Je hebt je rijbewijs gehaald en toch voelt het alsof je nog niet mee mag doen. Alsof je het niet goed genoeg kan, misschien wel nooit. Het verkeer kan een beangstigende plek zijn, eentje die moeilijk bij te benen lijkt en waar je je alleen staande kunt houden met genoeg ervaring en zelfvertrouwen. Je hebt het papiertje - het enige bewijs dat nodig is - en toch voelt het niet als een zekerheid. Ze zeggen wel eens: je leert pas echt rijden nadat je je rijbewijs eenmaal hebt.

En zo heb ik het zelf ook ervaren. De dag na mijn rijexamen voelde ik mij niet anders en vond ik mezelf al helemaal niet beter rijden dan tijdens de lessen vóór het examen. Maar toch moest ik het alleen doen. Ga maar oefenen, zo voelde het. Maar het verkeer nodigt niet echt uit om te oefenen. Laat de rest maar rijden, ik neem wel de fiets. Of de bus.

Bron: samuelfoster

In deze blog wil ik je een eindje op weg helpen. De weg op helpen eigenlijk. Angst om te rijden is menselijk en komt, alleen al in mijn omgeving, ontzettend veel voor. Het voelt te overweldigend en lang keek ik er elke keer weer tegenop om de snelweg op te gaan. Maar de stad zelf dan? Oh nee, liever ook niet! Maar het kan echt overgaan. En bang zijn betekent niet dat je het niet kunt.

1. Iedereen heeft het moeten leren.

Je koopt er niet zo veel voor als je eenmaal met klamme handjes achter het stuur zit, maar echt iedereen heeft het moeten leren. Niemand wordt geboren met rijvaardigheid en iedereen heeft zwetend dat rijexamen afgelegd. Dus je bent ook niet de enige die het ineens zelf moet doen en het gevoel heeft de enige te zijn die niet lekker wegkomt bij het stoplicht. Het voelt alsof iedereen het kan. Maar achter die ruiten zitten allerlei verschillende mensen, met allerlei verschillende rij-ervaringen, rijstijlen en ook de nodige onzekerheden. Misschien heb je simpelweg minder ervaring dan die toeterende Audi achter je, daar kun jij ook niets aan doen.

2. Ga alleen. Of juist niet.

Het is heel erg persoonlijk of je het prettig vindt als iemand meegaat. Je kunt je wat zekerder voelen met een vertrouwd persoon - mét rijbewijs - naast je en er is altijd iemand die het stuur over kan nemen als het te veel wordt. Of als je je nog niet zeker genoeg voelt over het fileparkeren en de rij achter je steeds langer wordt. Ook kan die persoon tips geven, je op je gemak stellen én bevestigen als je juist iets heel goed hebt gedaan op de weg.

Maar het zou natuurlijk ook kunnen dat je je helemaal niet zo ontspannen voelt met die extra paar ogen naast je. Ik ging bijvoorbeeld juist vaker fouten maken. Vaak was ik meer bezig met wat mijn bijrijder van mijn rijstijl vond, dan dat ik me enkel concentreerde op veilig mijn weg vervolgen. Kijk wat voor jou werkt op dit moment en heb het erover. Naarmate ik langer reed, kon ik ook steeds makkelijker iemand naast me hebben en vond ik aanwijzingen - en een navigatie op z’n tijd - ook weer heel prettig.

3. Rijd op je eigen tempo.

Of je nu wel of geen snelheidsduivel achter je aan hebt - of naast je in de auto hebt zitten - rij op een tempo dat voor jou veilig en goed voelt. Het gaat om de veiligheid, niet om de afspraak die de persoon achter je moet halen. Ik kon mij altijd ontzettend laten leiden door het verkeer om me heen. Het maakte me onrustig, gestrest en onzeker. Terwijl iedereen een andere rijstijl heeft en ook een andere dag heeft op dat moment, dat heeft ook allemaal invloed op het verkeer van die dag. Daar hoef je niet altijd in mee te gaan, zeker niet als het jou negatief beïnvloedt.

Je hebt alleen invloed op jezelf en jij bestuurt de wagen. Natuurlijk moet je goed op anderen letten en is het veilg om mee te gaan in het verkeer, maar wanneer je je opgejaagd voelt, mag je ook even wat rustiger rijden. De maximum snelheid is er niet voor niets en als iets langzamer voor jou prettig voelt, rij je lekker helemaal rechts op je gemakje naar je bestemming. Jij rijdt, jij bepaalt.

4. Je kunt niet alles in één keer.

Het is ook echt oefenen vanaf het moment dat je je rijbewijs hebt. Niet alle situaties komen ook even veel voor. Ik heb al jaren mijn rijbewijs, maar kan sinds kort pas vol zelfvertrouwen fileparkeren. En nog gaat het wel eens mis natuurlijk. Het gaf me hiervoor altijd zo veel spanning als ik het moest doen, dat ik het jaren gewoon heb overgeslagen.

Nu is angsten uit de weg gaan niet wat ik mee wil geven, maar je kunt er ook voor kiezen om op rustige momenten - als er even niemand staat te wachten - ermee te oefenen. Alle andere momenten reed ik gewoon door tot ik een makkelijke parkeerplek kon vinden en liep ik met opgeheven hoofd drie straten terug. Het is niet ideaal, niet functioneel, maar je mag jezelf best een beetje ontzien als dat het voor jou een stuk aangenamer maakt. Ik ben er en het was veilig. Dat was mijn motto en die handigheid komt echt vanzelf. Ook omdat, met de jaren waarin je even niet file-parkeert, je rijvaardigheid wel een stuk soepeler wordt. Ook dat draagt bij aan het feit dat je andere speciale verrichtingen ineens wat meer aandurft.

5. Probeer het ook op vakantie.

Hoewel ik dit het engste vond dat er was, heb ik wat autorijden betreft de grootste stappen gemaakt op vakantie. Juist in een andere omgeving en met andere regels word je gedwongen te vertrouwen op je eigen rij-skills. Als het moet, dan ga je. En als je eenmaal moet gaan, kun je vaak meer dan je denkt. Die drempel kun je het beste over op vakantie. Ga samen met iemand die bijvoorbeeld ook al z'n rijbewijs heeft en wissel elkaar af. Je kunt van elkaar leren en het stuur even laten overnemen als je daar aan toe bent.

6. Praat erover.

Want je bent niet de enige en het kan fijn zijn om te horen hoe anderen omgaan met het bestuurder-schap. Vinden anderen het eng? Hoe pakken zij lastige situaties aan in het verkeer? Hebben ze ooit iets heftigs meegemaakt en hoe kwam dat uiteindelijk goed?

Dat soort gesprekken hielpen mij om te kunnen relativeren en ook te leren van anderen. Iedereen kan zo zijn onzekerheden hebben op dit gebied en je moet het tenslotte ook elke dag maar weer doen met de andere mensen die ook op dat moment in de auto zijn gestapt. Je moet er met elkaar uitkomen. Ik merk nu dat als ik me aan de regels hou, zorg dat het veilig is en waar nodig communiceer met andere bestuurders, het tot nu altijd goed komt. "Schade hoort er soms bij", zegt mijn vader nog steeds. "Daar heb je de verzekering voor, dus handel het altijd netjes af met elkaar. Ga dus nooit onverzekerd de weg op!" En vertrouw op dat papiertje, dat heb je niet voor niets in de wacht gesleept!

Hoe ga jij om met rij-angst? 

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.