Niet zeggen bij suicidale gedachten
Als iemand in je omgeving kampt met suïcidale gedachten, dan wil je er vaak alles aan doen om diegene te helpen. Waarschijnlijk ben je ontzettend bang dat diegene iets met deze gedachten gaat doen en maak je je heel veel zorgen. Vanuit zorg kun je dan allerlei dingen zeggen om de ander op andere gedachten te brengen. Dat is goed bedoeld, maar niet alle opmerkingen zijn altijd even handig. Sommige dingen kunnen vervelend overkomen voor degene die zich zo slecht voelt en denkt aan zelfmoord. In deze blog deel vertel ik je welke dingen je in ieder geval beter niet kunt zeggen tegen iemand die last heeft van suïcidale gedachten.
Overigens is het niet zo dat het absoluut not done is om een keer zoiets te zeggen. Ik denk dat we allemaal wel eens een dergelijke opmerking maken uit wanhoop of uit zorg voor de ander. Daarnaast zijn we allemaal verschillend. Sommige mensen hebben baat bij een wat zachtere aanpak en sommige mensen hebben zo nu en dan een schop onder de kont nodig. Dit verschilt per persoon en per situatie. Vraag je je na het lezen van de blog af wat je dan wel moet zeggen of doen, klik dan hier.
1. Het is heel egoïstisch om zelfmoord te plegen
De vraag is of zelfmoord egoïstisch is. Het is niet zo zwart/wit. Laura heeft daar eens een uitgebreide blog over geschreven die de moeite waard is om te lezen. Los van je mening hierover, is het sowieso niet heel handig om dit tegen iemand te die kampt met suïcidale gedachten. Daarmee beschuldig je hem of haar ergens van en praat je de ander nog meer de put in.
2. Denk aan je familie en vrienden
Deze opmerking sluit aan op de eerste. De mensen die zeggen dat zelfmoord egoïstisch is, zeggen dit onder andere omdat je allemaal mensen die van je houden achterlaat. Dat is natuurlijk zo, maar uit ervaring kan ik zeggen dat het lastig is om daar op dat moment aan te denken of bij stil te staan. Je krijgt dan een soort vernauwde blik waardoor je alleen nog maar gefocust bent op je eigen problemen. Zo'n opmerking zorgde bij mij vooral voor schuldgevoel waardoor mijn suïcidale gedachten enkel toenamen.
3. Je wil helemaal niet dood
Dit is niet aan een ander om te bepalen. Het is wel zo dat niet iedereen met suïcidale gedachten daadwerkelijk dood wil. Voor meer informatie daarover kun je deze blog lezen. Het is echter wel belangrijk om voorzichtig te zijn met dit soort uitspraken, want de ander kan zich hierdoor helemaal niet serieus genomen voelen.
4. Zo erg is het allemaal niet
Hiermee bagatelliseer je de probleem van iemand anders. Het is niet aan jou om te beoordelen hoe erg de problemen van een ander zijn. Hij of zij kan de problemen wel als heel erg ervaren en kan zich door zo'n opmerking niet serieus genomen voelen. Dat maakt ontzettend eenzaam en is extra pijnlijk voor iemand die zich al zo slecht voelt.
5. Het komt wel goed
Dit is een beetje een dooddoener. Het is heel goed en lief bedoeld maar eigenlijk kan niemand er iets mee. Als je je zo slecht voelt dat je denkt aan zelfmoord, dan komt het niet meer goed, op geen enkele manier. In jouw beleving dan. Zo'n opmerking is dan frustrerend omdat het kan lijken als je niet begrepen wordt en dat kan er weer voor zorgen dat iemand zich nog eenzamer gaat voelen.
6. Zet je er eens overheen
Over bepaalde problemen, gedachten en gevoelens kun je je niet zomaar heen zetten. Niet alles gaat over door wat positiever te denken of door een keer lekker op vakantie te gaan. Sommige problemen zijn langdurig, soms zelfs chronisch. Je kunt van een ander niet verwachten dat het nu maar eens klaar moet zijn met al dat gedoe. Het is niet leuk als de ander al heel lang problemen heeft, maar zo'n opmerking draagt niets bij aan dat proces.
7. Er zijn genoeg mensen die het slechter hebben en die willen ook niet dood
Gevoelens en problemen zijn altijd relatief. Wat voor de een erg is, is voor de ander prima te handelen. Natuurlijk zijn er altijd ergere dingen. Dat er mensen zijn die in één keer twee armen breken, betekent niet dat het hebben van één gebroken arm niet vervelend is. Wat iemand voelt, is echt en als dat gevoel is dat het niet meer gaat en dat de problemen iemand boven het hoofd zijn gegroeid, dan is dat zo en dan kan een ander daar niets over zeggen. Natuurlijk zijn er ergere dingen, maar dat neemt niet weg dat de problemen vreselijk kunnen zijn.
8. Kijk naar alle mooie dingen in het leven
Hierdoor kan degene met suïcidale gedachten zich erg onbegrepen voelen. Als je denkt aan zelfmoord, dan zijn er blijkbaar niet zoveel mooie dingen meer. Het is niet zo dat iemand dood wil vanwege één probleem, vaak is het een opstapeling van allerlei problemen.
9. Je bent nog zo jong, je hebt nog een heel leven voor je
Nog een heel leven voor je hebben, is vaak het probleem. Als je je zo slecht voelt dat je het leven niet meer ziet zitten, dan is het idee dat je nog heel lang verder moet leven bijna niet te verdragen. Deze opmerking is dan niet ook niet helpend. Een meer helpende opmerking zou zijn: ‘'Er is nog tijd om dingen te veranderen, ook al lijkt dat nu niet haalbaar.''
