De scholen zijn weer begonnen en de datum voor de beruchte klassenfoto staat weer gepland. Op de basisschool vond ik dit persoonlijk altijd wel leuk, maar dan vooral omdat je even uit de klas mocht en iets anders ging doen. Ik vind het ook heel erg leuk om m'n oude schoolfoto's terug te kijken en te zien hoe ik ouder ben geworden. Maar toen ik een eetstoornis kreeg, kregen deze schoolfoto's toch een andere lading. Een eetstoornis zie je meestal niet aan iemands gewicht. Het is dan ook een eetstoornis en geen gewichtsstoornis. Daardoor ziet niet iedereen het aan de buitenkant, maar ik kan haarfijn zien hoe ik erbij zat. Aan de schoolfoto tijdens mijn eetstoornisperiode heb ik geen heel levendige herinneringen meer, maar als jij er op dit moment middenin zit, kan ik me goed voorstellen dat je er echt niet naar uitkijkt. Dus hoe overleef ik de schoolfotograaf? Wel, gedeelde smart is halve smart, dus in deze blog onze tips en ervaringen.

Kan jij je de schoolfotograaf nog herinneren?

Irene: "Ja, ik kan me dat nog wel herinneren. Dat was altijd wel een momentje zo tijdens die eerste schooldagen!" 

Daniel: "Van de schoolfotograaf herinner ik me weinig tot niets, van het resultaat des te meer. Ooooh, wat vond ik dat altijd erg. En dan ging mijn moeder die foto's nog kopen ook. En ophangen: ieks!"

Phoi Cai: "Ik kan me vaagjes wat momenten herinneren. Zo weet ik nog dat we op de basisschool ook een fotomoment hadden met broers en zussen die ook op school zaten. Ik vond het toch een spannend moment, maar met mijn broer en zusje erbij vond ik het toch een stuk fijner en gezelliger."

Peggy: "Ik kan het me deels herinneren. Als ik er bewust over na ga denken dan kan ik bepaalde momenten nog wel terughalen, maar heel helder is het niet meer."

Lida: ''Ik kan mij de schoolfotograaf nog best wel goed herinneren, ik vond het ook altijd superspannend. Vaak kon ik de nacht voordat de schoolfotograaf zou komen ook niet zo goed slapen, ik legde gekleurde clipjes en elastiekjes klaar voor in mijn haar. Ik herinner mij ook nog dat er in groep 1 ineens foto's in de klas werden gemaakt en daar was ik niet op voorbereid. Dus daar zat ik dan met een koptelefoon op en mijn roze klipje in mijn haar. En op de foto is ook maar al te duidelijk te zien dat ik niet blij was met zo een onverwachte foto.''

Hoe vond je het om op de schoolfoto te gaan? 

Irene: "Ik vond het altijd wel leuk, zoals ik in het intro schreef, gewoon weer even een onderbreking van de dag, even iets anders. Ook wel spannend hoor, maar ik kan me geen negatieve spanningen herinneren."

Daniel: "Ik vond het allemaal wel best, totdat mijn ogen achteruit gingen en ik elk jaar een nóg grotere bril met nóg dikkere glazen kreeg. Ik was me daar in het dagelijks leven niet echt van bewust, maar op foto's schrok ik er gewoon van. Wij namen verder thuis eigenlijk zelden of nooit foto's, dus die schoolfoto's vond ik echt confronterend. En mijn tanden! Ik voelde me echt zoals dat liedje van Kinderen voor Kinderen: een beugelbekkie en een pestbril."

Phoi Cai: "Ik vond het altijd wel spannend maar dacht er op de basisschool niet zo veel over na. Op de middelbare school vond ik het een stuk lastiger omdat ik ook veel meer met mijn uiterlijk bezig was. Ik weet nog heel goed dat ik enorm baalde van de schoolfoto in de eerste klas. We moesten na de gymles meteen door en ik kreeg altijd rode vlekken op mijn gezicht na het gymmen. Met een rood en bezweet hoofd moest ik maar even lachen..."

Peggy: "Op de basisschool en in de eerste klas van de middelbare school was ik er eigenlijk niet zoveel mee bezig. Ik wist dat mijn moeder ze toch wel wilde kopen, dus eigenlijk maakte het niet uit hoe ik erop zou staan. Verder zou ik zelf niks met de schoolfoto's doen, want het was niet zo dat ze werden gebruikt voor een schoolpasje of iets dergelijks. Dat kenden wij op de basis- en middelbare school niet. Naarmate de jaren verstreken was ik, net zoals Phoi Cai, steeds meer met mijn uiterlijk bezig en werd het toch wel een ding om op mijn best te zijn als de schoolfotograaf langskwam."

