Verandering is goed. Verandering is vaak nodig, al helemaal als je vastloopt. Je kan vastlopen in je werk, in psychische problemen, in van alles. En je hebt - vaak grondige - ontwikkeling nodig om hier weer los van te komen. Om je leven te kunnen veranderen, om te helen, om te herstellen. Kortom: om een andere richting op te gaan. Soms kies je dat bewust, en ga je dat gevecht bewust aan, en soms overkomt het je. Soms verander je en groei je, zonder dat je dat als specifiek doel voor ogen had. Nogmaals, dat is goed en mooi, maar laten we eerlijk zijn: dat kan soms ook verdomde pijn doen. Want die groei die je doormaakt, zorgt er misschien ook voor dat je dingen ontgroeit, waar je in eerste instantie helemaal niet zonder wilde. 

Misschien dat die groei ervoor zorgt dat je bepaalde dingen ontgroeit, waar je jezelf liever gewoon in terug had willen vinden. Met herstel (in de breedste zin van het woord) denken we snel puur aan het herstellen van vervelende en ongezonde klachten, maar het gaat eigenlijk altijd over veel meer dan dat. Want je wordt niet voor niets ziek, je ontwikkelt die psychische klachten niet voor niets. Grote kans dat je in herstel merkt dat je veel meer zult moeten veranderen dan enkel het 'niet hebben' van een eetstoornis. Bij de meeste processen die zo fundamenteel zijn, voelt het als een grote schoonmaak. Waar je geen zin in hebt of zelfs niet altijd helemaal aan toe bent. 

Bron: edwardhowellphotography

Verandering in je eentje

Het klinkt misschien wat groot, en dat is het trouwens ook, maar ik heb zelf gemerkt dat je je in herstel anders kunt gaan verhouden tot alle aspecten van je leven. En dus ook tot je omgeving, terwijl je van tevoren helemaal niet wist dat je daar vandaan zou groeien. Persoonlijke ontwikkeling laat zich niet dwingen. Het gebeurt, omdat het echt niet anders meer kan en daarin ga je dus ook (vaak) niet gelijk op met anderen.

Tot je grote spijt misschien, want ik zag als klein meisje ook voor me dat ik met mijn vriendinnen van toen zou opgroeien tot we oud en grijs waren. De realiteit is dat ik de meeste mensen van vroeger niet meer spreek. Omdat we andere wegen in zijn gegaan, maar ook omdat we gewoon uit elkaar zijn gegroeid. Persoonlijke ontwikkeling of je herstel (van wat dan ook) kan dat echt in een stroomversnelling brengen. Sneller dan je bij kan benen, sneller dan je ooit dacht je eenzaam te kunnen voelen. 

Vriendschappen sluiten niet meer aan

Je bent en blijft nu eenmaal niet dezelfde persoon, dus wat eerder zo goed op elkaar aansloot, doet dat nu misschien helemaal niet meer. En dat kan best leeg zijn en alleen voelen. Eenzaam zelfs. Ik weet nog heel goed hoe ik elke dag de diepte in kon, maar dat eigenlijk niet kon delen. Schriften schreef ik vol omdat het ergens heen moest, maar vooral ook omdat het nergens anders heen kon dan op papier. En dat begrijp ik nu heel goed; je kan niet verlangen dat al je vrienden elke maandagmiddag de essentie van het bestaan met je door willen nemen. Maar tegelijkertijd kun je dat zelf ook niet echt luchtiger maken, als dat nu eenmaal is wat jou bezighoudt. En wat nu alles overschaduwt. Het hoeft ook helemaal niet anders, maar dat betekent denk ik wel dat je soms je vrienden ontgroeit. Zonder dat er een goed of fout of 'verder' bestaat, je ontwikkelt je allemaal in je eigen tempo en op je eigen manier. Soms eerder, soms later en soms gewoon een andere kant op. Dat is pijnlijk en verdrietig, maar ook ontzettend belangrijk om te accepteren. En ja, dat is achteraf veel makkelijker praten.

