Een eetstoornis is een overlevingsmechanisme. Eigenlijk natuurlijk niet; het zorgt er namelijk voor dat je letterlijk en figuurlijk juist volledig uit het leven wordt getrokken. Maar toch was dit het in eerste instantie wel voor mij. Mijn eetstoornis was dé manier om controle te hebben over het leven. Eindelijk kreeg ik een handleiding wat ik wel en niet mocht doen. ‘Ik had de controle in handen’, dacht ik.

Een eetstoornis pakt zijn kans op het moment dat jij het moeilijk hebt. Hij biedt je de hulp die je nodig denkt te hebben. Hij lijkt zelfs wel goede bedoelingen te hebben. Jij valt af, voelt je sterk, de eetstoornis helpt jou om je goed te gaan voelen. Maar de goede intenties verdwijnen uit het zicht. Hij wordt nu meer een last dan een vriend. Helaas zijn jullie nu al zo aan elkaar gehecht dat het haast onmogelijk lijkt om de relatie te verbreken.

Maar wat is nou zo’n aanleiding waardoor de eetstoornis toehapt? Bij therapie hebben wij het hier meerdere keren over gehad. ‘Het ontstaan van de eetstoornis’. De andere meiden en ik kregen de opdracht een levenslijn te tekenen. Wanneer kwam de eetstoornis in zicht en welke gebeurtenissen zijn hieraan vooraf gegaan?

Al vrij gauw kwam ik erachter dat ik geen idee had wat ik moest opschrijven. Mijn jeugd was eigenlijk hartstikke goed. Ik had een lieve familie, vriendinnen, het ging goed op school: niks om mij zorgen over te maken. Als een van de weinige meisjes had ik geen traumatische ervaringen mee gemaakt. We moesten de levenslijnen gaan presenteren en ik vond dit verschrikkelijk. Het overlijden van een dierbare, verlaten worden, heftige thuissituaties; de naarste dingen kwamen aan bod. Allemaal logische redenen waarom iemand zich slecht ging voelen. Ik had niet zo’n reden.

Bij de therapie die ik nu volg kwam deze opdracht terug. Er werd de vraag gesteld of mijn leven was gevormd door ‘bewuste keuzes van mijzelf’ of door ‘de omstandigheden die zich voordeden’. Het was niet door de omstandigheden, dus het moest wel door de bewuste keuzes van mijzelf zijn. Maar ik had er toch niet bewust voor gekozen om een eetstoornis te krijgen?

Wat ik probeer te zeggen; het maakte mij onzeker. Stelde ik mij aan? Had ik het er zelf naar gemaakt? Voor mensen die zich hier in herkennen: nee, dat heb je niet. Niemand kiest ervoor om een eetstoornis te krijgen. Daar kies je niet voor, dat ontwikkel je. Zelfs al heb je verlangens gehad naar de ziekte en zelfs al heb je je best ervoor gedaan, ook dat is geen bewuste keuze. Op het moment dat je ernaar verlangt, heeft het monster namelijk al toegeslagen. Niemand wil zich zo voelen. Denkend de controle te hebben maar eigenlijk puur machteloos te zijn.

Ik zou graag de aanleiding weten. Wat zit er achter mijn eetstoornis? Ik was altijd al onrustig in mijn hoofd, maar verder dan dat kom ik niet. Ik heb geen traumatische ervaringen mee gemaakt en ik weet dan ook niet wat er precies achter mijn eetstoornis zit. Wel weet ik dat het geen bewuste keuze was. Het overkwam mij. Ik wist op dat moment niet hoe ik anders kon overleven. Maar nu weet ik dat het leven niet een kwestie is van overleven, maar van leven. En een leven met een eetstoornis is geen leven.