Lida: ''Als ik het van tevoren wist vond ik het vaak spannend, maar ook heel erg leuk. Vooral op de basisschool, want dan mocht ik ook op de foto met mijn zusje of met mijn oudere zus. Dat was toch altijd wel even bijzonder. Ik herinner mij ook nog heel goed dat ik heel erg opkeek naar mijn oudere zus, dus als ik dan met haar op de foto mocht vond ik dat altijd wel heel erg leuk. En met mijn kleine zusje voelde ik mij de eerste keer toch een trotse grote zus.'' 

Hoe kijk je nu, later, terug op de schoolfoto's? 

Irene: "In mijn leven (en nog steeds) heb ik heel veel foto's weggegooid. Nooit back-up gemaakt van laptops of telefoons, moedwillig foto's weggegooid want 'het zijn maar foto's' en 'je kan toch niet álles bewaren'. Ik heb bijna elke tag in foto's op Facebook verwijderd, omdat ik soms de kriebels krijg van sociale media. En al is het niet het eind van de wereld, soms denk ik ook wel: jammer dat ik niet zo veel beeldmateriaal heb waar ik op terug kan blikken, want m'n schoolfoto's terugkijken vind ik toch altijd wel leuk om te doen. Het zijn toch herinneringen en het is toch jouw levensloop." 

Daniel: "Ik vind ze nu eigenlijk heel schattig en kan er ook wel om lachen. Die eerste foto, volgens mij heeft bijna iedereen die in de seventies opgroeide er zo eentje. Pony bijgeknipt door je moeder: oeps, scheef, nog een stukje eraf, weer scheef, nog een stukje, nog een stukje, nog een stukje. En dan nóg scheef, hahaha! De derde is echt back to the eighties. Ik was een jaar of vijftien en ik lijk wel stoned! Maar dat was ik niet. Ik had inmiddels zo'n afkeer van die eeuwige hap uit mijn gezicht door de verkleinende brillenglazen, dat ik per se zonder bril op de foto wilde. Ik kijk dus zo wazig omdat ik simpelweg geen moer zie! En nee, ik wilde ook écht geen tanden meer op zo'n foto. Dus mondje dicht!"

Phoi Cai: "Om de schoolfoto’s van de basisschool kan ik best lachen. Vooral om de kledingkeuze of haarstijl van toen haha! Naar de schoolfoto’s van de middelbare school kijk ik met een dubbel gevoel... In die jaren worstelde ik steeds en steeds meer met mezelf en dat zie ik soms wel terug. Dat vind ik pijnlijk en verdrietig. Ik had degene in de foto’s zoveel meer gegund."

Peggy: "Ik heb maar één schoolfoto thuis in Amsterdam en die vind ik stiekem wel heel schattig. Het is er eentje van de basisschool en het lijkt net alsof ik ervoor poseer, terwijl ik als kind ontzettend verlegen was. Ik denk dat de rest van mijn schoolfoto's nog bij mijn moeder in Limburg liggen, maar omdat ik daar niet meer kom heb ik geen idee hoe ze eruitzien. Natuurlijk vond ik ze destijds allemaal verschrikkelijk en was ik niet tevreden met hoe ik erop stond, maar zo jaren later heeft het denk ik toch wel wat."

Lida: ''Op het moment dat zo een foto genomen werd dacht ik altijd na over de details: hoe zit mijn haar en lach ik wel mooi? Maar als ik nu terugkijk is dat eigenlijk helemaal niet meer van belang. Nu is het meer een leuke herinnering en toch wel grappig om te zien wat mijn kledingkeuzes bijvoorbeeld waren. Ik vond mijn middelbare schoolfoto's altijd verschrikkelijk en daarom heb ik al die foto's ook niet meer. Nu vind ik dat wel heel jammer, want die onzekerheid was nergens voor nodig.''

Ik vind mijn foto echt vreselijk. Wat nu?

Irene: "Op het moment dat je hem net onder je neus geschoven krijgt, kan dat even vervelend voelen, en dat mag, maar probeer het ook weer los te laten. Het is een momentopname en het is niet zo dat iedereen het hele schooljaar lang alleen maar naar jouw foto gaat kijken. Dat zou een beetje gek zijn en dat zet het hopelijk weer in perspectief. En vele jaren later, kijk je er een stuk milder op terug. Dat is echt zo!"

