Hoe wil je terugkijken op je leven, als je oud en grijs bent? Wil je terugkijken op een leven waarin je druk was met presteren, overleven, eten en gewicht? Een leven waarin je nooit echt kon ontspannen en genieten omdat je altijd maar bezig was met het volgende en je hoofd nooit stopte met piekeren? Hoe zonde zou dat zijn? Mijn oma is nu in de zeventig en vertelt regelmatig hoe zij in haar leven altijd alles voor anderen heeft gedaan. Ze maakte zich vaak druk om wat anderen van haar vonden, werkte hard om het gezin draaiende te houden en kwam eigenlijk nooit voor zichzelf op. Nu ze daarop terugkijkt, heeft ze daar spijt van. Ze drukt mij en mijn zus dan ook vaak op het hart om te doen wat wij willen, los van wat anderen daarvan zouden kunnen denken of vinden. Ze is trots omdat ik gestudeerd heb en mijn rijbewijs heb gehaald, zaken die zij nooit durfde en/of zichzelf niet gunde.

Volgens mij is dit iets wat je vaak hoort bij mensen die wat ouder zijn. Ze kijken terug op hun leven en hadden eigenlijk dingen anders willen doen. Ik denk dat wij, als jonge mensen, daar veel van kunnen leren om te voorkomen dat wij straks hetzelfde moeten vertellen aan een nieuwe generatie. In deze blog deel ik dan ook veel voorkomende lessen van ouderen aan jongeren. Leer ervan en neem ze mee in je verder leven.

1. Zet jezelf op nummer 1
Veel mensen hebben de neiging om alles uit hun handen te laten vallen in het belang van anderen. Toch is het belangrijker om eerst goed voor jezelf te zorgen. Als je jezelf op nummer één zet, zul je uiteindelijk meer energie hebben om er voor anderen te zijn. Voor jezelf zorgen is niet egoïstisch, het is zelfs noodzakelijk als je een goed en druk leven wil leiden.

2. Hanteer een gezonde leefstijl
We leven in een snelle maatschappij en dat kan nogal eens wat stress met zich meebrengen. Als je hierin meegaat, loop je een grotere kans om een ziek te worden. Het is daarom belangrijk om goed voor jezelf en je lichaam te zorgen. Denk hierbij aan gezond eten, regelmatig sporten en tijd vrij maken om te kunnen ontspannen zodat er naast de stress ook nog iets anders is.

3. Omring jezelf met mensen die van je houden en je stimuleren
Negatieve mensen maken je zelf ook negatief. Ze sleuren je mee in een negatieve spiraal. Het kan helpen om de vijf mensen die het dichtst bij je staan eens te onderzoeken: hebben zij een positieve of negatieve invloed op je?

4. Leer nee te zeggen
Dit is voor veel mensen erg moeilijk omdat nee zeggen voelt alsof je anderen teleurstelt. Nee zeggen vraagt dan ook veel oefening. Toch is het belangrijk om dit te doen, want op die manier houd je tijd over voor dingen die echt belangrijk zijn en krijg je niet onnodig veel stress.

5. Stop met 'ik zou eigenlijk moeten' zeggen
Met deze opmerking stel je jezelf eigenlijk altijd teleur. Dit kan bijvoorbeeld gaan over 'ik zou eigenlijk moeten sporten'' of 'ik zou eigenlijk een schoon moeten maken'. Vaak blijft het bij zo'n zinnetje in je hoofd maar komt er uiteindelijk geen actie, waardoor je van jezelf gaat balen. Het helpt om er een andere draai van te maken, bijvoorbeeld 'ik wil sporten' of 'ik kan schoonmaken'. Dit is een meer positievere benadering en helpt je om daadwerkelijk iets te gaan doen.

6. Vervangen automatische negatieve gedachten door positieve gedachten
Natuurlijk gaat dit niet vanzelf, maar probeer je eerst eens bewust te worden van je negatieve gedachten door ze bijvoorbeeld op te schrijven. Op die manier krijg je er meer grip op en kun je ook bedenken welke positieve gedachten je er tegenover zou kunnen gaan zetten. Als je dat eenmaal weet, kun je hier in de praktijk mee gaan oefenen en leer je stap voor stap anders te gaan denken.

7. Hou van jezelf en leer jezelf te accepteren
Jezelf continu afkraken of telkens tegen jezelf zeggen wat er allemaal niet goed is en/of anders moet, helpt je echt niet verder. Niemand is daar ooit gelukkiger van geworden. Het zou je een stuk meer helpen als je in plaats daarvan gaat werken aan een stukje acceptatie en liefde voor jezelf. Ook dat gaat niet van de een op de andere dag, maar het kan je leven wel een stuk makkelijker en relaxter maken. Het betekent niet dat je in de spiegel moet kijken en jezelf helemaal geweldig moet vinden, maar jezelf accepteren zoals je bent, is al een hele grote stap in de goede richting.