Want die tussentijd is echt een beetje alleen. Het is best alleen en akelig om te beseffen dat je minder aansluiting vindt in je oude leven en bij de mensen die daarbij horen, maar daar tegelijkertijd nog weinig nieuws voor terug hebt. Als ik terugkijk heb ik meerdere van dit soort momenten gehad, dus ik kan me goed voorstellen dat iedereen één of meerdere van dit soort periodes doormaakt. Waarin je groeit en dus ook dingen ontgroeit, die eerder nog onlosmakelijk met jou verbonden waren. En met wie je de opgedane winst misschien juist zou willen vieren. 

En nu?

Nu is mijn eerste advies altijd: praat erover! Deel je gedachten en je gevoel! Maar ik besef ook steeds meer dat niet elke relatie, niet elke vriendschap en niet elke situatie zich hier goed voor leent. Dat je inmiddels steeds meer verschilt van elkaar, kan zich ook uiten in hoe je met elkaar kunt communiceren. Of in dit geval misschien; hoe dat steeds vaker langs elkaar heen gaat. Dat betekent overigens niet dat de mensen om je heen niet hetzelfde voelen als jij. Zij merken, snappen en accepteren wellicht ook dat jullie beiden een andere fase ingaan. Of simpelweg andere interesses hebben nu. Wat overigens niet hoeft te betekenen dat je voor altijd afscheid hoeft te nemen. Met mensen die ik dagelijks zag, ga ik nu eens per maand uit eten. Mensen die ik jaren niet heb gesproken, zijn nu weer regelmatig in mijn leven. Niets staat vast, dat is ook best prettig.

Wat ik het liefste wil adviseren is om dicht bij jezelf te blijven, hoe dat er in jouw situatie ook uitziet. Er zijn geen regels voor, wat fijn is en heel ingewikkeld tegelijkertijd. Je weet dus niet wat goed is en het kan gelukkig ook niet fout gaan. 

Wat ik zelf heb gemerkt is dat zuiver en eerlijk blijven over je gevoel, dus ook als je de mensen om je heen ontgroeit, uiteindelijk het beste is. Uiteindelijk ja, omdat het op het moment zelf nooit echt prettig of makkelijk is. Dus misschien hoef je niet te verwachten of te hopen dat het nu makkelijk gaat zijn, of soepel moet gaan, maar kun je in je achterhoofd houden wat je over een tijdje (zeg, een paar maanden) het fijnste zou vinden om gedaan te hebben.

Wat past nu bij je? Daar gaat het vooral om, want je bent een kant op gegroeid die je ook veel nieuwe inzichten biedt, denk ik? En goed om te onthouden: dat je elkaar ontgroeit, betekent niet dat je elkaar niet meer serieus hoeft te nemen of dat je werkelijk niets meer snapt van elkaar. Dus draag zorg voor jouw deel van de communicatie, want misschien voelt de ander precies hetzelfde en snapt de ander heel erg goed dat iets (nu) niet meer werkt. 

Nieuwe ronde, nieuwe kansen

Hoe onwennig ook, je voelt goed aan dat een bepaalde relatie of vriendschap jou niet meer dient, dus dat gevoel mag je serieus nemen. Je hebt die groei niet voor niets doorgemaakt, het brengt je ergens heen. En met een nieuwe plek komen soms ook nieuwe mensen. Dat kan pijn doen en je - op dit moment - eenzaam laten voelen, maar durf te investeren in nieuwe contacten. Ga die verbinding opnieuw aan en weersta de verleiding om je alleen op de wereld te voelen. Nieuwe vriendschappen en gelijkgestemden ga je waarschijnlijk op andere plekken vinden dan waar je voorheen mensen ontmoette. Dat is misschien hard werken en spannend, zeker in het begin, maar ik denk dat het ook een essentieel onderdeel is van het grotere herstelproces. Een leven inrichten naar wat nu - op dit moment - bij jou past. Op alle fronten. 

Deze blog kwam oorspronkelijk online in 2022

Kom bij Proud2Bme gratis en anoniem in contact met lotgenoten, ervaringsdeskundigen, psychologen en dietisten. Op ons forum kun je jouw verhaal delen en/of vragen stellen. Ook kan je dagelijks met ons chatten (de agenda vind je hier). Wij staan voor je klaar.