maar wel een goed artikel dit!
m - Vrijdag 28 maart 2014 12:56
oh wow, wat een mooi geschreven stuk! Ik heb nu voor het eerst een heel fijne therapeut. Ze is heel professioneel vind ik. Daardoor maakt dat het voor mij ook makkelijk om echt te werken, aan mezelf, door alles wat zij inbrengt op mijn 'praten' en wil ik er mee aan de slag, omdat zij het zegt. Ik wil het haar bewijzen, maar voel toch dat ik het zelf ook vooral wil en dat is natuurlijk de insteek die je wilt bereieken in een therapie. Er is zeker een klik in mijn beleving, maar nogmaals wel heel professioneel, dat is idd. denk ik wel heel belangrijk om uiteindelijk niet op eoa manier gekwetst te worden, maar er het optimale uit te kunnen halen en met 'liefde' op terug te kunnen kijken als de therapie ooit weer gaat stoppen, ik hoop dat het voor mij zo mag worden.
onlymy - Vrijdag 28 maart 2014 13:32
Mooi geschreven, ik herken mezelf er enorm in.. zelf heb ik heel erg veel moeite met loslaten van een docent en therapeute.. nog steeds na al een jaar zit ik er heel erg mee..
Maanmeisje - Vrijdag 28 maart 2014 14:20
Wat mooi geschreven zeg. Vooral het laatste stukje. Ik vind er wel herkenning in.
AnaMan - Vrijdag 28 maart 2014 17:28
Heel heftig... Loslaten is zó moeilijk als je jarenlang bij een therapeut hebt gelopen die écht om jou geeft, en waar jij ook om geeft. Heel erg goed artikel, krijg er bijna kippenvel van!
Sim - Vrijdag 28 maart 2014 18:12
Hoi Sandra, wat een prachtig treffend stuk heb je geschreven. Hoewel ik zelf (nog) nooit in therapie ben geweest kan ik me goed voorstellen dat de relatie met je therapeut een dergelijke vorm kan aannemen. Ik kijk uit naar een volgend verhaal van je, succes.

Liefs Sim.
xEmily - Vrijdag 28 maart 2014 18:34
Wauw, zeker het laatste stukje is echt heel erg helpend! Dankjewel!
-Loved- - Vrijdag 28 maart 2014 18:52
Wauw, wat een fijne blog. Bedankt!
sneeuwvlokje - Vrijdag 28 maart 2014 19:32
Wat een mooi stuk! Ik herken het wel, met mijn oude therapeut had ik ook een hele hechte band. Ik mis haar nog steeds soms, ook al is het meer dan een jaar geleden dat ik haar voor het laatst heb gezien. Met de therapeut die ik nu heb, heb ik helaas helemaal geen klik...
xchicksterr - Vrijdag 28 maart 2014 21:16
Herkenbaar. behalve dat het wederzijds is. mijn therapeut heeft gezegd dat ze nooit mijn moede rof echtegnote wordt. dat was erg ijnlijk. maar ja, ergens blijft de hoop dat ze aan me vraagt wat mn nr is en dat we contact houden na mijn afscheid. :(
Anoniem - Vrijdag 28 maart 2014 21:51
Wat een dapper en goed stuk!

Ik heb dit zelf met een leraar gehad. Hij was eerst mijn mentor, toen hadden we heel veel contact. In de bovenbouw heb ik bewust geprobeerd het contact te beperken, maar de gesprekken bleven heel vertrouwd, veilig. Vorig jaar heb ik examen gedaan en ik heb me vaak afgevraagd hoe het zou zijn als ik van school weg was. Heb me idd ook wel eens ingebeeld dat ik op zijn kinderen zou passen oid.
Nu ik van school weg ben blijft het wel raar. Ik mail hem heel af en toe nog. Heb gelukkig wel een stuk minder last van die overdrachtsgevoelens, maar echt geen contact meer met hem lijkt me zo naar...
Espoir - Zaterdag 29 maart 2014 09:26
Wauw, dapper en mooi geschreven. Ik heb niet echt last van overdrachtsgevoelens momenteel, maar de angst om mijn therapeute los te laten, en afscheid te nemen (wat niet lang meer duurt) maakt me wel ontzettend bang.. Dus fijn om dit even te lezen, bedankt!
marleen - Zondag 30 maart 2014 13:06
Ik herken die hechte band van bij mijn huisarts
Maar van haar zal ik de komende 30 jaar hopelijk nog geen afqcheid moeten nemen
Jelle - Zondag 30 maart 2014 22:10
Ik moet er niet aan denken om ooit afscheid te nemen van mijn therapeute. Ze voelt als een vriendin, we schelen ook maar 5 jaar in leeftijd. Ze is een lot uit de loterij. Oke, dat klinkt heel overdreven, maar tot nu toe had ik vooral nare ervaringen met hulpverlening. Moet alleen wel oppassen dat ik me niet teveel aan haar ga hechten. Het klikt gewoon heel goed, we zouden zo vriendinnen kunnen zijn. Ik zou het heel moeilijk vinden om op een dag zonder haar verder te gaan..
