Alle menukaarten kende ik uit mijn hoofd om verassingen te voorkomen. De hele dag stippelde ik mijn eetmomenten uit om stress te voorkomen. Uiteindelijk wist ik alsnog niet wat ik moest doen en zat ik toch nog gestrest aan een diner bij kaarslicht. Keuzestress kun je al een beetje van jezelf hebben en een eetstoornis is niet iets waarmee je lekker knopen kunt doorhakken. Niet de gezonde knopen althans.

Alles of niets

"Dan neem ik niets!" Ik heb het mezelf zo vaak horen roepen. De stress nam toe. Ik kon uit al die gerechten en smaken gewoon niets kiezen. En toen ik eindelijk trillend mijn bestelling doorgaf, hadden ze dat helaas niet meer. Oké dan hoef ik niets! Meteen dichtgeslagen, meteen ineengedoken en verkrampt. Na een zorgvuldig afgewogen beslissing over het eten leek er gewoon niets meer bij te kunnen. Elke verandering zorgde voor paniek. Het moest worden wat ik voor ogen had, of niets. Laat allemaal maar, met een hoop onredelijke opmerkingen en kinderachtig gedrag tot gevolg. De stress die de eetstoornis meeneemt, de regels die even door elkaar lopen, kunnen je compleet overnemen...

Bron: kalljet

Het moet perfect

Misschien grenst dit wel aan het idee dat de maaltijd, zeker een 'speciale' maaltijd, perfect moet. Het móét een smaaksensatie worden, anders is het zonde van de calorieën. Terwijl dat niet haalbaar is. Soms is iets er niet, soms loopt het anders. Dat is prima, want eten is ook maar gewoon eten. De lat ligt zo hoog voor al die 'speciale' momenten - waarin je juist al kiest om uit je comfort zone te gaan - dat je het jezelf alleen maar moeilijker kunt maken. Of omdat je juist voor veilig wilt gaan en jezelf daarmee in allerlei bochten probeert te wringen. Het moet zoals je het voor ogen hebt, maar dat is uiteindelijk vooral de schijncontrole die de eetstoornis je voorhoudt. Er zit er één uiteindelijk niet relaxt bij, er is er één die niets gewonnen heeft: je gezonde kant.

De eetstoornis stelt voorwaarden

Bedenk je goed dat je op die stressvolle momenten te maken krijgt met de voorwaarden van een eetstoornis. Heb je deze week al één keer pasta op!? Dat valt dus af. Vorig weekend had je ook een Dame Blanche als toetje toch? Kijk dan nog maar even verder... Het zijn voorwaarden en regels die simpelweg niet altijd te volgen zijn en waar je je ook niet altijd aan kunt houden. Het geeft aan dat je in herstel bent en nieuwe dingen probeert. En tegelijkertijd geeft het aan dat dat stapje voor stapje moet, omdat er nog veel angst zit en veel vertrouwen in de regels die de eetstoornis je voorhoudt. Dat herstel gaat nu zo goed, omdat ik met alles rekening hou, dacht ik vaak. Terwijl die gedachte me juist ook stil kon laten staan. Die gedachte zorgde ook voor stress als het even anders liep. Terwijl het leven dus soms gewoon anders loopt, zonder dat dat consequenties hoeft te hebben.

Kies en geef je over

Het klinkt simpeler dan het is, maar kies gewoon. Kies een plek, kies een gerecht, kies een drankje en verleg je focus daarna op iets anders. Geef jezelf een maximum tijd die je eraan mag besteden en probeer het daarna los te laten. Het komt waarschijnlijk zelden voor dat die extra bedenktijd je ook echt meer rust heeft gebracht. Of een veel betere keuze heeft opgeleverd? Bovendien kost het tijd en energie, wat zonde kan zijn van dit moment. Want ook deze lunch, borrel of diner, gaat over meer dan eten alleen.

Buiten je comfort zone

Het voelde alsof ik buiten mijn comfort zone tóch nog controle wilde hebben. En buiten mijn veilige keuken tóch nog veiligheid zocht. In een veilig gerecht of herkenbare producten. Het was een enorm ding en ik liet er meestal ook veel te veel vanaf hangen. Dat maakt keuzes maken niet makkelijker. Alles wat dan anders loopt, of waarin je moet schakelen, kan dan als te veel voelen. 

Vergeet niet dat dit allemaal hoort bij het stappen uit die comfort zone. Dat is simpelweg niet comfortabel en je zit hier toch maar. Je bent eropuit gegaan en wilt juist met deze stap verder werken aan je herstel. Wees niet te hard voor jezelf en wees je bewust van de teugels die de eetstoornis aantrekt. Uiteindelijk verpestte ik het voor mezelf door heel panisch te worden over een bepaalde bestelling of door met mijn hakken in het zand te gaan staan. De eetstoornis mag er zijn, want die kun je helaas niet thuislaten, maar dit is tegelijkertijd het moment om je over te geven aan een nieuwe situatie. Hier loopt het waarschijnlijk sneller anders dan in je eigen keuken, dus het hele proces van keuzes maken en leren luisteren naar waar je echt zin in hebt, is een onderdeel van deze stap.

Bewustwording

Je kunt je gevoel niet uitschakelen, maar de avond hoeft ook niet verpest te zijn toch? Het hoeft - en kan waarschijnlijk - niet perfect en vlekkeloos gaan allemaal, dus vergeef jezelf daar alvast voor. Merk op wat je voelt, wat het allemaal met je doet en bespreek het (als je die behoefte hebt en het mogelijk is) met je gezelschap die avond. Geef er woorden aan, met de ander of voor jezelf, om je echt bewust te worden van wat er nu gebeurt. Dat kan helpen om te relativeren en alles weer even in perspectief te plaatsen. Want gaat het echt om die pizza die er niet meer is? Of om dat toetje dat je eerder deze week ook al had? Wat voel je echt en mag dat er zijn, zonder dat het invloed heeft op de rest van je avond en je gedrag? Ook al voelt het misschien niet altijd zo; je kan echt meer dan je durft. 

Hoe ga jij om met keuzestress?