Het moment dat je moet gaan beslissen wat je gaat studeren, is ook direct het moment dat je richting gaat geven in je toekomst. Het is nogal een verschil als je leeft als arts met onregelmatige diensten en waar je jaren voor studeert of dat je naar de kunstacademie gaat. Je kiest je beroep en daarmee ook een bepaald leven. Dat is een heel belangrijke keuze die je vaak al op jonge leeftijd moet maken. Opvallend is dat veel jongeren met psychische problematiek ook kiezen voor de studie psychologie. Wanneer je zelf kampt problemen op bijvoorbeeld psychisch of sociaal gebied, ben je over het algemeen al meer met dat soort dingen bezig en kan dat voor die studie interesse en keuze zorgen.

Maar weten we dan eigenlijk wel wat ons te wachten staat? Is dat iets wat we willen omdat we graag mensen willen helpen of is dit iets wat we doen om onszelf te helpen en beter te begrijpen?

Bron

Veel mensen die psychische problemen hebben worden aangetrokken door de studie psychologie. Dit hoeft helemaal niet verkeerd te zijn. Het is namelijk heel goed te verklaren waarom dit zo is. De mensen weten hoe het is om niet lekker in je vel te zitten, om voor langere tijd met psychische problemen te kampen en ze weten hoe moeilijk het leven kan zijn. Niet per se door de nare dingen die soms gebeuren in ons leven, maar door de innerlijke wereld. De wereld die zich afspeelt in hun hoofd en wat er voor zorgt dat het leven zo moeilijk wordt. Natuurlijk kunnen deze mensen anderen die psychische problemen hebben heel goed, misschien wel beter begrijpen. Juist omdat je je goed kan identificeren met deze mensen, kun je ook de behoefte voelen om anderen te helpen.

Zelf heb ik altijd mensen willen helpen. Toen ik nog een klein meisje was, was ik al bezig met het zorgen voor anderen. Niet alleen dat hoort, tegelijkertijd maakte ik me ook zorgen over anderen. In de laatste jaren van de basisschool heb ik het niet heel makkelijk gehad. Ik ben van school veranderd en miste een bepaalde steun, hulp vanuit school die ik wel nodig had. Ik denk dat ik in die tijd ook wel al iets wilde bieden wat anders was. Wat mij wel had geholpen. De wens om anderen te helpen heeft bij mij altijd bestaan.. uiteindelijk heeft dit zich gevormd tot de wens om psychologie te gaan studeren.

In de tijd dat ik de keuze maakte voor deze studie, ging het goed met me. Ik wist al zo lang dat ik dit wilde dus de keuze was makkelijk gemaakt. Het feit dat ik precies wist wat ik wilde, zorgde er echter wel voor dat ik niet direct de juiste opleiding kon vinden. Ik had havo gedaan en SPH, MWD en Social Work sloten toch niet helemaal aan bij het plaatje wat ik in mijn hoofd had. Ik heb uiteindelijk eerst een jaar gewerkt voordat ik begon met de opleiding HBO Psychologie in Dordrecht.

De wens om jezelf te redden
Er zijn echter ook veel mensen die voor deze studie kiezen om andere redenen. Het is vaak een onbewust proces. Er zullen maar heel weinig mensen zijn die zeggen: "ik ga psychologie studeren om mijzelf te redden". Achteraf zijn er echter wel genoeg mensen die zich dit beseffen.

"Toen ik mijn eindexamen haalde, was ik enorm verbaasd en ook wel overdonderd. Ik was er allang vanuit gegaan dat ik zou zakken. Ik had een angststoornis en ik was vaak somber en het ging ontzettend slecht met mij. Aan een studie had ik nog niet echt gedacht omdat ik er zeker van was dat ik dit jaar opnieuw moest doen. Ik koos voor psychologie. Dat lag voor de hand omdat ik precies weet hoe het kan zijn om te moeten leven met angsten en andere psychische problemen en ergens hoopte ik dat dit een vervanging zou zijn voor therapie." - Anoniem

Bron

Je kunt jezelf echter niet redden met een opleiding. Je kunt jezelf niet genezen door voor dit vak te gaan leren. Sommige problemen gaan met de tijd over, sommige problemen kun je zelf oplossen omdat je een bepaalde kracht in jezelf vindt of vaardigheden gebruikt die je al bezit en voor sommige dingen heb je hulp nodig. Geen opleiding waarin je leert hoe je anderen met problemen kunt helpen. Een opleiding is geen therapie en dus ook geen vervanger hiervoor. Je begint met de verkeerde intenties. Buiten het feit dat je misschien heel erg teleurgesteld kan zijn in de opleiding en kan beseffen dat je de verkeerde keuze gemaakt hebt, kan de studie zelf ook een enorme impact op jou hebben, wat ook jouw problemen kan verergeren.

Confrontatie met jezelf
Daarnaast kom je jezelf ook wel echt tegen bij deze opleiding. Dat je deze opleiding niet moet gaan volgen om jezelf te genezen, betekent niet dat je niks over jezelf zult leren. Bij de psychologie opleiding die ik deed, werd veel aandacht besteed aan onze persoonlijke ontwikkeling. We leerden om constant te reflecteren en ons bewust te worden van onze eigen gedachtes, gevoelens en gedragingen. We werden uitgedaagd te kijken naar onze kwaliteiten maar zeker ook naar onze valkuilen en leerpunten. Op deze manier met jezelf bezig zijn is lang niet altijd leuk, maar wel heel leerzaam en nodig voor zo'n opleiding. Je kunt er dus vanuit gaan dat je wel echt geconfronteerd gaat worden met jezelf en dat je jezelf ook weleens in de weg kunt zitten. Hiervoor moet je echt stevig in je schoenen staan.

