Ben jij een perfectionist?

 

perfectionisme, imperfectie, loslaten, faalangstNatuurlijk wil je het graag goed doen, mensen tevreden stellen, je van je beste kant laten zien, scoren, presteren... Er is niks mis mee om het beste uit jezelf te willen halen en jezelf te blijven ontwikkelen. Maar de grens tussen 'je best doen' en 'het perfect willen doen' is gauw overschreden.

Een beetje perfectionistisch zijn, kan goede resultaten opleveren. Je perfectionisme zorgt misschien voor goede cijfers of een tevreden baas. Jouw huis is altijd schoon en opgeruimd en je bent nooit te laat met het betalen van je rekeningen. Of door je perfectionisme zie je er altijd verzorgd uit en vergeet je nooit een kaartje te sturen als iemand jarig is. Heel fijn.

Maar er zit ook heel veel onvrijheid in perfectionisme. Het zorgt ervoor dat je de dingen op één bepaalde manier moet doen, anders gaat het 'gegarandeerd fout'. Je kunt niet ontspannen voordat de dingen 'perfect' zijn, je gaat regelmatig je grenzen over en je bent voortdurend bang om te falen. Door je perfectionisme word je onrustig als iets anders loopt dan verwacht: een perfectionist wordt niet graag verrast. Allemaal minder fijn.

Staat jouw perfectionisme je in de weg in het dagelijks leven? Je bent niet de enige. Er zijn ontzettend veel mensen die bang zijn om te falen, afgewezen te worden of de controle te verliezen, als ze de dingen niet 'perfect' doen. Op een bepaald punt in je leven ben je ervan overtuigd geraakt dat je niet goed genoeg bent, als je de dingen niet perfect doet. Maar is dit wel de manier waarop jij in het leven wilt staan? Of zou je je perfectionisme wel een beetje willen loslaten?

perfectionisme, imperfectie, loslaten, faalangstPerfectie bestaat niet
Tijd voor een wake-up call. Er bestaat niet zoiets als 'de perfecte' dochter, leerling, werknemer, zus, vriendin of burger. De perfecte mens bestaat simpelweg niet. De wereld is niet perfect. De wereld, met al haar bewoners, heeft prachtige kanten en pijnlijke kanten. Er is licht en duisternis, met een regenboog aan tinten ertussen in. De schoonheid van mensen zit 'm niet in het zijn van één van de uitersten, maar in het ontdekken en tonen van allerlei nuances.

Perfectie is een illusie. Elk beeld dat je hebt van perfectie - bijvoorbeeld het perfecte lichaam of de ideale partner - is leeg en betekenisloos. Geen mens, dier, natuurfenomeen, apparaat of ding is zonder imperfecties. Willen voldoen aan die illusie, is als water naar de zee dragen: een nutteloze, eindeloze en zware taak. Het is zonde van je energie. Steek je tijd en kwaliteiten liever in het ontwikkelen van jezelf en je talenten. Als je daardoor of daarna ook nog een bijdrage kunt leveren aan de ontwikkeling van anderen, is het helemaal prachtig.

Alles of niets
Veel perfectionisten denken zwart/wit. Het is Alles of Niets. Of je doet het perfect of je doet het helemaal fout (of je doet het niet!). Of je bent de perfecte dochter of je bent een vreselijk kind. Of je hebt een perfect, opgeruimd huis of je verliest alle controle in de rotzooi. Of je hongert jezelf uit of je wordt gigantisch dik. Het is heel gemakkelijk en verleidelijk om in zwart/wit denkpatronen te vervallen. Gemakkelijk, omdat je het gewend bent. Verleidelijk, omdat het veilig voelt. Als je 'twee opties' hebt, is de wereld duidelijk. Als je je bewust wordt van heel veel opties, is de wereld onoverzichtelijk en spannend.

Maar tegenover dit gemakkelijke en veilige van het alles-of-niets-denken, staat onvrijheid en krampachtigheid. Je mist de andere opties, de andere mogelijkheden, de jus van het leven, als je jezelf beperkt tot een star gedachtepatroon van 'perfect' en 'fout'. Oefen het denken in tinten, door gesprekken aan te gaan met andere mensen hierover. Als je met een dilemma zit en je hebt het idee dat er maar 2 opties zijn, stel het dan eens aan een ander voor. Iemand die er vanaf een afstandje naar kan kijken, ziet vaak veel meer opties.