8. Ontwikkel een dagelijks ritueel
Aan kleine rituelen werken kan je helpen om je beter te voelen. Denk bijvoorbeeld aan het dagelijks opschrijven van positieve dingen. Veel mensen houden een dagboek bij of schrijven aan het eind van iedere dag drie dingen op die positief waren. Ook zijn er mensen die aan het begin van iedere dag juist opschrijven waar zij dankbaar voor zijn. Het is goed om stil te staan bij wat er fijn is in het leven en hier een klein ritueel van te maken.

9. Leer jezelf kennen
Als je weet wie je bent en hoe je in elkaar zit, dan kun je veel beter inspelen op bepaalde situaties. Weet je bijvoorbeeld van jezelf dat je nogal snel overprikkeld bent, dan zul je minder snel veel feestjes achter elkaar plannen en eerder wat rust nemen. Hierdoor is je stemming beter en sta je positiever in het leven. Dit is zelfkennis en hier kan best wat tijd overheen gaan.

10. Neem verantwoordelijkheid
In het volwassen leven zul je verantwoordelijkheid moeten nemen voor jezelf en voor jouw leven. Altijd maar anderen of bepaalde omstandigheden de schuld geven van hoe het met je gaat zorgt alleen maar voor frustratie en leidt uiteindelijk nergens toe. Als je verantwoordelijkheid neemt, dan heb je ook de mogelijkheid om zelf iets te veranderen in je leven.

11. Geloof in je kwaliteiten
Ieder mensen heeft kwaliteiten, dingen waar hij of zij goed in is. De een is zich hier meer bewust van dan de ander. Soms heeft het wat meer tijd nodig om die kwaliteiten te vinden of ze te ontwikkelen, maar ze zijn er wel degelijk. Ga op onderzoek uit, en durf te vertrouwen op je positieve kanten.

12. Stop met je druk maken over wat anderen van je denken
Je hebt geen bevestiging van anderen nodig. Er zullen altijd mensen zijn die negatief over je denken, net als dat er mensen zijn die positief over je denken. Je kunt ook functioneren zonder een dergelijke mening. Als je aan jezelf twijfelt, dan heb je enkel de bevestiging van jezelf nodig, niet die van een ander.

13. Leer te luisteren naar anderen
Luister naar wat anderen te zeggen hebben. Niet alleen maakt dat je een goede vriendin, partner of collega, je kunt er ook echt van leren. Mensen vertellen vaak ontzettend veel zonder dat we er echt aandacht voor hebben. Door goed te luisteren en het in je op te nemen, kun je veel leren.

14. Stop met alles perfect willen doen
Je mag leren en fouten maken. Als je met iets nieuws begint, kun je niet als een expert van start gaan. Je mag fouten maken, vragen stellen en vallen. Dat hoort bij het leven en bij het leren van nieuwe dingen. Het leven kan nu eenmaal niet perfect gaan.

15. Leer te vergeven
We maken helaas allemaal fouten, soms kleine fouten en soms flinke misstappen. Iedereen doet dat en het is de kunst om elkaar hierin soms te vergeven. Het is natuurlijk aan jezelf wat je wel en niet wil en kunt vergeven, maar het siert je soms om iemand een tweede kans te geven.

16. Ontwikkel je creativiteit
Sommige mensen zijn van jongs af aan al ontzettend creatief, anderen hebben dat een stuk minder in zich. Toch is iedereen eigenlijk wel creatief, de een is er gewoon veel meer mee bezig dan de ander. Creativiteit is wel een manier om jezelf te uiten en het is de moeite waard om er iets mee te doen, ook al zou je dat uit jezelf niet zo snel doen. Ga toch eens iets tekenen of schilderen buiten je comfort-zone, wie weet komt er iets bijzonders uit.

17. Breng tijd door in de natuur
De natuur kan ontzettend veel rust bieden en ruimte maken in je hoofd. Zeker bij stress helpt het om even de natuur in te gaan. Al is het maar een half uurtje per dag, probeer iedere dag even naar buiten te gaan. Dit heeft een positieve invloed op je stemming.

18. Doe aan mindfulness
Mindfulness wordt nog altijd gezien als iets heel zweverigs, maar het is een goede manier om meer te leren in het hier en nu te leven. Er zijn allerlei oefeningen die helemaal niet lang duren en die je kunt doen om wat meer te ontspannen. Het helpt vooral als je erg gespannen bent en veel piekert. Het is niet voor iedereen weggelegd, maar wel de moeite waard om eens te proberen.

19. Breng je dromen in vervulling
Natuurlijk moet het praktisch wel haalbaar zijn, maar doe eens wat dingen die op je bucketlist staan. Wil je een keer een toffe reis maken? Ga dan aan de slag met een actieplan om het ook echt te doen. Probeer het niet enkel bij dromen te houden, maar breng het in de praktijk.

20. Neem jezelf niet te serieus
Het leven is erg tegenstrijdig. Enerzijds kan het behoorlijk moeilijk zijn, aan de andere kant moet je het ook niet altijd te serieus nemen. Je mag ook gewoon ontspannen en even niets doen. Het is prima om een dagje Netflix te kijken en popcorn te eten. Neem jezelf en je leven serieus, maar sla er niet in door.

Fotografie: Emma Brown