Lastig bij dubbele diagnoses

 

Proud2Bme is een hulpsite voor mensen met een eetstoornis, maar ook voor mensen met omliggende problematiek. De redactie, maar ook onze leden zijn dus niet onbekend met het fenomeen dubbele diagnostiek. Het hebben van een dubbele diagnose kan ontzettend lastig zijn. In deze blog benoem ik een aantal dingen die lastig kunnen zijn bij het hebben van een dubbele diagnose. Dit, in de hoop wat meer steun, erkenning en begrip te kunnen creëren.

Een eetstoornis heb je niet zomaar. Er ligt altijd een combinatie aan oorzaken aan ten grondslag. Deze oorzaken zijn niet voor iedereen hetzelfde, maar ze kunnen te maken hebben met: erfelijkheid en genen, biologische factoren, lichamelijke aanleg, het schoonheidsideaal, opvoeding, trauma en psychologische kenmerken.

Ook het hebben van een andere psychische stoornis kan te maken hebben met het ontwikkelen van een eetstoornis of andersom. Je ziet het heel veel terug en daarom schrijven we ook blogs over onderwerpen als: persoonlijkheidsproblematiek, PTSS, ADHD, depressie en zo voort. 

Niet vergeten wie je bent

In dit artikel ga ik het hebben over het hebben van meerdere diagnoses. Wanneer we daar over praten is het belangrijk om te onthouden dat je niet je diagnose bent. Een diagnose is slechts een naampje dat gegeven is aan dat waar jij aangeeft last van te hebben. Voor de één is dit heel prima, terwijl de ander zich in een hokje geduwd voelt. Dat gevoel kan verschillen en dat is oké. Als we het er allemaal maar over eens zijn dat het krijgen van een diagnose op dat moment niet verandert wie jij bent.

Soms kunnen bepaalde stoornissen, zoals een eetstoornis, zo heftig zijn dat het je hele identiteit over kan nemen. Dat is ontzettend pijnlijk en verdrietig om mee te maken. Je bent misschien wel bang dat je niks meer over houdt als je zou herstellen. "Wie ben ik naast mijn eetstoornis?" Je diagnose wordt een bepaalde houvast, maar weet dat je je identiteit echt weer terug kan winnen. Sterker nog, je kan het ook omdraaien. Juist door aan je eigen identiteit te werken kan je de stoornis kleiner maken. Vergeet niet wie je bent. Wat maakt jou jou?

Ze versterken elkaar

Alsof het hebben van één diagnose nog niet erg genoeg is (want, ja, dat is het wel) kan het ontzettend lastig zijn om met meerdere diagnoses te worstelen. Neem bijvoorbeeld een eetstoornis en een depressie. Doordat je je zo rot voelt wil je (bewust of onbewust) vluchten in de eetstoornis, maar dat werkt maar voor korte duur, waardoor je je uiteindelijk alleen maar nog rotter voelt en de depressie aan je gaat trekken. Je kan al snel het idee hebben dat het allemaal geen zin meer heeft en dan is het lastig om de motivatie om te herstellen vast te houden.

Een ander voorbeeld is het hebben van een eetstoornis en een angststoornis. Je eetstoornis zorgt voor zeer destructief gedrag, daar kan je je dan weer ontzettend druk over maken en zelfs in paniek van raken. Daar voel je je dan weer schuldig over en dat triggert misschien die eetstoornis wel weer. Zo blijf je maar bezig in een negatieve spiraal. 

De juiste behandeling vinden

Je weet het zeker. Dit kan zo niet langer en je zet die dappere stap naar hulp. Nu is het dan echt tijd voor verandering, maar dan kom je er achter dat dat nog helemaal niet zo makkelijk gaat. Het vinden van de juiste behandeling voor een dubbele diagnose is niet zo makkelijk, maar het is niet onmogelijk. Bespreek het goed met je behandelaren en wees eerlijk, ook over hoe jij het voor je ziet en wat jouw verwachtingen zijn. Er zijn zelfs bepaalde instanties die gespecialiseerd zijn in bepaalde dubbele diagnoses.

Je wordt niet 'weggestuurd' omdat je verkeerd bent, maar omdat ze je geen behandeling willen bieden waar jij niks aan hebt. Dat is voor jou ook alleen maar vervelend. Blijf samen zoeken naar een oplossing. Je bent meer dan welkom om langs te komen op ons forum en te vragen naar ervaringen van anderen. Wellicht kan de huisarts nog meedenken of helpt deze kaart je om passende hulp te vinden hier in Nederland.  

Balans vinden in herstel

Wat het behandelen van een dubbele diagnose zo lastig kan maken is het feit dat het lastig kan zijn om balans te vinden in je herstelproces. Wanneer je aan de ene diagnose begint te werken zal je kunnen merken dat die ander ineens heel hard aan je gaat trekken en andersom. Bij de één is het beter om eerst het ene helemaal onder controle te krijgen en dan het ander, terwijl het voor een ander beter is om steeds van beide een klein stukje van te doen. Probeer goed aan te voelen waar je tegenaan loopt, al is dat soms moeilijk. Erover blijven praten kan ook bij jezelf voor een hoop duidelijkheid zorgen. 