Wie ben jij
Een hele belangrijke vraag, voor ieder mensenleven. Wie ben ik? Als je perfectionistisch bent, is het goed om regelmatig stil te staan bij deze vraag. Want hoeveel zeggen jouw studiepunten over wie jij bent? Hoeveel zegt jouw gewicht over wie jij bent? Hoeveel betekenen jouw 'perfecte prestaties' voor wie jij werkelijk bent? Ben jij je baan, je studie, je lichaam of je relatie? Of ben jij veel meer dan dat?

perfectionisme, imperfectie, loslaten, faalangst, jezelf zijn

Onderzoek wie je bent en wat je wilt in het leven. Koppel je waarde los van je prestaties. Jij hebt je bestaansrecht en je waarde 'gekregen' op het moment dat je geboren werd. Niemand twijfelt aan de waarde van een pasgeboren baby. Sindsdien ben je niks kwijtgeraakt. Sterker nog, je heb er alleen maar meer bij gekregen en bijgeleerd.

Falen bestaat niet
Voor een perfectionist is falen een nachtmerrie. Het niet perfect doen staat gelijk aan falen. En aangezien het vrijwel onmogelijk is om dingen perfect te doen, faalt een perfectionist heel vaak. Niet omdat je meer fouten maakt dan anderen, maar puur omdat je hogere eisen stelt aan jezelf.

Sta jezelf toe om het wat minder perfect te doen. Sta jezelf toe om fouten te maken. Van fouten leer je. Zo simpel is het. Je mag vallen. Je mag worstelen. Je mag leren. Je mag groeien. Vat het niet te zwaar op allemaal. We maken allemaal wel eens een foutje. Niks aan de hand! Het gaat niet om de fouten die je maakt, het gaat erom hoe je er vervolgens mee omgaat. Oefen af en toe met het maken van fouten - klein of wat groter - en ervaar dat het helemaal niet zo erg is.

Een beetje perfectionist zal nu denken 'ja, maar...', met een prachtige reden erachter aan waarom falen geen optie is. Houd voor jezelf helder wat het vasthouden aan je perfectionisme je oplevert en wat het je kost. Maak de afweging en ga de uitdaging aan. Je kunt simpelweg niet alles & iedereen tevreden stellen in het leven. So what als je het eens een keertje minder goed doet? So what als je een keer kritiek krijgt? Fouten maken is menselijk!

Loslaten
Het is niet gemakkelijk om je oude overtuigingen los te laten. Je bent gewend om op een bepaalde manier naar jezelf en de wereld te kijken. En je bent gewend om de dingen op een bepaalde manier te doen. Opeens een tandje lager, een beetje 'minder perfect' of een stapje terug doen, kan heel eng voelen. Want wat gebeurt er als je loslaat? Stort de boel dan in? Vindt iedereen je dan opeens stom of dom of lomp? Je perfectionisme loslaten kan voelen als een sprong in het diepe.

Maar vergeet niet dat loslaten van je perfectionisme niet betekent dat je compleet het tegenovergestelde moet gaan doen. Je gaat niet van het ene uiterste naar het andere uiterste. Als je gewend bent om allemaal negens en tienen te halen op school, hoef je nu niet opeens onvoldoendes te gaan halen. Tussen een 10 en een 3 zitten nog een heleboel andere mooie getallen. Het einde is niet 'zoek' als je je perfectionisme loslaat. Je verliest niet alle controle. Je krijgt juist controle, omdat je leert vertrouwen op jezelf, in plaats van je perfectionisme. Lees hier tips om te oefenen met loslaten.

Herhalen
Wat kan het veel spanning opleveren als je 90% levert, in plaats van de 140% die je gewend bent. Wat kan het naar voelen als je huis niet spik en span op orde is, als je bezoek krijgt. Wat kun je je lui voelen als je eens wat minder hard werkt. Het is oké om die dingen te voelen. Laat het er maar zijn. Je weet waardoor het komt: die spanning, het nare gevoel, die negatieve gedachten ontstaan doordat je tegen je oude patronen ingaat. Accepteer wat je voelt en zeg vervolgens tegen jezelf: Ik doe het goed. Het is oké.

