Eetstoornis: symptoom of stoornis
Is een eetstoornis een op zichzelf staande ziekte of is het eigenlijk enkel een symptoom van andere, onderliggende problemen, een uitingsvorm? Deze vraag werd ons een tijd geleden bij een bijeenkomst gesteld. Een interessante vraag, ookal weet ik rationeel dat een eetstoornis een op zichzelf staande psychische ziekte is. Waarom twijfel ik dan toch?
Toen ik een eetstoornis ontwikkelde was ik me volledig bewust van waar ik mee bezig was. Ik wist dat ik rommelde met eten en koos hier zelf voor. Dit rommelen met eten kwam echter niet vanuit het niets, het was een gevolg van andere problemen. Ik voelde me anders, ik voelde me eenzaam, minderwaardig en negatief over mezelf. Kwam de eetstoornis voort uit deze problemen of zijn deze problemen onderdeel van de ziekte? Een moeilijke vraag die ik niet zo zou kunnen beantwoorden.
Ikzelf heb mijn eetstoornis nooit ervaren als een psychische stoornis. Misschien omdat ik mijzelf niet serieus genoeg durfde te nemen, misschien omdat ik het idee was dat het enkel een symptoom was voor allerlei dieperliggende problemen. In eerste instantie gebruikte ik mijn slechte eten ook als uitingsvorm voor hoe ik mij voelde. Ook hierin kan je je afvragen of ik het rommelen met eten gebruikte of dat dit een onderdeel is van de ziekte?
De meeste mensen met een eetstoornis hebben een aantal gemeenchappelijke kenmerken: Ze zijn perfectionistisch, hebben een negatief zelfbeeld en voelen zich onzeker. Zijn deze eigenschappen onderdeel van de stoornis of zijn de problemen met eten enkel een symptoom, gevolg van deze eigenschappen? Niet iedereen met deze eigenschappen ontwikkelt immers een eetstoornis.
Zelf denk ik dat het een beetje van beiden is. Rond mijn 16de gebruikte ik het rommelen met eten als manier om te vluchten voor gevoelens en problemen. Had ik toen ingegrepen en goede steun en hulp gehad, dan had het zich waarschijnlijk niet ontwikkeld tot een stoornis. Het waren toen enkel symptomen voor mijn problemen. Wellicht omdat ik een biologische kwetsbaarheid met me meedroeg en het lijnen een trigger was hiervoor heeft het zich ontwikkeld tot een stoornis. Door de jaren heen hebben die symptomen zich bij mij ontwikkeld tot een eetstoornis. Natuurlijk stond dit nog sterk in verband met allerlei onderliggende problemen, want zonder die problemen zou het zich niet hebben ontwikkeld tot een echte eetstoornis.
Dat het op dat moment niet enkel meer een symptoom, een uitingsvorm was kan ik denk ik opmaken uit het feit dat ik er niet meer mee kon stoppen. Het gedrag had zich ontwikkeld tot een soort ingewikkelde verslaving. Allerlei eetgestoorde gedachtes hielden dit gedrag in stand. Wilde ik kunnen werken aan de onderliggende problemen, dan moest ik eerst zieke patronen van de eetstoornis doorbreken. Net als bij een verslaving kan je niet werken aan de problemen als je tegelijkertijd blijft grijpen naar het middel.
Om te vechten tegen mijn eetstoornis was het dus niet enkel nodig om te werken aan onderliggende problemen, maar ook aan de gedragingen die aan de oppervlakte lagen: ongezond eten, eetbuien, compenseren etc. Belangrijk was wel dat aan beiden voldoende aandacht werd besteed en niet enkel aan het eten. Toen dit laatste korte tijd wel gebeurde slaagde de therapie ook niet.
Een eetstoornis is niet enkel een symptoom, uitingsvorm voor onderliggende problemen. Het is een combinatie aan symptomen waaraan o.a. diverse problemen ten grondslag liggen. Om van je eetstoornis te kunnen genezen is het van belang dat je aan beiden werkt.
Wat denk jij: Is een eetstoornis enkel een uitingsvorm of is het een pychische stoornis?
Gerelateerde blogposts
Reacties
Ik kan niet oordelen hoe het voor anderen of in het algemeen is...
een uitingsvorm. Maar ik heb dan ook nog andere 'stoornissen'.
Voor anderen is dit misschien anders.
