Een depressie kan voor omstanders moeilijk te begrijpen zijn. Iedereen is weleens somber, maar zó somber dat je niet meer wil leven en dat het je niet meer lukt om je bed uit te komen en te werken of naar school te gaan? Dat is lastig voor te stellen als je er geen ervaring mee hebt. Het is dan ook niet heel gek dat er best wat vooroordelen bestaan over depressies en mensen die hiermee te maken hebben. Natuurlijk weet iedereen dat een depressie een serieuze aandoening is, maar het kan best zo zijn dat, als dit lange tijd aanhoudt, omstanders gefrustreerd raken en bepaalde ideeën en gedachten krijg over de persoon in kwestie.

Is hij of zij bijvoorbeeld niet gewoon heel erg lui? En is het niet heel erg ondankbaar om zo te doen terwijl je het eigenlijk zo goed hebt? Waarom is diegene alleen maar met zichzelf bezig en doet hij of zij zo negatief? Zulke gedachten kunnen zomaar in je opkomen. Het zijn begrijpelijke gedachten, maar ook vooroordelen die niet juist zijn. In deze blog bespreek ik een aantal van die veelvoorkomende vooroordelen en leg ik uit waarom deze niet kloppend zijn. Ben je benieuwd hoe je het beste om kunt gaan met iemand die depressie is, lees dan eens deze blogs.

1. Lui
Omdat veel mensen met een depressie het heel lastig vinden om bijvoorbeeld uit bed te komen of deel te nemen aan gewone dagelijkse activiteiten die voor anderen heel vanzelfsprekend zijn, kan het al snel overkomen alsof zij lui zijn. Soms denken mensen ook dat iemand misschien wel depressief is, maar dat die stempel vervolgens als een soort vrijbrief gebruik wordt om maar niks te hoeven doen. Wat in dit geval vaak over het hoofd wordt gezien, is dat dat in bed liggen allesbehalve lekker is en dat het niet kunnen werken of studeren niet betekent dat iemand vakantie aan het vieren is.

2. Egoïstisch
Als je depressief bent, dan word je wereld vaak heel klein. Je bent alleen met je eigen gedachten en na verloop van tijd kan het zo zijn dat alles daar nog om lijkt te draaien. Dit betekent echter niet dat mensen met een depressie egoïstisch zijn of niet om anderen geven, integendeel. Vaak is juist te zien dat zij heel veel om anderen gegeven en zich zelfs, meer dan goed voor hen is, zorgen maken om anderen. Er kan echter een bepaald punt komen waarop er voor degene met de depressie simpelweg geen ruimte meer in het hoofd is om alles te kunnen verwerken. Het verschil met egoïsme is echter dat het bij hen nooit de intentie is om anderen te laten vallen of zichzelf boven andere mensen te stellen. Soms lukte het simpelweg niet meer om op meerdere dingen tegelijk te focussen.

3. Ondankbaar
Ondankbaar gaat vaak samen met opmerkingen als ''je hebt zoveel om voor te leven'' of ''er zijn zoveel mensen die het een stuk slechter hebben dan jij.'' Depressief zijn heeft echter niets te maken met wel of niet dankbaar zijn. Gek genoeg zijn veel mensen die kampen met een depressie juist erg bang om ondankbaar over te komen en schamen zij zich voor het feit dat zij zich voelen zoals zij zich voelen, ondanks alle mooie dingen die zij in het leven hebben. Veel mensen met een depressie zijn al ontzettend bang dat ze eigenlijk geen echte reden hebben om depressief te zijn en voelen zich hierdoor ontzettend schuldig. De realiteit is dat iedereen depressief kan worden, dat kunnen mensen zijn met heel veel problemen maar ook mensen die op het eerste gezicht alles lijken te hebben. Dat heeft weinig te maken met dankbaarheid.

4. Emo
Omdat een depressie geassocieerd wordt met somberheid, associëren we het automatisch ook met negativiteit en donkere, sombere mensen. Veel mensen denken daarbij weer aan ''emo’s'', terwijl dit helemaal niet zo hoeft te zijn. Mensen die zich op een bepaalde manier kleden hoeven immers helemaal niet depressief te zijn en aan de andere kant is het ook zo dat daarmee een hele grote groep niet gezien wordt. Er zijn immers genoeg mensen met een depressie bij wie je aan de buitenkant niets kunt zien. Zij zien er altijd netjes en verzorgd uit en hebben misschien wel mooie en vrolijke kleding aan. Dit betekent niet dat zij niet depressief kunnen zijn.

5. Aandachtzoeker
Niemand wil gezien worden als een aandachtzoeker, ook mensen met een depressie niet. Aandacht zal dan ook niet de oorzaak zijn van een depressie. Wel kan het zo zijn dat iemand behoefte heeft aan aandacht, maar dan niet in de negatieve zin van dat woord. Aandacht zoeken klinkt alsof iemand wanhopig op zoek is naar iedere vorm van aandacht, terwijl behoefte aan aandacht er in de praktijk natuurlijk ook heel anders uit kan zien. Mensen kunnen ook behoefte hebben aan erkenning, liefde en genegenheid. Dit zou je op een bepaalde manier aandacht kunnen noemen, maar is een stuk minder negatief beladen.

6. Ongemotiveerd
Tot slot is een ander pijnlijk label dat mensen met een depressie ongemotiveerd zijn en ervoor kiezen om in deze situatie te blijven zitten. Dit heeft ook te maken met het idee dat zij lui zouden zijn. Het lukt niet om bepaalde dingen te doen en sommige mensen lukt het ook niet om bijvoorbeeld stappen te zetten in therapie. Hierdoor kan het voor de omgeving lijken alsof iemand er gewoon geen zin in heeft en helemaal niet vooruit wil komen. Natuurlijk kan het wel zo zijn dat iemand niet gemotiveerd is maar dat is dan niet omdat diegene er geen zin in heeft. Het gebrek aan motivatie komt dan veelal voort uit de overtuiging dat het geen zin heeft om iets aan de problemen te doen en dat het nooit beter zal worden. Deze mensen zijn zo depressief dat ze gewoon niet inzien waar ze het voor zouden moeten doen. Dat is juist heel verdrietig en heeft weinig met niet gemotiveerd zijn of luiheid te maken.

Herken jij bepaalde vooroordelen?

Fotografie: MadalynChristine