Bedenk een paar zinnetjes die voor jou helpend zijn in situaties waarin je oefent met het loslaten van je perfectionisme. Ik ben goed zoals ik ben. Ik faal niet, ik leer. Ik doe mijn best en dat is meer dan genoeg. Ik accepteer dat ik niet alles perfect kan doen. Perfectionisme bestaat niet. De wereld vergaat niet als ik de controle loslaat. Ik kan het aan. Blijf deze zinnetjes herhalen, om jezelf te kalmeren. En na een tijdje zul je merken dat deze nieuwe overtuigingen steeds meer terrein winnen op je oude overtuigingen en patronen.

Ben jij perfectionistisch?

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

M - Zondag 9 december 2012 17:15
jeps, ik schijn perfectionistisch te zijn. En als ik dit dan zo lees, dan komt het aardig overeen. Punt is dat dat 'loslaten' niet kan accepteren en er heel ongelukkig van wordt, omdat ik mijn eigenwaarde nog steeds teveel af laat hangen van dat wat ik doe (en behaalde resultaten) en waar andere mensen mij mee associëren, etc...
Vlindertje. - Zondag 9 december 2012 17:27
Ik ben een perfectionist en alles is dan ook super herkenbaar. Mooi geschreven hier heb ik zeker wat aan, ik wil graag wat minder zwart-wit denken dat belemmerd op dit moment heel erg mijn leven.
B. - Zondag 9 december 2012 17:35
Ik ben enorm perfectionistisch en mij staat dat heel erg in de weg in mijn dagelijks leven. Als ik uit school kom moet ik van mezelf meteen leren, mijn kamer moet aan orde zijn en als ik een onvoldoende heb gehaald ben ik daar dagen lang de kluts van kwijt. Ik zou ook net als vlindertje een stuk minder zwart-wit willen kunnen denken.
Flower - Zondag 9 december 2012 17:52
Hier nog zo'n perfectionist en helaas ook een controlefreak, weg wordt ik ervan. Ben nu aan het leren om van 'moeten' van mezelf, naar 'willen' gaan.
ThinkBelieveAchieve - Zondag 9 december 2012 18:26
Wat een ontzettend fijn artikel!
xxdancingx - Zondag 9 december 2012 18:52
ik ben zo perfectionistisch als wat :')
Zou er graag van af willen want ik ben op deze manier al behoorlijk wat grenzen over gegaan. Met negatieve gevolgen. En als perfectionist wil je die negatieve dingen ook weer goed doen. En zo is het cirkeltje weer rond. Je blijft door gaan. en doe je iets fout. Dan ga je het toch gewoon opnieuw doen tot het wel goed gaat.
Vreselijk irritant!
All I want for christmas is een beetje minder perfectionistisch zijn. en dat voor alle perfectionisten in de wereld.
Singingbee - Zondag 9 december 2012 19:12
Ja, heel erg herkenbaar
Sweetestgoodbye - Zondag 9 december 2012 19:16
Wat een fijn artikel! Ik ben óntzettend perfectionistisch en het houdt mij zó tegen om te leven en te doen wat ik werkelijk wil.. Ik streef naar perfectie, maar wanneer ik het behaald heb is het nog niet goed genoeg. Het moet altijd beter.

