De meeste mensen kennen het wel; je hebt een drukke periode op school of werk. Iedere dag op tijd opstaan, veel doen, misschien nét te laat naar bed, maar het gaat goed. In het weekend spreek je af met vrienden of je ben in je vrije tijd juist veel bezig met therapie. Soms vraag je je af of het te veel is, maar op zich houd je het prima vol, dus het zal wel oké zijn. En dan heb je vakantie...

Een heerlijk idee, maar dat blijkt toch anders te lopen; het eerste weekend is nog niet voorbij en je wordt ziek. Het lijkt alsof alles er ineens uitkomt, alsof je het lichaam het even 'opgeeft'. Misschien was het dan toch wel een beetje teveel allemaal?

Je hoort vaak genoeg dat het goed is om je grenzen aan te geven. Naar mensen om je heen toe, maar ook voor jezelf. Goed voor jezelf zorgen wanneer je dat nodig hebt, zowel mentaal als fysiek. Je weet dat het belangrijk is, maar hoe weet je wat die grenzen zijn? Soms voel je je eigen grenzen nog niet goed aan en waar begin je dan? Hoe leer je je eigen mentale en fysieke grenzen kennen? Dit kan best een zoektocht zijn. Misschien herken je je wel in hoe de redactieleden hun grenzen aanvoelen.

De grenzen van Daphne...

Het aanvoelen en aangeven van grenzen zie ik bij mezelf steeds terug in twee categorieën. Gevoelsmatig, dus vaak in relaties tot anderen, en praktisch. Dat praktische stuk krijg ik steeds beter onder de knie. Niet langer doorrennen als ik eigenlijk op ben en niet te veel hooi op mijn vork nemen als ik eigenlijk voel dat ik aan mijn tax zit. Ik realiseerde vaak dat ik dat bij anderen nooit gek of zwak vond, ik veroordeelde niemand die aangaf dat het soms even genoeg was. Ik vond het altijd heel sterk als iemand iets uit handen gaf. Hoe meer ik dat om mij heen zag gebeuren, hoe slimmer het me leek om dat zelf ook langzaam te gaan ontwikkelen. Hoe meer je je bewust wordt van je eigen signalen, hoe makkelijker het wordt om daarop te letten en dus ook tijdig in te grijpen. Uiteindelijk heeft echt niemand er iets aan als we allemaal over onze grenzen blijven gaan. We zijn op ons best als we dat niet doen.

Dat gevoelsmatige stukje is iets wat later pas kwam, daar ben ik eigenlijk nog steeds mee bezig. Gek genoeg was dat iets waar ik mij totaal niet bewust van was of wat ik in ieder geval nooit had onderzocht. Tegenwoordig voel ik wel steeds vaker wanneer ik iets te ver vind gaan of iets simpelweg niet prettig vind. Dat opmerken is al een eerste stap, dat kan al verwarrend genoeg zijn. Nu moet je er ineens iets mee! Hoe dan!? Dat voelt lang niet altijd goed. Maar tot nu toe merk ik juist dat het aangeven van mijn grenzen juist veel begrip oplevert. Alleen al aangeven "Ik heb hier volgens mij een grens en ik weet ook nog niet precies hoe ik dat voor me zie" is vaak al genoeg. Dat die grenzen voor mij zo nieuw zijn, betekent natuurlijk niet dat anderen daar ook van gaan schrikken. Die vinden dat tot nu toe heel normaal en heel gezond, dus dat geeft ook wat extra vertrouwen. Mijn tip: spreek je uit en geef jezelf de kans om die grenzen te ontdekken. Ze zitten er en ze zijn er niet voor niets.

De grenzen van Hannah...

Grenzen stellen, tja... Dat is iets wat ik echt heb moeten leren door de jaren heen. Het is iets wat zowel in mijn stages en werk als in mijn persoonlijke leven een flinke zoektocht is geweest. Dit had er met name mee te maken dat ik totaal niet wist wat mijn grenzen waren en hoe ik die aan moest voelen. Als ik ze al aanvoelde, was het vervolgens nog een opgave om ze aan te geven. Me er dan ook nog eens goed over voelen was nóg een extra uitdaging. Een flink project dus. Met name in het aangaan van relaties vond ik dit lastig - zowel vriendschappelijke- als liefdesrelaties - al had ik dat lange tijd niet eens echt door. Ik kon me vaak rot voelen, schuldig, verdrietig, eenzaam, onzeker, verward of wanhopig maar ik kon dan niet goed plaatsen waar dat gevoel vandaan kwam. Hierop terugkijkend realiseer ik me dat ik op die momenten vaak over mijn grenzen ben gegaan.

