Hoe is het om te leven met een lichaam dat niet als thuis voelt? Hoe is het om te willen herstellen van een eetstoornis, maar dat het vooruitzicht van een gezond lichaam je tegenstaat? Vooral omdat dit gezonde lichaam een andere vorm heeft dan jij passend vindt? En hoe weerhouden deze gevoelens zich tot het herstelproces van een eetstoornis? 

Vandaag interviewen we Fernando. Hij is 27 jaar oud. Zijn leven wordt grotendeels beïnvloed door zijn chronische ziekte. Het is een zoektocht waarin hij zich vooral probeert te focussen op wat wél gaat, wat hem blij maakt en op de mensen die belangrijk voor hem zijn. 

"Het hebben van een lichaam dat niet bij mij paste, hield mijn eetstoornis in stand."

Je bent geboren als vrouw, maar gaat nu door het leven als man. Wanneer kwam het besef dat je verder wilde als man? 

"Als kind was ik het liefst bezig met 'jongensdingen'. Zo wilde ik er bijvoorbeeld het liefst als een jongen uitzien en voelde ik me het meest één met de jongens. Door mijn trauma ben ik dat contact met mezelf uit het oog verloren en ben ik overgegaan op het plaatje hoe ik dacht dat ik moest zijn. Door in therapie te zijn en mijn trauma’s te verwerken, kwam ik steeds meer terug in contact met mezelf. Toen ik er niet meer omheen kon dat dit echt iets is dat bij mij hoort en niet (mede) was ontstaan vanuit iets anders, volgde mijn coming out en ben ik gaan leven als man."

Je hebt een eetstoornis gehad en bent nu volledig hersteld. Wat zat er achter jouw eetstoornis?  

"Ik denk dat er vaak verschillende factoren mee spelen waardoor je een eetstoornis krijgt. Mijn grootste factor was het verdoven van onverwerkte gevoelens vanuit mijn trauma. Hiernaast hield het hebben van een lichaam dat niet bij mij paste mijn eetstoornis in stand."

Welk gevecht was zwaarder; eetstoornis- en traumaherstel of je transitie? 

"Beiden zie ik als de weg (terug)vinden naar mezelf. Waar bij mijn trauma en eetstoornis het meer als vechten om te herstellen heeft gevoeld. Bij mijn transitie zat het gevecht meer in een buitenkant die niet paste bij m’n binnenkant. Waarin de transitie hielp om mijn binnenkant samen te laten komen met mijn buitenkant. In die zin voelt voor mij de transitie zelf meer als een weg van thuiskomen in mijn eigen lichaam."

"Mijn transitie voelde als thuiskomen."

In hoeverre hebben jouw transitie en eetstoornis met elkaar te maken? Welke rol heeft jouw transitie gespeeld tijdens en na het herstel?   

"Voor m’n coming out bleef ik hangen in mijn laatste stuk herstel. Het was niet dat ik geen gezonder gewicht wilde, maar niet met een meer vrouwelijk wordend lichaam dat daarbij komt kijken. Na mijn coming out was dat niet weg, maar ik had wel perspectief dat het anders zou worden. Dat ik de man kon worden wie ik was, zonder dat ik m’n lichaam 'onder controle' hoefde te houden. Sterker nog: ik ging nadenken hoe ik mezelf graag zag, als de man wie ik ben. Ik kwam erachter dat waar ik me zo aan vast had geklemd daar niet bij paste.

Hiernaast kan een transitie ook andere of nieuwe uitdagingen gegeven. Wat ik zelf bijvoorbeeld aan het begin van mijn transitie merkte, is dat mijn eetstoornis de neiging had om van het plaatje 'dun zijn' te verschuiven naar 'een gespierd lichaam met een laag vetpercentage'. Trainen gaat niet met mijn chronische ziekte, dus dat plaatje werd een lager vetpercentage, wat samengaat met eten.

In een periode waar ik veel behoefte had aan houvast - het duurt namelijk een tijd voordat je medische transitie kan starten - kan dit vanuit de eetstoornis ook als kwetsbaar worden gezien. Het wachten, wel uit de kast zijn, maar door veel onbekende mensen nog gezien worden als vrouw en nog steeds met een lichaam zitten dat niet past. 

Een andere uitdaging kan zitten in onderdelen van het veranderende effect van hormonen. Mannelijke hormonen kunnen onder andere zorgen voor meer eetlust en met een veranderend lichaam de kans op een ander gewicht. Voor mij zelf heeft mijn coming out gelukkig het laatste zetje naar herstel in gang gezet en konden nieuwe uitdagingen geen grip meer op mij krijgen."

Wat zou je graag willen dat mensen over jou weten? 