Je vinger leggen op wat er speelt

Met een dubbele diagnose kan het soms lastig zijn om je vinger te leggen op wat er nou eigenlijk aan de hand is en wat je het beste kunt doen. Als ik de combinatie eetstoornis en depressie weer als voorbeeld neem is het soms lastig om te bepalen of je moe bent door de eetstoornis of dat je geen energie hebt door de depressie.

Als je lichaam en hoofd aangeven rust nodig te hebben is het belangrijk om dat te doen, maar soms kan het ook beter zijn om juist wel even door te zetten en niet toe te geven aan dat vermoeide gevoel. Misschien ben je wel bekent met de term 'depression naps'? Soms doen ze meer kwaad dan goed, maar aan de andere kant moet je jezelf ook niet voorbij lopen. Heel lastig! Dat goed leren aanvoelen is echt een kunst en kunst bereik je door te oefenen. Laat je niet ontmoedigen.

Het vertellen aan anderen

Het kan al best moeilijk zijn om je omgeving over één diagnose te vertellen, dus het is niet gek dat het hebben van meerdere diagnoses het nog lastiger kan maken. Zelf heb ik de diagnose ADHD en ik heb ook een eetstoornis gehad. Daarnaast heb ik sowieso 'altijd wel wat'. Een blessure, blaasontsteking, hoofdpijn, misselijk, moe, duizelig en ga zo maar door. Ik weet nog goed dat een vriendin een keer zij 'jeetje, jij hebt ook altijd wat.' Dit ging niet per se over m'n diagnoses, maar het was wel stom om te horen (al bedoelde ze het vast niet stom, want het was ook wel een beetje zo.)

Tja, ik ben was onhandiger, gevoeliger en heb misschien wat meer pech, maar dat maakt me niet een minder mens. Ik ben ook niet iemand die snel bij de pakken neer gaat zitten, maar ik moet af en toe wel even op de rem trappen. Dat is niet erg, ik hou er rekening mee en dat is niet zwak, maar juist sterk.

Hoop houden

Het kan soms heel moeilijk zijn om hoop te houden dat het ooit nog goed komt wanneer je worstel met dubbele diagnoses. Er zijn zo veel dingen lastig aan dat je soms denkt dat je er nooit uit gaat komen. Heb je niet van het ene last, dan ligt het andere weer op de loer. Ja, daar mag je zeker even van balen, boos om worden of om huilen. Dat ís ook rot, maar laat je niet ontmoedigen. Er zijn ontzettend veel mensen met dubbele diagnoses en daar kan je echt goed van herstellen of mee leren leven. Jij ook. 

Voor degene zonder dubbele diagnose: Ik kan me voorstellen dat deze blog misschien triggert. Zeker voor de gene die een goed potje kunnen vergelijken en daar was ik er zeker één van. Over vergelijken hebben we al een hele hoop blogs geschreven en puntje bij paaltje is het zo dat het eigenlijk nooit eerlijk is om te doen en dat je er niks aan hebt. We bewandelen allemaal ons eigen pad. Er zal altijd iemand zijn die het erger, minder erg of gewoon anders heeft. Het is geen wedstrijdje. Als jij ergens mee zit, enkele, dubbele, driedubbele of zelfs geen enkele diagnose, je bent de hulp waard.

Hoe is dit voor jou?

fotografie: pexels

 

Gerelateerde blogposts

Reacties

Merel - Zaterdag 1 december 2018 20:39
Wat een fijne blog, op het goede moment voor mij! Bedankt!!
Belle - Zaterdag 1 december 2018 20:49
Wat een goeie blog. Herkenbaar ook is de vraag wat je als eerste aan moet pakken als meerdere diagnoses elkaar in stand houden.
Ik had zelf ooit 4 diagnoses en nu nog maar 1 in relatief lichte mate. Het zegt dus niet perse iets over de rest van je leven dus laat je niet ontmoedigen!
anoniem - Zondag 2 december 2018 09:03
Wat een goede blog! Ja het is heel lastig, de diagnose ptss,eetstoornis, depressie, bipolair. Het houd elkaar ook in stand. Bij de basis ggz voelde ik me heel erg onbegrepen. Een mevr die me zat te bekijken alsof ik van een andere planeet kom. En het zo erg voor me vond. Maar niet wist waar te beginnen. Helemaal niet prettig, doorverwezen naar andere hulpverlening. Daar voel ik me meer begrepen en geholpen. Ik ben niet mijn diagnoses. En hoop dat ik ermee kan leren leven en een leuk leven kan hebben straks zonder steeds tegen mezelf te vechten.

