"Ik verdien het niet om goed te eten. Ik verdien het niet om aandacht te krijgen. Ik verdien het niet om hulp te krijgen. Ik verdien het niet om te genieten. Ik verdien het niet om gelukkig te zijn. Ik verdien het niet." Wat is dat toch voor rotstemmetje, dat ons continu vertelt dat we het niet verdienen, het niet waard zijn? Wanneer en waarom is dat stemmetje ontstaan? Klopt het wel? En vooral: hoe schakel je het uit?

Waar komt het vandaan?
Er kunnen heel veel verschillende redenen zijn waarom je het gevoel hebt dat je iets niet verdient. Kinderen worden opgevoed met straf en beloningsystemen. "Als je braaf bent gaan we straks naar de Mac Donalds". "Je hebt niet geluisterd, dus je mag geen televisie kijken." "Je bent stout geweest, dus je krijgt geen cadeautje: je hebt het niet verdiend." Het 'als-dan' zit er ingebakken. We zijn door opvoeding gewend geraakt te denken in termen van 'als ik dit doe, dan verdien ik dat'.

Een andere redenen kan zijn misbruik, mishandeling of verwaarlozing in je jeugd. Slachtoffers van seksueel misbruik zijn er vaak van overtuigd dat ze het 'over zichzelf hebben afgeroepen'. Dat ze schuld hebben aan wat hen is overkomen, dat ze het 'hebben verdiend'. Dit soort hardnekkige overtuigingen zijn, ondanks dat ze niet waar zijn, moeilijk eruit te krijgen. Ze slaan zich op in je denken, voelen en handelen en komen steeds omhoog als je iets verlangt.

Of het nou om eten, kleren, liefde, geborgenheid of geluk gaat - het stemmetje zegt: 'nee, je verdient het niet.'

Klopt het wel?
Heel simpel: nee. Dat stemmetje klopt niet. Domweg omdat het een overtuiging is die jou in de weg staat om gelukkig en gezond te zijn. Het is een overtuiging die is ontstaan in je jeugd en nu niet meer functioneel is. Je bent niet meer dat kleine kind dat liefde zogenaamd moet verdienen. Dat betekent niet dat je ALLES maar moet doen of nemen wat je verlangt. Dat is ook niet gezond. Maar het zinnetje 'ik verdien het niet' heeft hier niks mee te maken. Het suggereert namelijk dat je eerst iets moet doen, voordat je mag ontvangen. Je eerst iets moet 'dienen' voordat je het mag krijgen wat je nodig hebt. Wat een onzin! De enige die je moet dienen is jezelf.

Hoe schakel je het uit?
Iets wat al jaren een overtuiging is, wat zich in jou heeft vastgebeten als het ware, is niet gemakkelijk eruit te krijgen. Toch is het mogelijk om zulke hardnekkige onwaarheden uit je systeem te krijgen.

1. Het eerste wat je nodig hebt is vertrouwen dat je je gedachten kunt veranderen. Een stukje motivatie en hoop dus.

2. Schrijf vervolgens zoveel mogelijk negatieve overtuigingen die je hebt op. Deze overtuigingen hebben iets te maken met wat jij wel of niet verdient. Bijvoorbeeld: 'Ik verdien het niet om tussendoortjes te eten, want ik ben gulzig'. 'Ik verdien het niet om in therapie te gaan, want mijn probleem is niet zo erg.' 'Ik verdien het niet om liefde te krijgen, want ik ben een aandachtsvrager.'

3. Vervolgens zet je tegenover die negatieve overtuigingen allemaal redenen waarom het niet klopt wat daar staat. Bijvoorbeeld: 'Ik ben niet gulzig. Ik heb tussendoortjes nodig om te kunnen studeren/sporten/afspreken met vriendinnen/leven.' 'Natuurlijk mag ik in therapie: ik betaal er toch voor!' 'Iedereen heeft liefde nodig. Het verlangen naar liefde maakt je geen aandachtsvrager.' Als je dit moeilijk vindt, kun je net doen alsof het niet jouw lijstje is, maar die van je beste vriendin. Probeer het los te zien van jezelf en vanuit je verstand te beschrijven waarom de overtuigingen niet kloppen.

4. Nu is het tijd om dit lijstje met nieuwe, positieve overtuigingen in je systeem op te nemen. Het moet in de plaats komen van die oude overtuigingen. Dit kan door ze te blijven herhalen. Thuis, aan de ontbijttafel, in de supermarkt, in de H&M, als je op stap bent met vriendinnen, uit eten gaat en op het station staat. Blijven herhalen.

5. Dingen veranderen niet door ze alleen maar tegen jezelf te zeggen. Het wordt pas echt waarheid als je er ook naar handelt. De oude overtuiging was: 'Ik verdien geen tussendoortje'. De oude handeling was: je nam geen tussendoortje. De nieuwe overtuiging is: 'Ik heb tussendoortjes nodig.' Dus de nieuwe handeling is: je neemt een tussendoortje.

Door op deze manier letterlijk tegen je oude overtuigingen in te gaan, ontkracht je ze en bekrachtig je de nieuwe overtuigingen.

Herkenbaar?