Star* - Vrijdag 4 april 2014 06:44
snap de overdrachtsgevoelens heel goed, zijn ontzettend herkenbaar. Alleen snap echt niet dat die therapeut er zo mee om is gegaan, vind dat onprofessioneel.
muurbloempje - Vrijdag 4 april 2014 19:37
heel erg herkenbaar ! ik heb deze gevoelens van (teveel ? aan therapeut) hechten vaker gehad. is ook niet zo gek, omdat je voor je gevoel eindelijk iemand hebt gevonden waar je dingen/ gevoelens mee kunt delen, wat bij tot dan toe bij niemand anders kon!
Pauw - Vrijdag 4 april 2014 19:52
Dit herken ik ook. Al dan niet zo zeer in mijn therapeut omdat ik niet meer hier bij loop. Maar ik merk wel elke keer als ik bij een goede kennis ben, met wie ik ook mijn hele verleden heb gedeeld, dat ik het weer rot vind om afscheid te nemen. Elke keer is het ook weer een afscheid met een dikke knuffel en als ik dan weer thuis ben heb ik zo van nou wanneer zal ik weer gaan. De band is enorm hecht en vandaag opgebiecht dat het mij wel angstig maakt dat ik ooit afscheid van haar moet nemen. Ze is als een moeder voor mij en dat maakt het misschien soms ook wel erg gecompliceerd. Bedankt voor het delen en je tips.:)
mijntje - Maandag 1 september 2014 20:19
@ Sandra.
Wat een mooi en herkenbaar stuk.
Ik heb in mijn relatie met mijn hulpverlener ook gemerkt dat eerlijk hierover zijn heel erg belangrijk is.
Wat ik me wel afvraag is of het contact nooit kan blijven bestaan. Ik snap dat rouwen om wat je gemist hebt goed is en dat een hulpverlener nooit kan vervullen wat je gemist hebt. Maar betekent dat dan dat je nooit meer kleine dingetjes mag ontvangen van wat je gemist hebt? Juist doordat ik me wel gehecht heb aan mijn hulpverlener, is zij ook degene geweest die mij het meest heeft kunnen leren, juist ook in het leren op mijn eigen benen te staan. Stel dat we na ons professionele contact toch contact zouden houden, is dat dan perse slecht? Als zij zou merken dat ik te afhankelijk word, kunnen we het contact toch altijd nog verbreken?
En is er altijd sprake van tegenoverdracht bij een hulpverlener, kan het ook zijn dat iemand als een ouderfiguur om je geeft, zonder dat het je ouder is?? Heeft dat altijd met een onvervuld verlangen bij de therapeut te maken? Is het onmogelijk om als volwassene als een ouderfiguur om een andere volwassene te geven? Bij pleegouders kan dit toch ook? Of is het dan leeftijdsgebonden??
Sjonge, veel vragen...
Zou hier zo graag antwoord op willen...
pink - Vrijdag 10 oktober 2014 21:40
Mooi geschreven zeg! Lijkt me inderdaad heel moeilijk om je therapeute na zo'n intensief traject nooit meer te zien. Kan me dat ook echt niet goed voorstellen...
pink - Vrijdag 10 oktober 2014 21:54
@Nijntje, die gedachte heb ik idd ook wel, of het echt slecht is om contact te houden?
Lisa - Zondag 22 november 2015 09:47
Oh dit is zo intens herkenbaar! Alleen is mijn psycholoog van mijn leeftijd, waardoor hij met vlagen meer als een vriend voelt. Of nouja...eigenlijk is er een aparte categorie nodig voor hoe ik hem zie. Want het is geen vriendschap maar het is meer dan zomaar mijn hulpverlener. Hij heeft zelf ook naar mij uitgesproken dat hij bij mij een grote mate van betrokkenheid voelt die niet gebruikelijk is voor hem. Mijn traject gaat vrij abrupt ten einde komen want hij gaat weg ver voordat ik klaar ben met therapie en dat doet behoorlijk pijn. Maar wat jij op het laatst schrijft, zo voel ik dat ook. Hij zal nooit echt weg zijn.
