Ik ben Rita en ik werk al jaren als onderzoeker bij GGZ Rivierduinen Eetstoornissen Ursula. Met mijn onderzoeken wil ik graag meer te weten komen over eetstoornissen, bijvoorbeeld wat de gevolgen zijn van het hebben van eetproblemen op de lange termijn - zie één van mijn eerdere blogs over het NER. Ook wil ik graag beter begrijpen waarom sommige mensen een eetstoornis krijgen en wat ervoor zorgt dat een eetstoornis blijft bestaan. Voor deze laatste vraag ben ik nu bezig met een klein onderzoek naar de rol van de darmbacteriën bij anorexia nervosa. Ik zal hieronder wat meer vertellen over de darmbacteriën en over mijn eigen onderzoek, waarvoor ik nog op zoek ben naar deelnemers.

In onze darmen leven vele verschillende bacteriën, ook wel microbiota genoemd. Wij geven onze darmbacteriën te eten en zij leveren een belangrijke bijdrage aan onze gezondheid. Denk aan vertering, groei en bescherming tegen ziekteverwekkers. Daarnaast zijn er steeds meer aanwijzingen dat de darmbacteriën ook invloed hebben op de werking van de hersenen en andersom.

Heeft het nemen van extra 'goede' bacteriën (zogenaamde probiotica) gevolgen op de werking van het brein? Dit is onderzocht door mensen een aantal weken dagelijks een mix of drankje te geven dat probiotica óf juist geen extra bacteriën bevat, zonder dat zij (of de onderzoekers) wisten wie welke mix krijgt. Hieruit bleek dat mensen die extra bacteriën hadden gekregen een verminderde reactie in bepaalde hersengebieden lieten zien tijdens het maken van een emotie-herkenningstaak. In een andere studie had de probiotica-groep minder angstgevoelens. En uit een derde onderzoek bleek dat deze mensen minder sterk reageerden op een verdrietige stemming, er waren met name minder agressieve reacties en mensen gaven aan minder te  piekeren.

Ook zijn er verschillende onderzoeken gedaan bij mensen met psychische klachten. Het meest onderzocht is de autisme spectrum stoornis, omdat deze groep mensen ook vaak last heeft van maag- en darmklachten. Het lijkt erop dat kinderen met autisme een andere samenstelling van de darmbacteriën hebben vergeleken met 'gezonde' kinderen. 

Mensen met depressie lijken ook vaker een minder diverse samenstelling van de darmbacteriën te hebben. In één studie hebben ze de darmbacteriën van depressieve en van gezonde mensen bij ratten ingebracht. De ratten die de darmbacteriën van de depressieve mensen hadden gekregen, lieten vervolgens ook meer depressief en angstig gedrag zien.

Onderzoek bij anorexia nervosa

Er zijn negen onderzoeken gedaan naar darmbacteriën bij anorexia nervosa. In alle onderzoeken waar de samenstelling van de darmbacteriën bij mensen met anorexia nervosa werd vergeleken met andere groepen (meestal 'gezonde' controles) werden verschillen gevonden. In de meeste onderzoeken werden minder verschillende bacteriesoorten gevonden bij mensen met anorexia nervosa vergeleken met de andere groepen. Ook was de balans tussen de verschillende bacteriesoorten vaker verstoord bij mensen met anorexia nervosa. Maar het is nog niet duidelijk welke bacteriesoorten nou specifiek vaker of minder vaak voorkomen; dat verschilde per onderzoek.

Twee onderzoeken hebben ook gekeken naar het verschil tussen de samenstelling van de darmbacteriën bij mensen met anorexia nervosa tussen het begin en eind van de behandeling. Het lijkt erop dat de diversiteit van de darmbacteriën toeneemt tijdens de behandeling. Verder lijkt een lagere diversiteit bij anorexia nervosa samen te hangen met meer depressieve klachten en eetstoorniskenmerken, alhoewel deze samenhang niet werd gevonden in een grote groep gezonde vrouwen.

Mijn onderzoek

Bij GGZ Rivierduinen Eetstoornissen Ursula doen wij nu ook een klein onderzoek om te kijken of er verschillen zijn in de samenstelling van de bacteriën in de darm tussen mensen met anorexia nervosa en mensen zonder een eetstoornis. Verder willen we kijken of er een relatie bestaat tussen de samenstelling van de darmbacteriën, vitamine- en mineralenstatus en bepaalde hersenfuncties.

Voor dit onderzoek zijn we op zoek naar mensen met anorexia nervosa die samen met iemand uit hun eigen huishouden (bijvoorbeeld partner, familielid of huisgenoot) mee willen doen. Het idee hierachter is dat mensen uit één huishouden vaker te maken krijgen met dezelfde bacteriën, dan mensen die uit verschillende huishoudens komen. Omdat we de darmbacteriën van mensen met anorexia nervosa willen vergelijken met de darmbacteriën van mensen die deze stoornis niet hebben, willen we het liefst dat de controlegroep zoveel mogelijk op de mensen met anorexia nervosa lijkt.

Je komt in aanmerking om mee te doen als je minimaal twee jaar anorexia nervosa hebt, bij een kortere duur verwachten we minder verschillen te vinden in de samenstelling van de darmbacteriën. Zowel vrouwen als mannen van 18 jaar of ouder kunnen meedoen.

Heb je vragen over dit onderzoek of heb je interesse om samen met iemand uit je eigen huishouden mee te doen? Via onderzoek@rivierduinen.nl kun je nog meer uitgebreide informatie krijgen over dit onderzoek en kun je je eventueel aanmelden. Ook voor andere vragen over dit onderwerp kun je ons altijd mailen!