Daniel: "Ik heb mijn eigen exemplaren ooit weggegooid, omdat ik ze nooit meer wilde zien. En mijn moeder nog net niet met de dood bedreigd als ze ze niet van de muur zou halen. Maar jaren later bleek dat zij ze natuurlijk wel bewaard had. Daar ben ik nu wel blij mee. Maar ik snap het dus heel goed als je ze wegstopt of weggooit. Zeker in deze tijd waarin je misschien wel zó vaak op foto's staat dat een foto misschien lang niet meer zo bijzonder is als voor mij vroeger. Verder vind ik het zelf tot op de dag van vandaag een helpend besef dat een foto een bevroren momentje is. Als iemand gewoon voor je staat is er zóveel meer dat je indruk van diegene bepaalt. Je uitstraling is niet met een camera te vangen, behalve bij fotomodellen misschien."

Phoi Cai: "Tja, wat kan je er aan doen? Ik weet nog dat ik ontzettend baalde van de schoolfoto die ik hierboven omschreef. Ik schaamde me er eigenlijk ook voor en liet 'm aan weinig mensen zien. Ik heb 'm ook niet gebruikt als pasfoto of iets dergelijks. Achteraf gezien was ik graag milder voor mezelf geweest. Dat een foto minder was geworden, hoeft helemaal niet zo erg te zijn. Je bent het niet verplicht te gebruiken en het is maar een momentopname. Het is maar een foto."

Peggy: "Je hoeft er helemaal niks mee. Ik denk dat dat mij heel erg heeft geholpen om het ook snel weer los te kunnen laten als ik mijn foto vreselijk vond. Bij ons - en ik weet eigenlijk niet of dat gebruikelijk is - was het zo dat je de foto's kon kopen, maar dat was niet verplicht. Daarbij kreeg je er volgens mij eentje gratis uitvergroot, maar goed, die belandde dan achter in de kast waar die in ieder geval voor het komende jaar geen daglicht meer zou zien."

Lida: ''Zoals Phoi Cai eigenlijk ook al mooi gezegd heeft: het is maar een foto. Op het moment zelf voelt het misschien heel erg groot en belangrijk, maar nu kijk ik er eigenlijk amper op terug. Vooral nu er zoveel meer foto's zijn en foto's ook zo makkelijk gemaakt kunnen worden. Het is enkel een momentopname en daarin zijn imperfecties alleen maar leuk om op terug te kijken. Ik moet nu het hardste lachen om de foto's die ik vroeger het vreselijkst vond.''

Hoe overleef ik de schoolfotograaf? Wat is jouw beste tip?

Irene: "Maak het jezelf comfortabel en wees jezelf. Dan komt het helemaal goed! En ook als het 'niet goed' komt en je het een stomme foto vind, is het oké. Als je een leuke groep vrienden hebt, kunnen zij je helpen relativeren of juist samen lachen om jullie schoolfoto's. Sowieso wel chill om je eventuele spanning met je vrienden te delen. Het is vast en zeker herkenbaar." 

Daniel: "Neem het niet te serieus: jij bent zoveel meer dan dat tweedimensionale plaatje. Hoe je praat, hoe je beweegt, hoe leuk en lief je bent, je hele uitstraling en al je kwaliteiten passen niet in een fotolijstje."

Phoi Cai: "Er zijn veel dingen waar je nou eenmaal niet veel invloed op hebt. Je kan proberen jezelf van je beste kant te laten zien, maar het is en blijft een momentopname. Til er niet te zwaar aan en wees niet te kritisch op jezelf. Je bent prachtig zoals je bent. Je bent het mooist wanneer je gelukkig en gezond bent."

Peggy: "Wees een beetje mild voor jezelf en maak het vooral niet te groot. Waarschijnlijk kijk jij heel anders naar je foto dan de mensen om je heen. Dus je hoeft jezelf er niet voor te veranderen, maar je mag het wel comfortabeler voor jezelf maken. Vind je het fijn om een beetje - of heel veel - make-up op te doen? Ga je gang! Voel je je meer jezelf met krullen dan met stijl haar? Gelukkig bestaan er krultangen en tegenwoordig ook een heleboel zogenaamde heatless curls methods. Maar als je er vooral niet te veel moeite in wil stoppen dan is dat ook helemaal oké. Je bent al mooi zoals je bent, van binnen én van buiten."

Lida: ''Als je het leuk vindt kan je natuurlijk je leukste outfit uit de kast trekken of jezelf opdoffen, maar weet dat het niet hoeft. Niemand zet jouw foto onder een vergrootglas, jij bent de enige die er misschien soms even te lang naar kijkt. Dus of je nou wel of geen mascara op hebt op die dag maakt uiteindelijk echt niks uit.''

Herken jij wie welk teamlid is op de foto? ;-)