10. Je zoekt gewoon aandacht
Er wordt nog steeds gedacht dat mensen die praten over hun suïcidale gedachten en neigingen, geen zelfmoord zullen plegen. Deze mensen worden onterecht bestempeld als aandachtszoekers, want dit is namelijk absoluut niet waar. Wel of niet praten over zelfmoord zegt niets over of de persoon in kwestie ook over zal gaan tot actie. Verder is zo'n opmerking natuurlijk niet helpend. Je kunt jezelf daarnaast afvragen hoe erg het zou zijn als iemand inderdaad aandacht zoekt. Misschien is het niet de juiste en meest constructieve manier, maar als mensen kampen met veel problemen en niet weten hoe ze om hulp moeten vragen, dan doen ze dit weleens op enigszins vreemde manieren. Dat is misschien niet zoals het hoort, maar het is wel goed om het serieus te nemen en te kijken naar wat er onder zit.
Heb jij nog aanvullingen?
Gerelateerde blogposts
Reacties
Zijn dat goeie reacties?
Ik zou die laatste niet doen, maar voor de rest denk ik dat ze wel kunnen. Ik denk dat het meer op een bevestiging van 'ik ben niet goed genoeg/waardeloos' lijkt en dus kan lijden tot een slechter gevoel. Verder denk ik dat ze wel goed zijn hoor.
Als zogenaamd professional vind ik dat niet kunnen en het heeft me na die (gefaalde) intake ook over de streep geduwd. 'Gelukkig' heb ik het overleefd.
Dat is wel wat hij zei en bedoelde ja..als van 'doe het maar gewoon'.
Helaas ben ik gisteren wèèr afgewezen door een andere instantie, story of my life. Het loopt niet lekker, maar ik moet doorzoeken. Dankje ♥
Waarmee ik dus niet wil zeggen dat ik het ermee eens ben, zeker niet in een situatie als deze.
En de ,toch wel komische, opmerking van mijn psychiater... We hadden het over de eentonige geluiden die ik slecht kon verwerken. Vooral de grasmaaiers van de gemeente die zomers geregeld voor mijn huis zijn:"De volgende keer spreek je diegene aan en bied je aan om het maaien over te nemen....hij even pauze en jij minder last van het lawaai..."
Hahaha wij worden als "gek" gezien, maar dit sloeg alles...
Toen ik me begon te beseffen dat zelfmoord 'egoïstisch' was, besloot ik dat ik moest blijven leven. Ookal wilde ik dat misschien zelf niet... Diep van binnen wist ik dat de mensen waarvan ik dacht dat ze me haatte, toch kapot zouden gaan wanneer ik dood zou gaan. Zij zouden zich net zo vreselijk, verdrietig, eenzaam en schuldig gaan voelen als dat ik me toen voelde. En dat wens je niemand toe... Dat is echt mijn redding geweest.
Dus ik denk dat dat wel degelijk iets is dat je tegen een suïcidaal persoon mag zeggen. Als je het voorzichtig en niet veroordelend brengt, kan het ze namelijk ook juist van de zogenaamde tunnelvisie afhelpen.
Ik wist wat ik zou doen en heb me daar ontzettend schuldig over gevoeld (en nog), wat verder bijdroeg aan de suïcidaliteit. Ja, het is goed om te leren dat er mensen zijn die van je houden, soms is het goed om dat te horen, maar zo werkt het helaas niet altijd.
Het is wel belangrijk om te noemen dat er geen gouden formule is over wat je wel of niet moet zeggen. Wat voor de een werkt, werkt voor de ander niet.
is een van de redenen geweest dat ik mijn eetstoornis heb ontwikkeld er er uiteindelijk suicidaal van werd.
Zoooo vaak te horen gekregen en, inderdaad, het maakte me alleen maar suicidaler, want ik hoefde dat "hele leven voor me" helemaal niet.
Mijn toenmalig psychologe en psychiater toentertijd hebben me vernieuwende inzichten gegeven. De eerste omdat ze mijn gedachten omtrent de dood serieus nam en de keuze bij mij liet. De tweede persoon, de psychiater, heeft me flink laten huilen en 'razen' maar bleef wel luisteren. Eindelijk werd ik gehoord in alle oprechtheid. De psychiater vroeg aan me waarom ik überhaupt moeite deed om gezond te leven en dat bleek een goede vraag....Het actief willen leven bleek toch ergens aanwezig nog...Ook docu's als What the health en een artikel over kinderen vegan opvoeden gaven me hoop. En mijn kat kon ik uiteindelijk ook niet missen...Als ik alleen al het visualiseerde hoe ik 'het' zou doen, moest ik zo huilen...
Zoals in het boek van Esfahani over zingeving wordt geschreven, komt de zin om te leven van binnenuit (en kan deze van buitenaf op korte termijn nieuw leven worden ingeblazen). Goedbedoelde begripvolle opmerkingen kunnen mensen juist dat zetje geven naar de kant van leven in plaats van door de poort van de dood.
Maar zelfmoord is iets heel moeilijks, van beide kanten. Een van mijn verjaardagswensen is dat zelfmoord (niet te verwarren met euthanasie) voor niemand meer een reële optie zal zijn en dat, daarentegen, mensen worden opgevangen en op krachten kunnen komen in een liefdevolle omgeving want liefde geeft (levens)energie!