"Wat ik zou willen mee geven is om in jezelf te blijven geloven. Dat er hoop is, ook wanneer je het zelf niet kan voelen of niet kan zien. Dat het kan, ook wanneer je situatie of diagnose(s) complex is. In mijn geval is dit ook complex genoemd. Er zijn ook vast mensen die gedacht hebben dat ik na jaren therapie en van het één in het ander overgaan er niet meer uit zou komen. Toch ben ik er altijd in blijven geloven en met de hulp van mijn omgeving en hulpverleners die dat ook deden, gekomen waar ik nu sta. Je hoeft 'het eindpunt' niet altijd te voelen of te kunnen zien. Als je maar, vaak met vallen en opstaan, vooruit blijft komen. Met name in bepaalde periodes was het lastig voor te stellen dat ik me ooit nog echt beter kon gaan voelen, had ik behoefte aan verhalen van mensen die dit ook hadden ervaren en waarvan het kon. Mocht je die behoefte herkennen dan ben ik graag een voorbeeld dat het kan."

Loop je tegen bepaalde (voor)oordelen aan?  

"Er zijn nog genoeg (voor)oordelen, onwetendheid en de meest uiteenlopende vragen. Zelf heb ik het geluk gehad dat mijn omgeving altijd accepterend is geweest. Dit is helaas niet voor iedereen zo. Om bij de basis te beginnen: transgender zijn is iets dat je van binnen bent. Van binnen ben je al man/vrouw/non-binair. Het is niet iets dat je wordt of kiest. Ik ben geboren als man in het lichaam van een vrouw. De keuze die ik heb gemaakt, is om te leven als mijn authentieke zelf. Dit is je gender identiteit. Daarnaast heb je de manier hoe je jezelf uit (gender expressie). Een vrouw die zich mannelijker uit, hoeft bijvoorbeeld niet een transgender man te zijn. Zo kan een transgender man zich net zo goed ook vrouwelijker uiten. Hoe je je uit is voor iedereen heel persoonlijk, los van of je ook transgender bent of niet."

Wat is jouw grootste uitdaging geweest?  

"Mijn innerlijke rust terug vinden en terug naar een basis waarin ik ook weer aardig voor mezelf kon zijn. Daarmee veelvoorkomende gevoelens, angsten en gedachten los laten die vaak met een eetstoornis/trauma komen. Dat is echt een proces van laagje bij laagje."

 Waar ben je het meest trots op? 

"Dat ik in mezelf en betere tijden ben blijven geloven. Ook op de momenten dat het vonkje hoop kleiner was. Opgeven kon en wilde ik niet. Herstel is geen rechte lijn, ook niet bij mij. Hiernaast duurt het vaak veel langer dan dat je zou willen om te komen waar je wilt zijn. Het is het vechten uiteindelijk meer dan waard geweest. Ik ben mezelf van toen dankbaar dat ik daardoor nu kan staan waar ik sta."

Heb je iets gemist? 

"Het liefst had ik mijn coming out eerder gehad en al langer kunnen leven zoals ik ben. Aan de andere kant is het zoals het is. Het belangrijkste is dat ik nu kan zijn wie ik ben. Dat ik weer gelukkig ben en met plezier vooruit kijk op de toekomst. Uiteindelijk heeft het me ook gemaakt tot de man die ik nu ben."

Wat zou je anderen die zich in een soortgelijke situatie bevinden  mee willen geven? 

"Dat er meerdere wegen zijn om te komen waar je graag wilt zijn. Het oké is dat herstel en groeien als de persoon wie je bent (op wat voor manier dan ook) met vallen en opstaan gaat. We zijn allemaal uniek waarin het belangrijk is om een weg te bewandelen die jou het beste helpt en het beste bij je past. Dat, hoe cliché het ook kan klinken, het leven echt weer beter en een stuk leuker kan worden.

Voor andere transgenders met of zonder eetstoornis: ik hoop dat je kunt gaan houden van jezelf en je lichaam. Daarvoor hoef je niet persé aan een bepaald beeld te voldoen. Ook al worden we soms overspoeld met zo bedachte 'perfecte plaatjes'. Er is niet één specifieke manier om te zijn, je bent goed zoals je bent. Dit geldt uiteraard ook voor iedereen die niet transgender is.

Hiernaast wil ik graag nog toevoegen dat er niet één manier is om jouw transgender te zijn te ervaren en om je transitie te bewandelen. Blijf dichtbij jezelf en wat voor jou goed is."

"Wat ik tot slot zou willen meegeven, is om in jezelf te blijven geloven. Dat er hoop is, ook wanneer je het zelf niet kan voelen of zien. Dat het kan, ook wanneer je situatie complex is en/of je diagnoses complex zijn."

♥

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.