Liefs
Florabella - Zondag 2 december 2018 10:31
Dubbele diagnoses zijn naar mijn ervaring iets waar ze (in elk geval in de reguliere GGZ) bar weinig mee kunnen. Hoewel bekend is dat zaken als eetstoornissen in combinatie met andere problematiek eerder een regel dan een uitzondering is, komt het vaker wel dan niet voor dat je van het kastje naar de muur gestuurd wordt. In eetstoornisinstanties (ook waar ze claimen aan dubbeldiagnosebehandeling te doen) word je weggestuurd met de boodschap eerst (bijvoorbeeld) traumabehandeling te moeten doen en traumabehandlingsinstanties melden dat er geen traumaverwerking plaats kan vinden bij een ernstige eetstoornis. Ik kan me voorstellen dat je hier als hulpzoekende enorm moedeloos van raakt en ik denk dat het meer dan nodig is dat er meer mogelijkheden moeten komen om ook voor de 'complexere' gevallen een passende hulpvorm te vinden. Agendapuntje voor het Nederlandse zorgsysteem als je het mij vraagt!
Mart-h-e - Zondag 2 december 2018 10:46
Dubbele diagnoses ontstaan soms ook vanwege verzekeringskwesties. Voor bepaalde therapieën heb je een bepaald type stoornis 'nodig' anders wordt t lastig qua vergoeding (en therapie is duur....). En als je dan officieel een diagnoses Eetstoornis type x hebt, kan het zo lopen dat je er vanwege de verzekering een persoonlijkheidsstoornis bij krijgt.

Persoonlijk vind ik dit nogal een kwalijke zaak omdat de cliënt hier meestal niet van op de hoogte is van deze verzekeringstechnische constructie en zich vervolgens gaat identificeren met fake label.
Floor - Zondag 2 december 2018 10:51
Met autisme wordt een eetstoornisbehandeling heel lastig, want ze bieden vaak alleen groepsbehandelingen aan.
AnaMan - Zondag 2 december 2018 11:18
Goede blog!
Met maar liefst vier diagnoses was het een groot probleem om goede behandeling te vinden. Vooral omdat toen (vanaf 10 jaar geleden) men van mening was dat er maar één stoornis tegelijkertijd behandeld kon worden! Dus daar zat je dan met je "hoogcomplexe co-morbiditeit"!!!

Ik moest kiezen tussen (o.a.) AN behandeling en autismebehandeling. Toen ik na een paar jaar AN behandeling wilde proberen moest ik geheel stoppen bij de autisme-instelling. Zeer teleurstellend (en natuurlijk totaal niet helpend!)... :(
imaginary buttons - Zondag 2 december 2018 11:34
meerdere diagnose is heel vervelend inderdaad. ik heb geen officiele diagnose voor mn eetprobleem maar same story. Ook vooral omdat ik nu al een hele tijd in behandeling ben op een plek waar ik me eindelijk super goed bij voel maar deze niet zo veel kunnen doen aan mijn eetproblemen, maar een gespecialiseerde behandeling is ook niet the way to go want mijn eetprobleem zou ik zeggen is minder aanwezig meestal dan mn bordeline en depressie. Super herkenbare blog en ook goed dat je dat laatste alinea erbij hebt geschreven, iets waar ik nog niet eerder bij stil had gestaan.
Daan - Zondag 2 december 2018 18:22
Hier loop ik dus al jaren tegen aan. Ik word van kastje naar de muur gestuurd, en steeds maar die lange wachtlijsten er tussen. Dus ja, ik had de hoop verloren en was in het ziekenhuis beland, maar ook daar word je opgelapt en naar huis gestuurd. Oh ja, en weer op een wachtlijst gezet.
Instanties voor comorbiditeit zijn er trouwens niet zo heel veel, vind ik, tenzij het om verslavingen gaat.
J. - Zondag 2 december 2018 23:16
Zo herkenbaar. Ik ben bipolair, psychotisch, en dit in combinatie met DIS en vroeger ook een eetstoornis (nu hersteld).

Ik word/werd zowat overal geweigerd omdat ik 'te complex' ben/was
dikkiedik - Zondag 2 december 2018 23:31
Heel herkenbaar bij het één stopte ze met behandelen en moest ik het zoeken bij het anderen. Waar ze me niet wilden aannemen omdat het me niet lukte voldoende mee te eten. Kon toen nog wel een korte opname volgen bij de eetstoorniskliniek. Stroomde daarna direct door, viel in na time terug en in de deeltijd werd ik uit therapie gezet omdat ik niet dicht genoeg bij mn emoties kon. Waar ik nu eerst aan moest werken? Het was een raadsel, voor mijzelf was na 10 jaar de moed en hoop op.
M. - Maandag 3 december 2018 12:55
De eetstoornis en cptss hielden elkaar lang in de greep. Inmiddels ben ik van veel destructief gedrag af en kan ik werken aan de trauma's erachter.