Op de dagen dat ik uit kon slapen en uit wilde slapen, moest ik van mijn behandelaars een wekker zetten om toch te ontbijten. Belachelijk vond ik het, want ik lag toch alleen maar in bed? Waarom zou ik eten als ik toch niks doe? Het ging er bij mij niet in. Als ik zou eten zonder iets te doen, zou ik zeker weten dik worden. Door alleen maar in bed te liggen, verbruik je namelijk toch niks...

De basaalstofwisseling

Als je meer eet dan je verbrandt, kom je aan. Als je minder eet dan je verbrandt, val je af. Het is een heel simpele rekensom. Voor mijn gevoel had ik een hoop zicht en kennis over wat ik at. Maar wat ik nou eigenlijk verbrandde... Tja, hoe moest ik dat weten? De gemiddelde energiebehoefte van een volwassen vrouw is 2000 kcal per dag. De één verbruikt wat meer en de ander verbruikt wat minder. In mijn ogen lag dit voornamelijk aan de mate waarin iemand bewoog. Oh, en misschien de stofwisseling, maar in mijn eigen stofwisseling had ik bar weinig vertrouwen. Dus daar hoefde niet niet op te rekenen. Bewegen is verbranden. Wie niet beweegt, verbrandt niks. En wie niks verbrandt, hoeft niet te eten. Toch?

Dat is niet waar. Ook als we niet bewegen, heeft ons lichaam brandstof nodig. Het energieverbruik van personen in rust noemen we de basaalstofwisseling. Dit energieverbruik in rust bepaalt gemiddeld gezien al tweederde van wat we dagelijks nodig hebben aan energie. Dat is best een hoop! Volgens het voedingscentrum zijn die 2000 kcal voor een vrouw gebaseerd op een volwassen vrouw met een inactieve levensstijl. De energiebehoefte is groter wanneer iemand veel beweegt, in de groei is, borstvoeding geeft of moet herstellen wanneer het lichaam is verzwakt (bijvoorbeeld bij ziekte of verwondingen).

Je lichaam doet niet niks

Ook wanneer je naar jouw idee niks doet, doet jouw lichaam wel zeker iets. Je lijf is altijd aan het werk en heeft die energie dus hard nodig. Deze energie gaat niet enkel naar de bewegingen die je met je lijf maakt. Het gaat ook naar je hersenen die elke seconde van de dag impulsen verwerken, naar je organen die je lichaam draaiende houden en je hart dat steeds blijft kloppen. Het gaat naar je ademhaling en het behouden van een gezonde lichaamstemperatuur. Ook op microscopisch gebied vinden er continu processen plaats in het lichaam. Zo is je lichaam altijd bezig met het vervangen van cellen. Bijvoorbeeld in je bloed, je botten, je haren, je huid en organen.

De energie die we uit voeding halen, is niet enkel om te bouwen (en onder bouwen mag je best een stuk meer verstaan dan 'vet opbouwen'), maar ook om te onderhouden. Het is niet zo dat je dit lijf hebt en dat het blijft bestaan zonder dat het gevoed of onderhouden hoeft te worden. Zelfs al kan je dat niet allemaal met het blote oog zien. Het is ook niet iets dat je direct op kan merken, totdat het uit balans raakt en je je erg zwak gaat voelen of ziek wordt. Afvallen kan daarmee gepaard gaan, maar voeding en gevoed zijn gaat niet enkel om het gewicht dat je wel of niet verliest. Energie en voedingsstoffen hebben we op meerdere gebieden nodig. Zo kan je ook zonder ondergewicht ondervoed zijn en een ernstige eetstoornis hebben.

Zelfs als je niet een heel actieve levensstijl hebt, is het dus niet zo dat je geen energie nodig hebt. Misschien zit ik nu wel achter een pc te typen, maar ik heb alsnog spieren nodig om rechtop te kunnen zitten en hersenen nodig om te denken wat ik schrijft. Oké, misschien verbrandt het niet zo veel als intensief sporten per minuut zou doen. Maar je bent de hele dag door aan het staan, zitten, ademen, denken, enzovoort. Al is de intensiteit laag, je verbruikt 24/7 deze energie. Op die manier is het toch behoorlijk veel. Misschien merk je wel dat als je te weinig eet je concentratie minder is, je weerstand verslechtert en je lijf veel slapper voelt. Dit zijn al best snelle en duidelijke signalen.

Eten tegen de eetstoornis

Het is dus niet zo dat je lichaam geen voeding nodig heeft als je 'niks doet'. Niks doen tussen aanhalingstekens, want écht niks doe je uiteindelijk dus nooit, om het maar heel letterlijk te nemen. Toch hadden mijn behandelaars ook een ander doel met het eetschema dat ik had gekregen. Namelijk: eten tegen de eetstoornis. Dit was niet alleen toen ik anorexia had en moest aankomen, maar ook toen ik boulimia had en een gezonde structuur heel belangrijk voor me was. Niet eten en toegeven aan eetgestoorde gedachten lokte mijn eetstoornis juist alleen maar meer uit. Bovendien was de kans op een eetbui groter, omdat ik m'n lichaam er daadwerkelijk mee tekort deed.

Nee, de meeste mensen zetten geen wekker om te ontbijten en zitten niet aan een eetschema vast, maar bij de meeste mensen heeft het rommelen met eten ook niet zulke nare gevolgen. Ze halen het in de loop van de dag of dagen wel in. Het komt wel goed. Maar bij een eetstoornis, welke eetstoornis dan ook, zit er natuurlijk veel meer lading achter. Een eetschema is niet voor altijd, maar het wel heel waardevol en een goede houvast. Eten tegen de eetstoornis. Eten doe je niet voor niks. Ook niet als je niks doet.

Vind jij het lastig om te eten als je verder niet zo veel doet?

bron: voedingscentrum
fotografie: pexels