"Toen ik de opleiding psychologie ging doen wist ik wel dat ik mijzelf beter zou gaan leren kennen, maar dat had ik vooral als iets positiefs gezien. Ik had niet verwacht dat de feedback van anderen over mijn gedrag en hoe ik naar dingen keek mij zo zou aangrijpen. Mijn onzekerheden werden bevestigd en ik vond het moeilijk om hiermee aan de slag gegaan. Uiteindelijk ben ik gestopt met de studie omdat ik hier nog niet sterk genoeg voor was. Ik wilde sommige dingen nog niet inzien" - Anoniem

Herkenning vinden
Tijdens de opleiding wordt je niet alleen geconfronteerd met jezelf, maar ook met allerlei problemen en ziektebeelden waar iedereen zich wel in kan herkennen. Wanneer het bijvoorbeeld gaat om de symptomen van de Borderline persoonlijkheidsstoornis, zal iedereen wel wat herkennen. Bij een persoonlijkheidsstoornis is namelijk sprake van dingen die bij veel persoonlijkheden horen, maar dan vaak in extremen en uitvergroot. Hetzelfde geldt voor andere psychische en psychiatrische stoornissen. Zo kan iemand bang zijn om verlaten te worden en om alleen te zijn. Dit is een heel normale en ook reële angst die heel veel mensen tot op zekere hoogte hebben, maar dit betekent niet direct dat iemand een echte angststoornis heeft.

Jezelf herkennen in bepaalde ziektebeelden kan heel confronterend en moeilijk zijn en dit kan, ondanks dat het lang niet altijd nodig is, wel zorgen voor onzekerheid en twijfel aan de eigen geestelijke gesteldheid. Zo had ik een meisje in de klas die tijdens een les klinische psychologie weg liep omdat het haar allemaal te veel werd. Na de les vertelde zij dat ze zichzelf overal in herkende en dat ze daar heel verdrietig en onzeker van werd waardoor ze die les niet meer los kon zien van zichzelf. Ik heb tijdens die lessen zelf ook wel echt beseft dat mensen ontzettend kwetsbaar zijn. De 'dat overkomt mij niet' gedachten zijn wel echt afgenomen daardoor.

Bron

"De herkenning tijdens de college's zorgde er voor mij voor dat ik mij ook in het dagelijkse leven op die dingen ging focussen. Ik telde de dagen dat ik somber was om te kijken of dit paste in de diagnose van depressie. Door mij hier zo op te focussen, begon ik het alleen maar meer te zien en heb ik er misschien wel voor gezorgd dat ik mij nog slechter voelde. Uiteindelijk heb ik een half jaar moeten stoppen met mijn opleiding."- Anoniem

Pas anderen kunnen helpen als je zelf geholpen bent
Er zijn grote meningsverschillen omtrent het anderen helpen wanneer je zelf 'ziek' bent. Ondanks dat er vaak gezegd wordt dat de meeste psychologen zelf een beetje 'gek' zijn, is lang niet iedereen het er mee eens dat je anderen kunt helpen als het met jou zelf niet goed gaat. Dit is een interessante discussie. Zo kun je bijvoorbeeld voor jezelf eens bedenken of jij zelf een therapeut zou willen die nog een eetstoornis heeft en jou tegelijkertijd behandelt voor je eetstoornis. Hierbij gaat het niet om ervaringsdeskundigheid wanneer de ander al genezen is.

"Ondanks dat ik behoorlijk met mijzelf in de knoop zat, ben ik toch deze opleiding gaan volgen. Ik heb altijd al psychologie willen studeren en liet mij niet weerhouden doordat het niet goed met mij ging. Ik wist echter wel wat mij te wachten stond en dat het heel moeilijk kon worden... mijn ouders hebben mij ook alleen toestemming gegeven omdat ik op dat moment zelf ook bij een psycholoog liep. Het was heel zwaar maar het is gelukt! Ik zit nu in mijn laatste jaar en het gaat nu goed met mij en met de opleiding!" - Anoniem

Al met al denk ik dat je echt wel een studie psychologie kan volgen als je zelf niet zo lekker in je vel zit. Ik denk ook dat het in sommige gevallen wel kan helpen en dat je de stof beter en sneller oppikt en dat je je misschien wel beter kunt inleven. Toch denk ik dat het heel belangrijk is te onderzoeken voor jezelf waarom je kiest voor die opleiding. Praat met anderen, bedenk wat jouw droombaan zou zijn en hoe dit zou zijn als jij je weer beter zou voelen. Waarom wil je dit echt? Het kan heel erg helpen om je gedachten hierover eens op te schrijven of het te bespreken met iemand anders. Verder kan het ook goed zijn een gesprek aan te gaan met een decaan of loopbaanbegeleider en als je in therapie zit, is het helemaal niet zo gek dit met je therapeut te bespreken voordat je deze beslissing neemt. Het kan natuurlijk ook zo zijn dat het nu nog te vroeg is voor zo'n studie en dat je het prima op een later moment in je leven kunt gaan doen.

Hoe denk jij hierover?