Angela - Woensdag 29 juni 2016 09:52
Ik herken mij volkomen in je verhaal. Ook ik hechtte teveel aan mijn therapeut en ben 5 jaar in behandeling geweest. Toen ik in 2 maanden tijd mijn vader, schoonmoeder en kat verloor, ging het erg slecht met me. Toen ik een paar maanden daarna ook mijn baan verloor, ging het nog slechter. Exact in die periode gaf zij aan de therapie te willen overdragen aan iemand anders en dat was de bekende druppel waardoor ik instortte. Ze beloofde mij nog 11 sessies waarin we samen zouden uitkijken naar een andere hulpverlener. Doordat ik in crisis raakte ben ik tijdens de 3e sessie weggestuurd omdat ze mijn problemen te complex vond, waardoor ik nooit afscheid heb kunnen nemen. Ik heb diverse malen om een afrondend gesprek verzocht, maar dit is stelselmatig geweigerd omdat zij dat beter voor mij vond. Het is al 6 maanden geleden en ik heb het er nog dagelijks moeilijk mee. Juist omdat ik in therapie was in verband met verlatingsangst en een onveilige jeugd, was een goed afscheid heel belangrijk. Ik durf mij niet meer te hechten aan hulpverleners want deze pijn wil ik nooit meer voelen. Ik vertrouwde haar en heb mij volledig opengesteld en juist toen ik haar het hardst nodig had, stond ik er weer alleen voor, want mijn verleden triggerde. Ik ben erg boos op mezelf dat ik mij zo heb gehecht waardoor ik nu met de pijn en het verdriet zit, waaruit ik moeilijk los kom. Dit bevestigt dat goed afscheid nemen heel erg belangrijk is.
jorika - Maandag 8 augustus 2016 20:27
ik moet binnenkort afscheid nemen van mijn therapeut waar ik negen jaar therapie bij heb gehad. hij was is degene waar ik ontzettend veel gedeeld heb. ik heb tegen geen enkele andere therapeut zoveel gezegd. hij gaat met pensioen. ik herken de overdracht maar ook de tegenoverdracht die je beschrijft vooral in dat ik ook steeds meer van dingen in zijn priveleven wist. nu is het al een paar maanden helemaal mis tussen ons. ik ben er zelfs voor opgenomen. ik vind het heel moeilijk om afscheid te nemen maar hij volgens mij ook maar het wordt allemaal op mijn bordje geschoven. we hebben tijdens mijn opname gesprekken gehad met mijn psychiater van daar erbij. helaas was het daarna alweer mis. ik heb hem er vandaag in mail op aangesproken en gezegd dat ik denk dat hij het ook moeilijk vindt. dat zou ook menselijk zijn omdat hij met mij een hele speciale band heeft opgebouwd maar hij schuift het alleen terug naar mij. ik heb nu nog maar een keer en dan gaat hij een maand weg. daarna misschien nog een gesprek maar dat is helemaal niet duidelijk meer. het maakt mij erg boos, ook erg verdrietig en ik ben er al drie dagen kotsmisselijk van en er is al veel heftigs gebeurd.
Hanneke - Zondag 6 november 2016 01:37
Hoi Angela,

Je bent zo sterk, echt prachtig dat je je therapeut niet veroordeeld. Ik moest zelf een wenkbrauw optrekken toen ik las dat ze juist in de moeilijkste periode wegwilde. Na doorlezen kreeg ik de bevestiging; je hebt zelf ook heel veel gegeven aan je therapeut...

Zorg hier goed voor en geef het aan jezelf....
piet - Vrijdag 15 december 2017 02:38
ik kan daar over mee praten ,mij vriendin was in behandeling bij een therapeut,ze heeft hynose en regressie bij haar gedaan en wat kwam daar uit voort ze zijn samen een relatie begonnen en hebben mij buiten gezet ,huis weg ,alles weg ,straf dat zo een persoon zich dan tharapeut mag noemen en er zo mee weg komt !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
Lizzy - Donderdag 20 september 2018 17:38
Herken baar dit. Ik zit er nu middenin. Maar ik word nog steeds elke keer geconfronteerd met diegene. Dan word het wel heel lastig om diegene los te laten, terwijl je wel van iemand houd en andersom weet ik ook dat zij ook om mij geeft. Dat is gewoon echt niet grappig. Dat verscheurd mijn hart. Maar het is een feit dat een hulpverlener geen echte vriend kan/mag zijn. al weten we in ons hart wel dat het waar is. Een soulmate.
Dierckx Marijke - Vrijdag 5 juni 2020 15:47
Ik ben al 10j in therapie bij een therapeut. Ik heb APS Stoornis. Nu voel ik alsof ik stilaan scheid met hem. Hoe moet ik de pijn dragen?