Paniek. "Hoeveel moet ik nou eten? Geeft mijn lichaam echt zelf aan wanneer het genoeg heeft gehad? Wat als ik nog honger heb hierna? Is dit een normale portie? Mag ik nu alweer eten?" De angst voor eten op gevoel brengt veel vragen met zich mee. Het loslaten van een eetlijst is soms doodeng, maar vaak wel een belangrijke stap in herstel. Terug op gevoel eten is een stukje vrijheid terugkrijgen, waarbij jij kiest wat en wanneer je eet, niet de eetstoornis. Als je op gevoel leert eten, weet je weer te vertrouwen op je lichaam. Hoe doe je dat nou, als de eetstoornis dat vertrouwen al zo lang heeft ondermijnd?

Toen ik een eetstoornis had, was op gevoel eten een magisch, bijna mythisch ding, waarvan ik vaak het gevoel had dat het buiten mijn bereik lag. Om me heen zag ik anderen feilloos op gevoel eten; vrienden, familie en studiegenoten, het leek hen allemaal zo makkelijk af te gaan. Ik lette enorm op wat anderen in mijn omgeving aten en vergeleek mezelf met hen. Zij aten wanneer ze trek hadden en wanneer het hen uitkwam. Soms kon ik de keuzes die ze maakten voor het één of ander niet goed verklaren, maar het leek voor hen te werken. Zelf worstelde ik enorm met eten en hield ik het graag veilig met simpele boterhammetjes, zoals ik die eigenlijk elke dag at.

Bron foto

Het was niet geheel vrijwillig dat ik elke dag weer lunchte met dezelfde vertrouwde boterhammetjes. Ik had een eetstoornis en die boterhammen betekenden voor mij houvast. Een houvast die ik zo ontzettend hard nodig had. Een vorm van veiligheid die me door de dag heen hielp. Ik wist dat, als ik gewoon braaf mijn boterhammetjes bleef eten, het uiteindelijk goed zou komen. Dat deed het ook.

Voor lange tijd heb ik een eetlijst gevolgd, vergelijkbaar met de voedingslijsten hier op Proud. Het gaf zoveel rust om te weten waar ik aan toe was. Er was genoeg te doen in mijn herstel en het volgen van een volwaardige eetlijst waar ik op kon vertrouwen voelde als een zorg minder. Door elke dag braaf hetzelfde kunstje uit te voeren kon ik werken aan de onderliggende problematiek van mijn eetstoornis. Hiernaast had ik niet meer constant honger, waardoor ik langzaam mijn eetbuien een halt toe kon roepen.

Ik heb oprecht veel baat gehad bij het volgen van een eetlijst. Het was vaak saai, zwaar en het kwam soms helemaal niet goed uit in sociale situaties, maar ik had het nodig en ben blij dat ik eraan vast heb weten te houden. Mijn eetlijst was een uitkomst, totdat ik het gevoel had ver genoeg te zijn in mijn herstel en klaar was voor een nieuwe stap.

Ik had een gezond gewicht, braakte niet meer, had de weegschaal weggedaan en durfde al een beetje op mijn lichaam te vertrouwen. Ik was op het punt gekomen dat experimenteren met op gevoel eten een logische vervolgstap zou zijn. Dat was behoorlijk eng, want het ging best prima zoals het ging en ik was nog aardig kwetsbaar. Het idee dat ik op onbekend terrein terecht zou komen schrok me in eerste instantie af, maar de gedachte aan vrij met eten omgaan trok me toch enorm aan. Genoeg om kleine sprongetjes in het diepe te durven wagen.

Bron foto

Variëren met mijn eetlijst begon heel klein. In plaats van een ontbijtje van yoghurt met muesli, at ik bijvoorbeeld eens kwark met cruesli. In plaats van een boterham, at ik eens een broodje of mueslibol. Sommige dagen lukte het beter dan andere dagen en af toe wist ik zelfs iets te nemen waar ik echt trek in had.

Toen dit lukte en ik steeds meer vertrouwen kreeg in mijn lichaam durfde ik ook steeds vaker om op andere tijdstippen te eten dan dat ik gewend was. Het leverde steeds minder spanningen op als ik eens wat eerder of later at, of wat extra's nam wanneer ik bijvoorbeeld vroeg op moest staan of laat ging slapen.

Het meest lastige vond ik nog altijd wanneer ik onverwacht in sociale situaties moest eten. Wanneer iemand bijvoorbeeld voorstelde om "even een frietje te gaan halen", vond ik dat heel moeilijk. Toch waren het wel dit soort momenten waardoor ik grote stappen in mijn herstel heb kunnen zetten. Uiteindelijk wilde ik ook, net als alle andere mensen, zonder dubbele gevoelens weer ongepland een frietje kunnen eten. Door het dan toch te doen en te merken dat er eigenlijk helemaal niets veranderde aan mijn lichaam, werd ik steeds gemotiveerder.

Zoals het hierboven staat klinkt het misschien allemaal heel simpel, maar tussen de verschillende stapjes zat behoorlijk wat tijd en het ging met vallen en opstaan, zoals elk ander proces. Ik kan je verzekeren dat het absoluut mogelijk is om weer volledig terug op gevoel te gaan eten nadat je een eetstoornis hebt gehad. Het kan even wat tijd kosten voordat het zover is, maar laat je daardoor niet afschrikken. Het is de moeite dubbel en dwars waard.

Wil jij weer terug op gevoel leren eten?