Heb jij dat ook wel eens, zo'n dag waarop iedereen leuker, mooier en slimmer lijkt dan jij? Zo'n dag waarop je alleen maar perfect gestylde mensen tegen komt in de stad en iedereen er leuker uitziet in de trein? Ik wel in ieder geval. Regelmatig kan ik wegzakken in een gevoel dat anderen het allemaal beter voor elkaar hebben dan ik. Waarom ik mezelf zo graag vergelijk met anderen? Geen idee. Het brengt me eigenlijk vooral narigheid en onzekerheid.

Jezelf vergelijken is mensenlijk
Dat we onszelf vergelijken met anderen is volgens psychologen heel normaal en menselijk. Door jezelf te vergelijken bepaal je jouw positie binnen de groep. En dat is belangrijk, omdat we allemaal de behoefte hebben ons te hechten en ergens bij te horen. Door ons geluksgevoel te vergelijken met de personen om ons heen bepalen we wat het betekent om gelukkig te zijn, hoe je gelukkig kunt worden en of we zelf gelukkig zijn. Vergelijken is dus menselijk. Maar soms neemt dit vergelijken extreme vormen aan of is er sprake van een oneerlijke vergelijking.

Altijd maar vergelijken
Als jij jezelf altijd vergelijkt met anderen, wordt de goedkeuring van die anderen op den duur belangrijker dan je eigen gevoel. Sterker nog, zo kunnen positieve reacties van anderen of juist het uitblijven van negatieve de basis worden van je eigenwaarde. Op die manier kijk je niet meer naar wat bij jou past of hoe jij bent, maar laat jij je gevoel van eigenwaarde volledig afhangen van wat anderen van je vinden. Dit heeft een zeer negatieve invloed op je zelfvertrouwen. Andersom is het ook zo. Hoe meer zelfvertrouwen je hebt des te minder zal je goedkeuring van anderen of het vergelijken met anderen nodig hebben. Want waar heb je die goedkeuring voor nodig als je jezelf al goed vindt?!

Oneerlijke vergelijking
Mensen met een laag zelfbeeld vergelijken zichzelf vaker met anderen dan mensen die lekker in hun vel zitten. Daarbij is er vaak sprake van een oneerlijke vergelijking, zoals jezelf altijd vergelijken met mensen die het beter doen dan jij. Jezelf af en toe vergelijken is gezond, maar jezelf altijd vergelijken met mensen die het beter doen leidt tot een negatief zelfbeeld. Door anderen altijd als beter te beoordelen voel je je steeds minder over jezelf. ‘Doe ik het wel goed genoeg?' ‘Ben ik wel mooi genoeg?' ‘Waarom ben ik niet zo slim als zij?' Deze gedachten zijn niet bepaald bevorderend voor je zelfvertrouwen.

Vergelijken en social media
Social media zorgen ervoor dat we onszelf de hele dag door online kunnen vergelijken met anderen. Neem Facebook als voorbeeld. De meeste mensen die een profiel hebben op Facebook proberen zichzelf voortduren positief te profileren. Niemand zet op Facebook dat hij drie onvoldoendes heeft gehaald of al een jaar werkloos is. En al helemaal niemand gebruikt een onflatterende foto als profielfoto. Soms lijkt het als je naar je tijdlijn kijkt op Facebook dat iedereen een leuker, spetterender en mooi leven heeft dan jij. Of dat iedereen er mooier, beter en meer bikiniproof uitziet dan jij. Maar iedereen op Facebook presenteert zich positief, jezelf daarmee vergelijken is dus hartstikke oneerlijk. Daarbij is Facebook een momentopname, maar kan het vergelijken met anderen op Facebook wel grote gevolgen hebben voor jouw zelfbeeld of zelfvertrouwen.

Stop met jezelf altijd maar vergelijken!
Stoppen met vergelijken, dat is makkelijker gezegd dan gedaan. We zijn het zo gewend onszelf altijd te positioneren ten opzichte van anderen. Toch kun je proberen het minder te doen. Het zal je zoveel opleveren! Maar hoe dan?

Ga op zoek naar jezelf!
Een eigen identiteit is de basis van een sterk zelfvertrouwen. Zoals ik al zei, als jij jezelf goed genoeg vindt heb je die bevestiging van anderen helemaal niet nodig. Wat vind jij belangrijk in het leven? Wat maakt jou jou? Wat blijft er over van jou als we alle uiterlijkheden, zoals relatie, werk, studie en spullen, weghalen? Waar word jij gelukkig van?

Je zult merken dat als je daar meer zicht op hebt, je dat vergelijken met anderen ook minder nodig hebt. Maak bijvoorbeeld een lijstje met dingen die voor jou belangrijk zijn en die jou jou maken. Of maak een moodboard, online of op papier, waarin je plaatjes of foto's plakt die jou aanspreken of bij jou horen.

Als je het moeilijk vindt om te stoppen met vergelijken, vergelijk jezelf dan ook eens met mensen die het minder hebben dan jij. Dat klinkt cru, maar het kan heel gezond zijn af en toe te beseffen wat jij wel hebt wat anderen niet hebben. Er zijn altijd mensen die het minder hebben of er minder goed uitzien dan jij. Vind jij die mensen dan meteen niks meer waard? Nee, toch? En probeer het dan eens om te draaien, hoe denk je dat mensen naar jou zullen kijken?

Bij deze beloof ik mezelf minder te vergelijken met anderen. Het zal mijn treinritjes of het aankleden voor een feestje een stuk relaxter maken, denk ik. Iedereen heeft zijn mooie kanten, dus ja, ook jij! Stop met vergelijken, het mooiste wat je kunt worden is jezelf!

Wie doet er met me mee?