"Dat het op dat moment niet enkel meer een symptoom, een uitingsvorm was kan ik denk ik opmaken uit het feit dat ik er niet meer mee kon stoppen. Het gedrag had zich ontwikkeld tot een soort ingewikkelde verslaving. Allerlei eetgestoorde gedachtes hielden dit gedrag in stand. Wilde ik kunnen werken aan de onderliggende problemen, dan moest ik eerst zieke patronen van de eetstoornis doorbreken. Net als bij een verslaving kan je niet werken aan de problemen als je tegelijkertijd blijft grijpen naar het middel".
Echte eyeopener voor alle mensen die steeds maar blijven roepen: "Ik wil eerst aan mn achterliggende problemen werken" en ondertussen lekker eetgestoord blijven doen.
Ik begrijp echt wel dat veel mensen vinden dat in ES-klinieken teveel symptoomgericht wordt gewerkt. Ben ik het mee eens, er moet ook naar achterliggende dingen worden gekeken. Maar de symptomen moeten óók worden aangepakt, want anders houd je de ES in stand.
En om antwoord te geven op de vraag: ik denk dat het eerst wellicht een uitingsvorm is, maar uiteindelijk echt wel een psychische stoornis...
In dat licht is het denk ik een op zich zelf staande ziekte, die zichzelf in stand houdt. Al geloof ik ook dat het bij anderen 'slechts' een symptoom is (en hier bedoel ik verder niets mee, ik weet alleen niet hoe ik het anders moet opschrijven).
Ik vind het dan ook een moeilijke vraag en denk dat het beide is, misschien achtereenvolgens of misschien tegelijkertijd.
door mijn onderliggende problemen waardoor ik het rommelen met eten gebruikte om mezelf te verdoven heb ik uiteindelijk wel de eetstoornis kunnen ontwikkelen,
maar nadat ik de eetstoornis heb ontwikkeld is het veel meer geworden dan alleen een uitingsvorm, ik zie het nu ook wel echt als een psychische stoornis.
Mensen met een persoonlijkheidsstoornis of een stemmingsstoornis zijn ook mooie, dappere en bijzondere mensen, maar dat maakt niet dat ze geen psychische stoornis hebben.
Hopelijk is er ooit een efficiënt ( zo snel als goed mogelijk is) allround genezingsproces: dat je snel kan zien wat een patiënt - lijdend aan welke ziekte dan ook - nodig heeft.
Voor mij is mijn eetstoornis begonnen als symptoom maar nu toch echt een stoornis. Ik denk dat dit bij heel veel psychische stoornissen is. Wanneer een stoornis niet volledig genetisch bepaald is zal er toch een trigger zijn welke ervoor zorgt dat je de stoornis ontwikkeld. En ja, doordat het door iets getriggerd wordt kan je zeggen dat het een symptoom is terwijl het tegelijk ook een stoornis kan zijn.
Uiteindelijk maakt het mij niet uit of iets een stoornis is of een symptoom. Een eetstoornis, in welke vorm ook, is een ernstige ziekte en je zal een harde strijd moeten leveren om beter te worden.
Toch vind ik een eetstoornis wel heel erg symptomatisch, het is wel heel erg een manier om iets wat in je hoofd zit te uiten op een 'praktische' zichtbare manier te uiten.
Calorieën en kilo's zijn makkelijk te tellen, en het is makkelijk na te gaan of je te weinig eet of weegt. Dat is heel concreet. Een depressie die in je hoofd zit, is veel minder tastbaar... Want wanneer ben je depressief en wanneer stel je je aan?
Ik denk wel dat een eetstoornis een manier ( en dus symptoom) om de problemen in iemands hoofd op praktische/concrete/zichtbare/tastbare manier te uiten. Voor mij wel iig.... Ik geloof dat een eetstoornis nooit een opzich zelf staand probleem is, hoe klein de onderliggende problematiek voor het oog ook mag lijken.
Even een vergelijking:
Mensen met een angststoornis ontwikkelen later vaak ook een depressie (logisch, want je wordt niet blij van het hebben van allerlei angsten), maar die depressie noem je dan toch ook gewoon een stoornis? En niet een symptoom van de angststoornis?
De psycholoog waar ik eerst heen ging wilde eerst mijn eten 'op de rit' hebben voor ze überhaupt dieper op mijn klachten in wilde gaan.
Nou ik heb ook ervaren dat dat dus echt niet helpt...
Hoe kun je stoppen met het 'middel' als de oorzaak er nog is, en hoe kun je werken aan de oorzaak als je niet stopt met het 'middel'.