Vanuit mijn eetstoornis ontwikkelde ik gedachtes die ik nu eigenlijk niet meer helemaal kan begrijpen. Toch waren sommige gedachtes voor mij bijna realiteit. Zo durfde ik bepaalde voedingsmiddelen niet meer te eten of ontweek ik bepaalde ingrediënten zoveel mogelijk. Er ontstond zo langzamerhand tijdens mijn eetstoornis een lijstje met verboden voedsel. Eten dat ik niet meer durfde te eten. Eten waar ik bang voor was.

Bang worden van voedsel kan verschillende redenen hebben. Je kunt bang zijn om aan te komen in gewicht bijvoorbeeld. Je denkt dat je extra aan komt als je bepaalde voedingsmiddelen eet en oefent op die manier een vorm van controle uit. Het kan ook zijn dat je bang bent voor sommige voedingsmiddelen, omdat je bang bent om door te slaan. Als je last hebt van eetbuien, ben je misschien bang om bepaald ‘eetbuivoedsel' te eten; eten waarvan je weet dat je het niet bij één stuk, één handje of één zakje gaat kunnen houden.

Vaak kom je door verboden voeding uiteindelijk in een vicieuze cirkel. Je mag bepaald eten niet eten en krijgt daardoor cravings die soms tot uitvoering komen in een eetbui. Het kan ook zo zijn dat je door verboden voedsel, nog maar heel eenzijdig eet, waardoor je je slechter gaat voelen en nog meer de drang naar controle krijgt of gevoelens weg wilt stoppen door met eten bezig te zijn. Jezelf voeding ontzeggen en strenge regels handhaven kan je op verschillende manieren enorm gaan dwars zitten en helpt je niet omhoog, maar eerder naar beneden.

Ook ik had, onbewust, een reeks producten in mijn hoofd die ik niet meer durfde te eten. Heel af en toe mondde dat uit in een subjectieve eetbui waar ik me dan heel slecht over voelde. Zeker rond mijn maandelijkse periode vond ik het moeilijk om mij aan mijn eetstoornis afspraken te houden. Logisch, want je lichaam heeft nu eenmaal soms behoefte aan bepaald eten of je hebt gewoon trek ergens in. Dat is helemaal niet gek, maar als je een eetstoornis hebt, heb je vaak een haat-liefde verhouding en kun je soms bijna niet meer genieten van eten zoals je vroeger deed.

Eten wordt een middel, zoals drugs of drank dat is en dat terwijl je het toch ook echt nodig hebt. Het wordt jouw toevlucht en krijgt behalve gezondheid, energie en genieten, hele andere functies. Het krijgt de functie van gevoelens onderdrukken. Het krijgt de functie van vluchten, wegrennen en controle door er obsessief mee bezig te zijn. Het krijgt de functie ontlading, omdat afvallen of een eetbui je heel even een opluchting biedt. Eten wordt beladen, zo beladen dat je er in verstrikt raakt en nog maar moeilijk zonder hulp uit kunt komen.

Van verboden eten ben je je misschien helemaal niet zo bewust. Toch zijn er onbewust of bewust bepaalde voedingsmiddelen die je eng vindt om te eten als je een eetstoornis hebt. Vaak omdat je bang bent er van aan te komen of omdat je bang bent dat je het niet kunt laten staan en met de nodige bodemdrang de hele zag leeg eet. Frustrerend, want je wereldje gaat daardoor erg om eten draaien. Je moet overal rekening mee houden en voert urenlange discussies in je hoofd met je eetstoornis. Wat mag wel, hoeveel, wanneer en wanneer mag het niet?

Mijn verboden producten wisselden ook nogal eens. Steeds ontdekte ik weer nieuwe rare ingrediënten die ik dan wilde vermijden. Of ik hoorde dat het slecht voor je was, om welke reden dan ook. Al jaren zijn er trends rondom eten en daar was ik in de tijd van mijn eetstoornis erg gevoelig voor. Ik wist eigenlijk op een gegeven moment niet meer wat ik nou wel en niet ''mocht'' eten. In alles zat wel iets ''slechts'', behalve in water. In ieder geval, zo dacht ik soms door mijn eetstoornis. Niet logisch natuurlijk.

Het lukte me eigenlijk ook helemaal niet goed om mij aan mijn eigen eetgestoorde afspraken te houden. Steeds opnieuw faalde ik en nam ik toch die Mars of andere snack die ik eng vond. Dat zorgde ervoor dat ik alleen maar meer met mezelf en mijn eetstoornis in de knoop raakte en absoluut geen oog had voor waar ik echt aan moest werken. Het hield me aan de oppervlakte van wat er echt aan de hand was. Ergens voelde dat fijn. Ik wilde niet met echte gevoelens bezig zijn. Ik wilde gewoon compenseren, afvallen en wegstoppen. Ik kon niet anders.

Uiteindelijk kwam ik er in therapie achter dat ik wel degelijk bepaalde voedingsmiddelen ontweek, ook al dacht ik dat ik na een tijdje een eetlijst te volgen, alles wel weer gewoon at. Toch vond ik sommige dingen nog heel eng of ging ik altijd compenseren als ik die dingen at. Ik moest daarom uitdagingen aan gaan met eten. Met mijn behandelaar of in groepstherapie sprak ik af wat mijn uitdaging zou zijn. Ik moest het lijstje dat ik onbewust in mijn hoofd had gecreëerd op papier zetten en tijdens mijn behandeling al deze producten langzaam en stap voor stap gaan afstrepen.

Ik ging eetstoornis experimenten aan om angsten te overwinnen en een normale band met het eten te kunnen ontwikkelen. Dat was natuurlijk best wel eng. Ik heb dan ook zeker de nodige tranen gelaten of discussies gehad, voordat ik aan sommige uitdagingen mee wilde doen. Uiteindelijk is het wel iets geweest wat me nog meer los heeft kunnen maken van mijn verslaving aan compenseren en afvallen. Het heeft me vrijheid gebracht en een echte, eerlijke kans op herstel.

Ik weet dus dat het eng is, om die uitdagingen aan te gaan. Daarom schreef ik daar eerder ook al blogs over die in dit artikel zijn gelinkt. Maar ik wil je toch weer even aanmoedigen, om te gaan vechten. Het wordt minder, die angst. Dat dikke, walgelijke gevoel na het eten van iets wat je eng vindt, gaat weg. Het wordt allemaal steeds makkelijker, maar je moet er dan wel eerst keihard tegenaan! En dat kun je. Geloof me. Ik dacht ook dat ik het niet kon, maar we kunnen blijkbaar meer dan dat we door onze eetstoornis en lage zelfbeeld zijn gaan denken. Zet hem op!

♥

Fotografie: George Alexander Ishida Newman, Didriks, The Marmot