Dit artikel zal ik vaker teruglezen om mijzelf er aan te herinneren dat goed ook goed genoeg is.
Mijntje1987 - Zondag 9 december 2012 19:40
Wat fijn toch altijd, die goede blogs op zondagmiddag, Karianne!
F. - Zondag 9 december 2012 20:10
soms kan ik echt heel perfectionistisch bezig zijn, maar ik weet van mezelf wanneer ik moet kappen. omdat ik het anders verpruts. maar op sommige momenten dan maakt het me helemaal niet uit of het er wel of niet uit ziet.... dus ik ben een soort midden weg :P
Lovatic - Zondag 9 december 2012 22:45
ik ben ontzettend perfectionistisch.
o - Zondag 9 december 2012 22:58
Ik ben een rasechte perfectionist, dus ik ben erg blij met dit artikel!
Sas - Maandag 10 december 2012 10:54
Ik ben ontzettend perfectionistisch, goed artikel trouwens!
Laatst kwam ik er zelf achter dat ik inderdaad bang ben om lagere cijfers te halen. Reden hiervoor was dat ik de schaal 1-10 zie als een schaal voor mijn inzet. Als ik een lager cijfer heb gehaald, voel ik me lui en heb ik niet goed genoeg mijn best gedaan. Terwijl die schaal eigenlijk staat voor hoeveel procent van de vragen van dat specifieke tentamen je goed hebt.. Doel voor het komende tentamen op 20 dec; tevreden zijn met wat ik heb gedaan voor het vak, tevreden zijn met mijn inzet, ongeacht het cijfer. Uitdaging...!
Anoniempje - Maandag 10 december 2012 12:04
Ik ben heel perfectionistisch en dat is echt heel lastig!
LimeTree - Dinsdag 11 december 2012 07:54
Ik ben enkel perfectionistisch op bepaalde vakken; ik moet die kilometers hardlopen en ik moet die tien voor Duits halen, maar dat ik dan een 3 voor wiskunde sta kan me weer niets schelen. Ik herken me niet bijzonder in dit stukje, dus een echte perfectionist zal ik wel niet zijn.
Meadow - Dinsdag 11 december 2012 10:45
Klein voorbeeldje:
Zondag vierde ik mijn verjaardag. Gezegd dat mijn ouders broer schoonzus en kids vanaf half 12 welkom zijn
ik sta om 10.00 uur te zuigen. en 5 voor half 12 nog ff snel het toilet.
staat mijn broer al voor de deur! GRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRRR
Maar alles moet aankant, zoon en manlief moeten er netjes bij staan etc. pfffff
de zelfgemaakte pompoensoep van Jamie moet super zijn.
Speciaal zoutloze nootjes voor mijn vader gehaald. Wijntje voo rmijn moeder. Lekker drinken en chippies voor de kids. Alles moet en zal perfect.
ik ren me de hele dag suf. Om savonds weer op nieuw te beginnen met schoonmaken.!!!!

WHAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAH Gek
Kelly47 - Zaterdag 2 februari 2013 01:16
Zeer herkenbaar dit.








Jammer genoeg.
Nacindaa. - Woensdag 2 oktober 2013 20:02
yes i am.. ;(
lizzydizyy - Zaterdag 15 maart 2014 15:17
Waarom is dit artikel zo herkenbaarr ???
Ik ben super perfectionistisch als wat en heb ook nog eens faalangst super lastig allemaal wil er ook heel graag van af maar weet eigenlijk niet zo goed hoe durf eigelijk niet naar mijn ouders of mentor te stappen haal door mijn faalangst super slechte punten voor alleen engels en an echt geen spreekbeurten doen of presentaties houden. En door mijn perfectionisme voel ik me dan zo stom en eenbloser niet normaal wil op die momenten gewoon heel even dood zijn helaas kan dat niet dus ik voel me dan alleen maar heer kut en mislukt. En ik weet dus niet hoe ik hier van af kom ofso durf het tegen niemand te zeggen zelfs niet tegen mijn best vriendin of ouders denk dan dat ik zo mislukkeling ben dat zo raar is heefy iemand tips voor mij hoe ik hier van af kan komen
T.. - Donderdag 12 juni 2014 22:54
Dit is inderdaad heel herkenbaar. Soms heb ik er helemaal geen last van, maar dan het volgende moment komt het vanzelf weer terug!

Ik heb het vooral bij dingen die ik eng vind dat ik perfectionistisch wordt. Dan wil ik zo graag niet laten merken dat ik ergens bang voor ben dat het heel erg is als het dan mis gaat. Alsof mensen dan zien dat ik iets eigenlijk niet durf.

Maar in plaats van dan trots te zijn dat ik het dan toch heb gedaan, voel ik me rot en dat is alleen maar de onzekerheid. Ik wou zo graag dat ik daar eens vanaf kwam:(
r. - Dinsdag 19 april 2016 09:38
ik ben enorm perfectionistisch, ik krijg dit ook vaak terug te horen.