In therapie ben ik mijn eigen gevoel en waar dat vandaan kwam en mijn grenzen gaan onderzoeken. Ik vertelde wat er de afgelopen week gebeurd was in mijn leven. Welke dingen ik lastig had gevonden of soms juist heel fijn. Vervolgens hielp mijn therapeut mij bij het benoemen van de gevoelens die ik daarbij had, waar ik dat in mijn lichaam voelde en waarom ik die gevoelens had. Door hier wekelijks zo bewust bij stil te staan en mezelf dit ook af te vragen buiten therapie om, ben ik me inmiddels een stuk meer bewust van wat ik voel. Hierdoor ervaar ik ook beter wat mijn grenzen zijn en voelt het meestal ook oké als ik deze aangeef. 

De grenzen van Phoi Cai...

Zoals velen merkte ik pas dat ik tegen mijn grenzen aan was gelopen als ik er eigenlijk al overheen was gegaan. Puzzelstukjes vielen op zijn plek. Ik was prikkelig, moe, kon weinig hebben en kon in weinig dingen meer plezier vinden. Alles was teveel. Ik kon altijd nog een tijd doorgaan voordat ik besefte wat er aan de hand was. Tot het moment kwam waarop ik niet meer verder kon. Ik werd ziek, stortte zowat in en kon haast niet meer functioneren. Achteraf besefte ik ook dat ik niet meer de gezelligste was voor de mensen om me heen. Mijn lontje was inmiddels zo kort geworden dat ik de mensen om me heen al snel afsnauwde. Zo wilde ik helemaal niet zijn!

Stapje voor stapje leerde ik mijn grenzen kennen. Eerlijk gezegd is het nog steeds een leerproces waar ik in zit. Ik denk dat ik dit de rest van mijn leven met vallen en opstaan blijf leren. Ik kan nog wel even doorgaan.. Ja, dat kan er nog wel even bij.. Nee! Genoeg is genoeg en dat is iets waar ik regelmatig bij stil moet staan. Ik heb leren luisteren naar mijn lichaam en gedrag. Waarom ben ik moe? Waarom ben ik zo geprikkeld? Hoe gaat het met me? Heb ik teveel hooi op mijn vork genomen? Het zijn vragen die ik mezelf vaker moet stellen om mijn grenzen te kunnen bewaken. Work in progress, maar een les die zeker de moeite waard is. 

De grenzen van Marina...

Grenzen stellen, oei... Om eerlijk te zijn, ben ik meer van het grenzen verleggen. Grenzen verleggen doe ik eigenlijk al heel mijn leven. Vroeger had ik veel last van mijn chronische ziekte en ik stopte pas met naar school gaan als ik uitgeput op de bank of zelfs in het ziekenhuis lag. Ook met mijn eetstoornis verlegde ik telkens die grens van het magische getal. En zo ook bij mijn studie, werk en sport. Meer, meer, meer; is het dan nooit genoeg?!

Bron: Fernanda Latronico

Het verleggen van mijn grenzen heeft me aan de ene kant veel gekost, maar het heeft me ook grotendeels gebracht tot waar ik nu in het leven sta. Het altijd streven naar beter of doorgaan tot het einde heeft zijn oorsprong gevonden tijdens mijn opvoeding. Zodra ik niets aan het doen was, werd er gevraagd wat ik ging doen. Zodra ik een dagje vrij was, kon ik wel even helpen poetsen. En zodra ik uit het ziekenhuis of de kliniek was, was alles toch weer normaal?! Diep vanbinnen heeft me dit heel veel pijn gedaan. Pijn die ik kon verdragen door telkens opnieuw hiervoor ook mijn grenzen te verleggen. Nu weet ik gelukkig beter en kan ik in elk geval berusten in een avondje niets doen en een gezellig dagje uitgaan. Het leven is te mooi om altijd te strijden!

De grenzen van Lonneke...

Grenzen stellen is niet mijn beste kant... Nog steeds loop ik hier regelmatig tegenaan of hoor ik van anderen dat ik 'mijn grenzen beter moet bewaken'. Makkelijk gezegd natuurlijk. Ik denk dat ik mij de laatste twee jaar wel echt bewuster ben geworden van het feit dat ik grenzen heb en hoe die voor mij voelen. In het verleden walste ik hier zelf heel makkelijk overheen, net als anderen trouwens. Soms voelde ik dit meteen, soms veel later pas. Ik durfde er in ieder geval nooit iets van te zeggen. Ik was veel te bang dat ik anderen zou kwetsen.

Sinds ik geen eetstoornis meer heb, lukt het mij beter om echt te voelen waar mijn grenzen liggen. Tijdens mijn eetstoornis voelde ik dit vaak niet aan en daarbij deed het me ook niet zoveel. Wat maakt het uit als ik overprikkeld ben? Ik doe er toch niet toe... Gelukkig denk ik hier nu heel anders over en heb ik geleerd dat ik net zo belangrijk ben als ieder ander. Ook mijn gevoel telt mee. Mij heeft het geholpen om in een bulletjournal bij te houden wat mij triggerde. Ik schreef bepaalde situaties op, wat ik hierbij voelde en wat ik graag anders had gewild. Zo kon ik mijn gevoel en daarbij mijn grenzen veel beter in kaart brengen en begrijpen. 

(Hoe) geef jij je eigen grenzen aan?